Seçim sürprizlere gebe - Erdinç Utku

9 Haziran’daki Avrupa Parlamentosu, federal ve bölge seçimlerinden sonra Belçikalılar bugün altı yıllığına belediye yöneticilerini seçecek. Yerel seçimlerde önceden kayıt yaptırmak koşuluyla diğer Avrupa Birliği (AB) yurttaşları ve beş yıl Belçika’da oturan AB dışı ülke yurttaşları da oy kullanabilecek.

Avrupa’nın göbeğinde Türklerin yoğun olduğu belediyelerimizdeki borsa endeksi gibi parti değiştiren Türk kökenli adaylara ve “birbirinin afişini sökme ve yırtma mücadelesine” daldığımız için az kalsın Belçika’yı “postmodern köylerimiz”den ibaret sanacaktım. Sökme ve yırtmaya karşı bazı yerlerde afişlerin tel örgü ile “korumaya alınması” ilginç bir görüntü oluşturuyor.

Türk kökenli seçmen başına iki Türk adayın farklı parti ve listelerde yarıştığı gettolarımızdan çıkıp Belçika geneline bir göz atmaya ne dersiniz?

FLAMAN BÖLGESİ

Aşırı sağın tırmanışa geçtiği ve genel seçimlerde başarı gösterdiği Flaman bölgesi büyük sürprizlere gebe. İlk kez bu seçimlerde Flaman bölgesinde oy verme zorunluluğu yok. Bu nedenle sandığa gitme oranı ve zorunluluğun kalkmasının oy oranlarına yansıması merakla bekleniyor. Bu serbestliğin aşırı sağ ve aşırı sol partilerin ekmeğine yağ süreceği kesin. Valon bölgesi ve Brüksel bölgesinde oy vermek hâlâ zorunlu Allah’tan!

Belçika’da ulusal çaptaki önemli isimler, bakanlar, parti başkanları ve hatta olası federal başbakan bile belediye başkanlığı koltuğuna oturmak için kıran kırana mücadele ediyor. Örneğin ırkçıların (Vlaams Belang) ve Flaman milliyetçileri N-VA’nın kalesi konumundaki Anvers kentinde N-VA başkanı ve olası federal başbakan şimdiki Anvers Belediye Başkanı Bart De Wever belediye başkan adayı. Bu kentte Flaman milliyetçilerinin alternatifi ise aşırı solcu PVDA. Bu iki seçenekten biri çoğunluğu ele geçirirse klasik partilerle kenti yönetmek için koalisyon oluşturmak zorunda kalacak büyük olasılıkla.

Flaman bölgesinin önemli kentlerinden Genk’te de ilginç bir mücadele yaşanıyor. N-VA’nın Flaman hükümetindeki eğitim bakanı Zuhal Demir, şimdiki başkan Wim Dries’ten koltuğu alma hazırlığında. Demir belediye başkanlığını bakanlığa tercih ediyor.

VALON BÖLGESİ

Yıllardır sosyalist parti hâkimiyekindeki Valon bölgesinde de taşlar yerinden oynayacağa benziyor. Frankofon liberalleri MR başkanı Georges-Louis Bouchez, Mons kentinde belediye başkanlığı koltuğuna oturmak için aday. Hatta listesine transfer ettiği eski Belçika güzelinin bu kentte oturmadığı ortaya çıkınca başı bayağı ağrıdı.

Sosyalistlerin belediye yönetiminde olmadığı tek Valon kenti ve Valon bölgesinin başkenti Namur’da koltukta Frankofon Hristiyan Demokratları Les Engagés Partisi’nin Başkanı Maxime Prévot bulunuyor ve tekrar aday. Flaman kenti Sint-Niklaas’ta Flaman sosyalistleri Vooruit başkanı Conner Rousseau belediye başkanlığı koltuğuna talip. Liste uzun, burada keselim. Amacım yerel yönetimlerin Belçika’daki önemini vurgulamaktı.

Sağın ve liberallerin yükselişe geçeceğini tahmin ediyorum ancak yerel seçimlerde kişiler daha önemli. Hatta partiler üstü geniş listeler oluşturuluyor. Örneğin Brüksel’deki gettolarımızdan Saint-Josse’da sosyalist partiden ihraç edilmiş olan şimdiki başkan Emir Kır kendi listesiyle başkanlığa tekrar talip. AB’nin başkenti Brüksel’deki diğer gettomuz Schaerbeek’te yine Emirdağ kökenli Hasan Koyuncu, Frankofon sosyalistleri PS listesinde en başta başkanlığa oynuyor. Koyuncu seçilirse senatörlük ve Brüksel Parlamentosu milletvekilliğini bırakacak.

YENİ BİR BAŞLANGIÇ

Brüksel’de de taşların yerinden oynamasını, uç özel listelerin ve aşırı solcu grupların dengeleri sarsmasını bekliyorum. Bu gece merakla seçim sonuçlarını izleyeceğim. Genel seçimlerin beş yılda, yerel seçimlerin altı yılda bir yapıldığı Belçika yeni doğum sancılarına gebe. Seçim sonuçları yeni bir başlangıç olacak! Belediye seçimleri nedeniyle sürüncemede bırakılan federal hükümetin ve Brüksel hükümetinin kurulması da daha kolaylaşacak. Tribüne oynayan politikacılar bundan sonraki beş yılda başka bir seçim olmadığı için koalisyon görüşmelerini hızlıca sonlandıracaklar.