AYM, KHK’lerin ardından bu kez de Cumhurbaşkanlığı kararnamesinde iptallere başladı
AYM’nin cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin anayasal uyumunu sağlayan KHK’de iptalleri tartışılırken mahkeme CBK’lerde de iptal kararları verdi.
Aytunç ÜrkmezAnayasa Mahkemesi (AYM), cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin anayasal uyumunu yapan KHK’ye yönelik iptallerinin ardından cumhurbaşkanlığı teşkilatı hakkında düzenleme yapan Cumhurbaşkanlığı kararnamesi (CBK) kapsamında da iptallere karar verdi.
CHP’nin 132 milletvekili 2021’de “Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Bazı Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi”deki bazı düzenlemelere ilişkin iptal başvurusunda bulundu. Yüksek Mahkeme, başvuruyu Ocak 2024’te kararlaştırdı ve dün Resmi Gazete’den gerekçesini açıkladı. İptal kapsamında en dikkat çeken kısım ise CBK ile İçişleri Bakanlığı’na taşra teşkilatında “hudut mülki amirlerinin” istihdam edebilme yetkisinin iptal edilmesi oldu. AYM, söz konusu düzenlemeye yönelik anayasada yasa düzenlenemesinin olduğunu belirterek “yasayla açıkca düzenlenen konularda CBK düzenlenemez” hükmünü gerekçe göstererek iptal etti.
VALİ YARDIMCISI VE KAYMAKAM
Ayrıca AYM, “Üst Kademe Kamu Yöneticileri ile Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Atama Usullerine Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi”yle vali yardımcısı, hudut mülki idare amirleri ve kaymakamların CBK ile atanmasını yönelik iptal başvurusunu da inceledi. AYM değerlendirmesinde; “Vali yardımcıları, hudut mülki idare amirleri ve kaymakamların üst kademe yöneticisi olduğu söylenemez. Zira söz konusu unvana sahip kişilerin görev yaptıkları kurumun genel olarak politikalarının belirlenmesi sürecine katılmadıkları, yönetim yetkilerinin ağırlıklı olarak bu politikaları uygulamakla sınırlı olduğu anlaşılmaktadır” değerlendirmesinde bulundu. Bu noktada üst kademe yöneticisi olmayan vali yardımcıları, hudut mülki idare amirleri ve kaymakamların atamasının CBK ile düzenlenemeyeceğini bildiren AYM, kuralı iptal etti.