Doç. Dr. Yuca: 'Yanlış beslenme erken ergenliğe yol açıyor'

Kız ve erkeklerde kendi cinsiyetlerine uygun olarak, ergenlik belirtilerinin o toplumda görülmesinin, beklenen yaştan daha önce ortaya çıkmasını erken ergenlik olarak tanımlandığını söyleyen Çocuk Endokrinoloji Uzmanı Doç. Dr. Sevil Arı Yuca, konuyla ilgili uyarılarda bulundu.

DOĞUŞTAN VE SONRADAN ÇIKAN HORMONAL BOZUKLUKLAR NEDEN OLABİLİR

Erken ergenliğin nedenlerini dile getiren Doç. Dr. Yuca, “Ergenliğin erkene kaymasının nedenleri, bazı doğuştan veya sonradan ortaya çıkan hormonal bozukluklar, doğuştan genetik, nörolojik, metabolik hastalıklar olabileceği gibi yine doğuştan veya sonradan hormon merkezine yakın bölgelerdeki yapısal bozukluklar, iyi veya kötü huylu tümörler olabilir. Ancak çoğunlukla özellikle kız çocuklarında erken ergenliğe neden olacak tıbbi bir sebep bulunamadan erken tetiklenmiş bir hormonal uyarı söz konusu olabilir” diye konuştu.

BELİRTİLER GÖZ ARDI EDİLMEMELİ

Erken ergenlikte görülen belirtilere dikkat çeken Doç. Dr. Yuca, “Kız çocuklarında ilk ergenlik bulgusu çoğunlukla meme büyümesiyle başlar, bunu genital ve koltuk altı kıllanması takip eder. Ancak bazen genital kıllanma ilk gelişen ergenlik bulgusu olarak ortaya çıkabilir. Erkeklerde ise ilk gerçek ergenlik bulgusu testislerde büyümedir. Daha sonra genital kıllanma takip eder, yine bazen ilk bulgu genital kıllanma ile başlayabilir” şeklinde konuştu.

KATKI MADDELİ YİYECEKLER FAZLA TÜKETİLMEMELİ

Son dönemlerde erken ergenliğin görülme sıklığının artış nedenlerinden bahseden Doç. Dr. Sevil Arı Yuca, şu bilgileri paylaştı:

“Türkiye’de veya dünyada en sık neden erken uyarılmış biyolojik saattir. Yani ergenlik hormonları üzerine normalde var olan baskının kalkması ve ergenlik hormonlarının daha erken yaşlarda aktif olmasıdır. Bunun çoğunlukla elle tutulur bir nedeni bulunamaz. Ancak hormon bozucu bazı biyolojik ve kimyasal maddeler erken tetiklenmeyi başlatabilir. Biz daha çok poliklinikte bunu katkı maddeli paketli veya fast food besinlerin aşırı tüketimi, organik olmayan tavuk veya GDO katkılıların aşırı tüketimi olarak gözlemliyoruz. Çünkü organik ve evden beslenmeye geçince ergenlik gelişiminin durduğu hatta kaybolduğunu görüyoruz. Yine radyasyon maruziyeti, plastik oyuncaklarla, elektronik cihazlarla fazla maruziyet de risk oluşturuyor.”

AİLELER ÇOCUKLARLA İYİ İLETİŞİM KURMALI

Erken ergenlik tanısının klinik muayene ile konulduğunu söyleyen Doç. Dr. Yuca, tanıyı desteklemek için hormonal ve görüntüleme tetkikleri kullanıldığını belirtti.

Erken ergen bir çocuğa ailelerin nasıl yaklaşması gerektiğine değinen Doç. Dr. Sevil Arı Yuca, “Öncelikle çocukla iyi bir iletişim kurmak, bunun normal büyüme ve gelişimimizin bir parçası olduğunu, korkulacak veya utanılacak durum olmadığını anlatmak gerekir. Ancak biraz zamansız olduğunu bu yüzden takip edileceği söylenmeli. Bu dönem daha sabırlı olmayı gerektirebilir çünkü çocuk yalnız fiziksel olarak büyümüyor, sosyal ve duygusal olarak da gelişim gösteriyor. Ergenlikteki vücuttaki değişimler ve sosyal ilişkiler ile ilgili konuşmalar yapılabilir” açıklamasında bulundu.

ÇOCUĞU PSİKOLOJİK AÇIDAN ETKİLEYEBİLİR

Erken ergenliğin farklı sağlık sorunlarına yol açabileceğini vurgulayan Doç. Dr. Sevil Arı Yuca, şunları söyledi:

“Bunun bir tıbbi, bir de psikososyal yönü vardır. Tıbbi olarak 10 yaştan önce başlayan menstrüasyon ile çocuğun hedeflenen boya ulaşamama riski vardır. Erken dönemde daha genç olan meme ve endometrium dokularının yüksek östrojene uzun süre maruz kalması ailede kanser riski de varsa, meme ve endometrium (rahim) kanseri riskini topluma göre artırma riski oluşturabilir. Psikolojik açıdan ise; fiziksel olarak gelişmiş bir vücuda paralel olarak psikolojik gelişim henüz olgun değilse çocukta hırçınlık, içe kapanma, toplumdan uzaklaşma veya ders başarısında düşmeler olabilir. Çocuğun sosyal ilişkileri bozulabilir.”

TEDAVİ SEÇENEKLERİ

Erken ergenliğin tedavi yollarını anlatan Doç. Dr. Sevil Arı Yuca, “Erken ergenliğe sebep olan doğuştan veya sonradan oluşan herhangi bir rahatsızlık varsa ilk önce onun tedavisinin yapılması gerekir. Bir sağlık sorununa bağlı olmadan ergenliği başlatan hormonların erken uyarılmasına bağlı ortaya çıkan bir durumsa (biz buna santral veya gerçek erken ergenlik diyoruz) ergenliği durduran tedavileri uygularız. İlk ergenlik bulguları 10 yaştan önce ise bir çocuk endokrinolojisi uzmanına başvurulmalıdır” ifadelerini kullandı.

UZMAN HEKİM TARAFINDAN TAKİP EDİLMESİ OLDUKÇA ÖNEMLİ

Erken ergenlik sürecinde doktor kontrolünün oldukça önemli olduğunu işaret eden Doç. Dr. Sevil Arı Yuca, “11-12 yaştan önce erkek veya kızda ergenlik bulguları fark edildiğinde çocuk endokrinolojisi uzmanı kontrolünde ilerlemesi, hızlı ergenliğin önlenmesi için daha iyi olacaktır. Hatta normal yaşta da olsa her ergenin çocuk endokrinolojisi hekimi tarafından kontrolü, bu dönem sorunlarının erken tespiti için önemlidir” diyerek sözlerini noktaladı.