İktidar bütçe açığının nedeni olarak EYT’lileri gösteriyor ancak veriler öyle demiyor

İktidar bütçe açığının temel nedeni olarak EYT kapsamında emekli olanları gösterirken, veriler SGK’ye yapılan bütçe transferlerinin söylendiği gibi artmadığını tam tersine düştüğünü ortaya koyuyor. 2007’den bu yana SGK’ye yapılan bütçe transferlerinin genel bütçeye oranının en düşük olduğu yıllar 2021 ve 2022 yılları oldu.

Mustafa Çakır

TBMM’ye sunulan 2025 Bütçe Teklifi’nde SGK’ya yıllar itibariyle bütçeden yapılan transfer tutarları da yer aldı. SGK’ye yapılan bütçe transferleri miktar olarak her yıl artmış gibi görünüyor. Ancak bu transferler, merkezi yönetim bütçesine oranlandığında tam tersi sonuç ortaya çıkıyor. SGK’ye yapılan bütçe transferlerinin genel bütçe içerisindeki oranı düşüyor. Yani iktidarın söylediği gibi bütçe açığının temel nedeni emekliler nedeniyle SGK’ye yapılan transferler değil. Verilere göre, 2007 yılında SGK’ya yapılan transfer toplamı 33.1 milyar TL’ydi. Bu transferin GSYH’ye oranı yüzde 3.7’ydi. Transferin merkezi yönetim bütçesine oranı ise yüzde 16.2 olarak gerçekleşmişti. SGK’ye bütçeden yapılan transferlerin genel bütçe içerisindeki payının en fazla olduğu yıl pandeminin etkili olduğu 2020 yılıydı. 2020’da SGK’ya bütçeden 245.9 milyar TL transfer yapıldı. Bu transferin GSYH oranı yüzde 4.9 oldu. SGK’ya yapılan bütçe transferinin merkezi yönetim bütçesine oranı ise yüzde 20.4 olarak gerçekleşti. Ancak SGK’ye yapılan bütçe transferinin, merkezi yönetim bütçesine oranı özellikle 2020 sonrasında hızla düşüyor. Verilere göre, 2021’de bütçeden SGK’ye 254.1 milyar TL aktarıldı. GSYH’ye oranı yüzde 3.5 oldu. Genel bütçeye oranı ise 2020’ye göre yüzde 20.4’ten yüzde 15.8’e düştü. 2022’de SGK’ye yapılan bütçe transferi 389.9 milyar TL’ye çıktı. Buna karşın GSYH’ye oranı yüzde 2.6’ya indi. Genel bütçeye oranı da yüzde 13.3’e düştü. 2023’te ise bütçeden SGK’ye 875 milyar TL aktarıldı. GSYH’ye oranı yüzde 3.3 oldu. Yapılan aktarımın genel bütçeye oranı ise yüzde 13.3’te kaldı. 2007’den bu yana merkezi yönetim bütçesinden SGK’ye yapılan aktarmaların en düşük olduğu yıllar 2022 ve 2023 yılları oldu. İktidar, bütçe açığının gerekçesi olarak EYT’yi gösterse de veriler SGK’ya yapılan transferlerin bütçeye oranının düştüğünü gösteriyor. Genel bütçe ile karşılaştırıldığında SGK’ye yapılan transferler artmıyor, düşüyor.