Kornea naklinde yapay zeka dönemi başlıyor: Alıcıyı seçecek!
Ege Üniversitesi’nde kornea naklinde aday belirlemeyi hızlandıracak yapay zeka tabanlı sistem üzerinde çalışılıyor. Proje kapsamında, hem Türkiye’de hem de dünyada ilk kez kornea nakil seçim operatörünü simüle eden yapay zeka tabanlı bir sistem geliştirilecek.
İHAEge Üniversitesi Tıp Fakültesi Göz Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Özlem Barut Selver’in yürütücülüğünü yaptığı “Kornea Nakli için Yapay Zeka Tabanlı Alıcı Belirleme Sistemi Geliştirilmesi” projesi, Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) tarafından desteklenmeye hak kazandı. Proje kapsamında, hem Türkiye’de hem de dünyada ilk kez kornea nakil seçim operatörünü simüle eden yapay zeka tabanlı bir sistem geliştirilecek.
Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, Doç. Dr. Özlem Barut Selver’i makamında ağırlayarak kendisini tebrik etti. Prof. Dr. Budak, “Üniversitemiz akademisyenleri çağın gereksinimlerini ve yeniliklerini takip ederek önemli projelere imza atıyor. Bu proje, kornea naklinde aday seçimi ve eşleştirme süreçlerini daha verimli hale getirecek. Hocamızı ve ekibini başarılarından dolayı kutluyorum” dedi.
KORNEA KÖRLÜĞÜ VE NAKİL SÜRECİ
Kornea tabakasının saydamlığını yitirmesi sonucu oluşan hastalıkların, dünyadaki tüm körlüklerin %10’unu oluşturduğunu belirten Doç. Dr. Özlem Barut Selver, dünyada 10 milyon kişinin kornea körlüğü ile mücadele ettiğini vurguladı. Kornea naklinin bu hastalığın tek çözümü olduğunu ifade eden Barut Selver, şu bilgileri verdi:
"Kornea dokusu kadavradan bağış yoluyla temin edilmekte ve yaklaşık 14 gün saklanabilmektedir. Ancak her bir kornea dokusu için yaklaşık 70 hastanın beklediği göz önüne alındığında, bağış dokusunun ihtiyacı karşılayamadığı açıktır. Bu noktada, alıcıyı hızlı ve etkili bir şekilde belirlemek kritik önem taşıyor."
YAPAY ZEKA İLE DAHA HIZLI VE VERİMLİ SÜREÇ
Projenin detaylarını paylaşan Doç. Dr. Barut Selver, kornea nakil cerrahisi öncesinde alıcı belirleme sürecini yapay zeka tabanlı bir algoritma ile hızlandırmayı hedeflediklerini belirtti:
"Kornea naklinde alıcı seçimi, genellikle yetkili operatörlerin kararlarına dayanmaktadır. Ancak liste uzadıkça süreç zorlaşmakta ve uzamaktadır. Geliştirdiğimiz yapay zeka tabanlı etkileşimli sistem, bu süreci manuel seçimlere göre çok daha hızlı ve etkili hale getirecek."
TURNUVA STRATEJİSİ İLE EN İYİ ADAY BELİRLENECEK
Sistemin işleyişine dair bilgiler veren Barut Selver, aday seçiminde “turnuva stratejisi” kullanılacağını açıkladı:
"Geliştirdiğimiz sistem, kornea naklinde en iyi adayı belirlemek için yapay sinir ağlarını ikili sınıflandırma problemi olarak kullanacak. Böylece tüm adaylar arasında bir ‘turnuva’ stratejisi uygulanacak ve en uygun alıcı belirlenecek. Bu yöntem, süreci hızlandırırken doğruluğu da artıracak."
Bu yenilikçi sistem, kornea naklinde bekleme sürelerini azaltarak hastaların daha hızlı tedavi olmasına olanak sağlayacak.