Sedimantasyon nedir? Sedimantasyon neden yükselir?

Kelime anlamı olarak tortulaşma ve dibe çökme olan Sedimantasyon, vücuttaki enfeksiyon miktarını ölçer. Sedimantasyon, alınan örnekteki kırmızı kan hücrelerinin ne kadar çabuk dibe çöktüğünü ifade eder. 

SEDİMANTASYON TESTİ NEDİR?

Eritrosit sedimantasyon hızı (ESR) testi vücuttaki iltihabı ölçer. Sedimantasyon hızı testi tanı için tek başına yeterli değildir. Sedimantasyon için hastadan kan örneği alınır. Alınan örnek tüpe koyulur. Tüp baş aşağı şekilde bekletilir. Eritrositlerin ne oranda ve ne hızda çöktüğü tespit edilir.  Kandaki enfeksiyon eritrositlerin kümelenmesine neden olur.  Bu kümeler tek haldeki hücrelerden daha yoğun olduğu için dibe doğru daha çabuk inerler. Çökme miktarı ve hızı, referans değerlerin dışındaysa, vücutta enfeksiyon olduğu anlaşılır. 

SEDİMANTASYON HIZININ NORMAL DEĞERLERİ NEDİR?

Eritrosit sedimantasyon hızının normal değeri cinsiyet ve yaşa göre farklılık gösterebilir.

-Yeni doğanlarda 0 ile 2 mm/h 

-Gebelerde 4 ile 57 mm/h

-50 yaşından küçük erkeklerde 0 ila 15 mm/h

-50 yaşından büyük erkeklerde 0 ila 20 mm/h

-50 yaşından küçük kadınlarda 0 ila 20 mm/h

-50 yaşından büyük kadınlar için 0 ila 30 mm/h

Birçok etken kanın yapısını değiştirerek kırmızı kan hücrelerinin çökelme hızını etkileyebilir

Bu etkenler şunlar olabilir;

-Gebelik

-Obezite 

-Anemi

-Kullanılan bazı ilaçlar (kortizon, doğum kontrol ilaçları ve bazı hipertansiyon ilaçları)

-Regl dönemi

SEDİMANTASYON YÜKSEKLİĞİ NEDEN OLUR?

Sedimantasyon ölçüm testinin yüksek çıkması birçok hastalıkla ilgili olabilir. Vücutta iltihaplanmaya neden olan hastalıklar sedimantasyon testinin yüksek çıkmasına neden olur.

Sedimantasyon yüksekliğine neden olan hastalıklar:

- Otoimmün hastalıklar

-Romatizmal hastalıklar

-Enfeksiyonlar

-Böbrek hastalıkları

-Bazı kanser türleri

-Tüberküloz

SEDİMANTASYON YÜKSEKLİĞİ NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Sedimantasyonun düşürülmesi için sedimantasyon değerinin yüksek çıkmasına sebep olan hastalık tespit edilmelidir.

Aşırı kilo kaybı, iştahsızlık, şişmiş ve ağrılı eklem, dışkıda kan gibi belirtileriniz var ise hekiminiz sedimantasyon testi isteyebilir.

SEDİMANTASYON DÜŞÜKLÜĞÜ NEDİR?

Sedimantasyon düşüklüğü vücutta iltihap olmadığı anlamına gelir. Çoğu zaman Sedimantasyon düşüklüğü büyük oranda bir sağlık problemi belirtisi olarak görülmez. Ancak bazı böbrek ve karaciğer rahatsızlıkları, yüksek kan şekeri sedimantasyon değerinin düşmesine neden olur.

Bazı kan hastalıklarında sahte sedimantasyon düşüklüğü de görülebilir. Polisetimi rubra ve lösemi gibi hastalıklarda  vücutta iltihap bulunmasına rağmen yapılan teste değerler normal çıkabilmektedir.