Sürrealist tuhaflıklar

İki İsveç yurttaşının yaşamını yitirdiği Brüksel’deki 16 Ekim terör saldırısının artçıl sarsıntıları, iktidardaki koalisyonu sarsmaya devam ediyor. 47 yaşındaki Alexander De Croo’nun “Vivaldi” hükümetine ömür biçenler ve 9 Haziran 2024 genel seçimlerine kadar süremeyeceğini söyleyenler bile var. Acayip doğurgan bir vakaymış bu saldırı. Matruşka gibi acayiplik içinden başka bir gariplik çıkıyor. Tam, “Ha bitti” galiba derken, daha etkili bir artçıl ile sarsılıyoruz. (“Brüksel’de el altından ağır silah satın almanın neredeyse köşeden çikolata almaktan daha kolay olduğu” başka bir yazı konusu olur.)

Failin polise pek de yabancı olmadığının ve çok sayıda kaydının bulunduğunun ortaya çıkması, dikkatleri ulusal güvenlik ve adli güçlerin üzerine çekti. Interpol’ün, memleketi Tunus’ta hapis cezasından kaçan 45 yaşındaki Abdeslam Lassoued için “kırmızı bülten” çıkardığının fark edilmesi, işin tuzu biberi oldu. Lassoued’in sığınma başvurusunun 2020’de reddedildiği ve ülkeden sınır dışı edilmesi gerektiği ancak sınır dışı edilmediği gibi adresinin de kayıtlarından çıkarıldığı ve izi sürülemez hale geldiği anlaşıldı. Tunus, saldırganın iadesini istemiş, bu talep ve sınır dışı kararı Brüksel adliyesindeki dolaplardan birine konarak “rafa kaldırılmıştı.” Adalet Bakanı Vincent Van Quickenborne, vaziyetin “kabul edilemez bir hata” olduğunu kabul etmekle kalmadı, sorumluluğu üstlendi ve istifa etti. İçişleri Bakanı Annelies Verlinden ve Sığınma ve Göçten Sorumlu Devlet Bakanı Nicole de Moor muhalefetin sert tepkisine karşın henüz istifa etmediler. Adliye ve emniyet eleman yetersizliğinden dem vurdu ve acilen ek kadrolar istedi.

BİR EŞİTLİKÇİ BİR MAÇO

Oyu bir önceki seçimde aldığı yüzde 13.9’dan yüzde 7.9’a düşen Belçika başbakanının partisi Flaman liberalleri Open VLD, 7 ortaklı “Vivaldi” koalisyonundan çok daha zor günler geçiriyor. Kadın erkek eşitliği konusunda yaptıkları ve yazdıklarıyla öne çıkan başbakan Alexander De Croo, bakan dağılımında kadın erkek eşitliğini tam uyguladı. Dışarıda eşitlikçi algısıyla puan toplayan ve geniş kesimlerden alkış alan başbakan, parti içinde maçolukla suçlanıyor.

Acele etmeyin anlatacağım. İsterseniz önce bir yakın geçmişe bakalım. Önceki parti başkanı 46 yaşındaki Egbert Lachaert, seçim kaybetmeyi beklemeden, kamuoyu yoklamalarında partinin oyları erime başladığı için başkanlığı bırakmaya karar verince “Bunu yazayım da Türkiye’ye örnek olsun” demiştim. Ancak yapılan genel kurulda tüzüğe aykırı bir şekilde açık oylama yapıldı. Hatta Brüksel’in önemli liberal figürlerinden olası başkan adayı Els Ampe “antidemokratik” oylama gerekçesiyle partiden istifa etti. Başkanlığa “başbakanın adamı” 48 yaşındaki Tom Ongena geldi.

Parti başkanı Tom Ongena’nın istifa eden Vincent Van Quickenborne yerine geçmesine kesin gözüyle bakılan partinin eski başkanlarından ve ağır toplarından Gwendolyn Rutten’a teklif bile etmeden Van Tigchelt’i yeni Adalet bakanı olarak ataması, Open VLD’yi karıştırdı. Rutten, Vivaldi koalisyonuna başbakan olarak düşünülmüş ancak Alexander De Croo’dan son dakika golü yemişti. Yeni bakanın güvenlik alanındaki yetkinliği konusunda hiçbir şüphe yok ancak atama kararının alınma şekli ve parti içi görüş alışverişi ve uzlaşma eksikliği bardağı taşıran son damla oldu. Kadın liberal siyasiler ve onları destekleyen az sayıdaki erkek politikacı tepki gösterdi. 

Tom Ongena’nın parti geleneklerini ve tartışma kültürünü yok sayarak sadece başbakan Alexander de Croo, Vincent Van Quickenborne ve Bart Somers ile dört erkek olarak karar alması Belçika’nın saygın gazetelerinden Flamanca olarak yayımlanan De Standaard’a “Gwendolyn Rutten maço bir partinin kurbanı mı” sorusunu sordurdu. Rutten de zaten “saygı eksikliği” gerekçesiyle tepki gösterdi ve “Partimizde kadınlara tuhaf bakanlar var” diyerek ulusal politikadan ayrıldı. Aarschot Belediye Başkanı olarak yerel politikada devam edecek.

erdincutku@binfikir.be