Haydarpaşa ve Sirkeci garlarını kiralama protokolünde dikkat çeken ayrıntılar

Bakanlık isterse mevcut yapılar ile yeni yapılacak yapıları alt kira sözleşmeleri ile başkalarına kiralayabilecek. Yeni yatırımlar da kiradan düşülecek.

Mustafa Çakır

 

Haydarpaşa ve Sirkeci garlarının devriyle ilgili TCDD İşletmesi Genel Müdürlüğü ile Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü arasında imzalanan protokolün detayları ortaya çıktı. Protokole göre, bu tarihi garlar 29 yıllığına Kültür ve Turizm Bakanlığı’na devrediliyor. Kira bedeli Haydarpaşa Gar Sahası için KDV hariç 71.1 milyar TL, Sirkeci Gar Sahası için de 9.5 milyar TL olmak üzere toplam 80.5 milyar TL. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yapılacak/yaptırılacak yatırımlar için kira bedeli üzerinden mahsuplaşma olacak. Protokolde şöyle denildi:

“29 yıllık kira süresi sonunda toplam kira bedeli Türk Borçlar Kanunu hükümlerinde öngörülen artış oranlarınca protokol imza tarihinden itibaren her yıl açıklanan birim fiyatlara göre hesaplanır. Toplam kira bedeli ile Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yapılacak/yaptırılacak yatırımların protokol tarihinden itibaren her yıl yayımlanan güncel birim fiyatlar artış oranı nispetinde güncelleme yapılmak suretiyle belirlenecek toplam yatırım değerleri üzerinden karşılaştırması esasına göre mahsuplaşma şeklinde olacaktır.”

BAŞKASINA KİRAYA VERİLECEK

Protokol süresinde uzatma da yapılabilecek. Mevcut yapılar ile yeni yapılacak-yaptırılacak yapılar, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü tarafından tüzel kişilikler, ortaklıklara alt kira sözleşmesi kapsamında kullandırılabilecek. 

KESK’e bağlı Birleşik Taşımacılık Çalışanları Sendikası (BTS) ve Mimarlar Odası, kira protokolünün iptali için dava açtı. Düzenlemeler ile Sirkeci ve Haydarpaşa garlarının demiryolu işlevi gar statüsünden istasyon statüsüne çevriliyor. Protokole göre Haydarpaşa ve Sirkeci ana gar binalarının boşaltılmasına bağlı olarak TCDD tarafından yapılacak TCDD Bölge Binası’nın faliyete geçeceği süre içerisinde TCDD’nin ana binalarda yer alan faliyetleri 550 kişilik geçici hizmet binasında yürütülecek. Buranın proje ve uygulama çalışmaları Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü tarafından yürütülecek. Bölge binası bittiğinde TCDD, 550 kişilik geçici hizmet binasını da Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bırakacak. 

BTS’nin hesaplamasına göre, gar binaları ve gar sahası toplam 700 dönüm. 29 yıllığına 80.5 milyar TL kira bedeli üzerinden yıllık kira tutarı 2.7 milyar TL. Aylık 231.2 milyon TL. Aylık 1 metrekaresi 330 TL. 

‘PEŞKEŞ ÇEKECEKLER’

BTS Genel Sekreteri Murat Oral, 2000 yılından beri iktidarın ve sermaye gruplarının gözünün Haydarpaşa ve Sirkeci’de olduğuna dikkat çekti. Her defasında bu girişimleri Haydarpaşa Dayanışması olarak püskürttüklerini dile getiren Oral, 670 haftadır eylem yaptıklarını söyledi. İstanbul’da Anadolu tarafında Haydarpaşa, Avrupa tarafında da Sirkeci dışında demiryolculuk yapılabilecek başka bir yer olmadığını dile getiren Oral, “Bu protokol garları sermayeye devretmenin yöntemidir. Biliyoruz sermaye grupları buralara geliyor” dedi.

‘DEMİRYOLLARINA DEMİRİ KALDI’

Oral, Haydarpaşa’nın bütün alanlarının Kültür ve Turizm Bakanlığı’na kiralandığına işaret ederek, “Demiryollarına sadece demiri kaldı. Demir dışında hiçbirşey yok. Demir, ray, peron başka hiçbirşey vermiyorlar. Emir üzerine emir gönderiyorlar boşaltın diye” bilgisini verdi. Oral, yaşanan gelişmeler üzerine Türk-İş’e bağlı Demiryol-İş Sendikası, Memur-Sen’e bağlı Ulaştırma Memur-Sen, Türkiye Kamu-Sen’e bağlı Türk Ulaşım-Sen ve KESK’e bağlı BTS olarak bir araya geldiklerini söyledi. Protokolün iptali için birlikte mücadele etme kararı aldıklarını anlatan Oral, “Her alanda bu protokolün iptali için elimizden geleni yapacağız. Her alanda mücadele vereceğiz. Demiryolcuları Halkalı ve Gebze’ye kovalamaya çalışıyorlar. Söylüyoruz: Haydarpaşa ve Sirkeci’yi almak istemelerinin tek nedeni ranttır. Başka hiçbirşey değildir. Burası demiryollarından çıktıktan sonra sermayeye peşkeş çekilecek” değerlendirmesini yaptı.