‘Noel Pazarı’na korona gölgesi...

Yaz tatilinde gittiğim memleketim Tokat’ta, Anadolu’nun ilk umumi tuvaleti olan tarihi yapıyı ziyaret etmiştim. Sulusokak’taki Katırcılar Hanı ile Ulu Camii arasında bulunan ve halk arasında “Sık Dişini Helası” diye bilinen 13. yüzyıldan kalma yapının restorasyon çalışmalarına başlanmış. Üstelik restorasyon çalışmalarında 400 adet altın sikke bulunmuştu. Restorasyon sonrası yapı “Su ve Temizlik Müzesi” olarak turizme kazandırılacak.

Brüksel kent yöneticileri, şehir merkezinde Brüksellilerin artık dişlerini sıkmak zorunda kalmaması için yeni önlemler alıyor. Merkezde 24 mekânla anlaşma yapıldı. Bu kafe ve restoranlardaki tuvaletler ücretsiz olarak halka açılıyor. Tuvaletten yararlanabilmek için artık müşteri olmak zorunda değil Brükselliler. Belediye de bu mekânlara tuvalet temizliği ve bakımı için maddi katkıda bulunacak. Uygulamanın önümüzdeki aylarda daha da yaygınlaştırılması bekleniyor. Noel öncesi güzel bir adım oldu bu. Çünkü Brüksel “Noel Pazarı” heyecanını yaşıyor.

ÖNLEMLERE RAĞMEN...

Önceki gün koronavirüsün yayılmasına karşı daha katı önlemler alınmasına, Gent ve Leuven gibi kentlerde Noel etkinlikleri iptal edilmesine karşın 26 Kasım’da başlayan 2 Ocak’a kadar devam edecek olan Brüksel Noel Pazarı planlandığı gibi devam ediyor. “Noel” sözcüğünün dinsel çağrışım yapması nedeniyle epeydir “Kış Eğlenceleri” adı verilen Brüksel Noel Pazarı ziyaretçileri, yeni önlemler kapsamında stantlara erişim sağlayan bir bileklik karşılığında çeşitli noktalarda aşı sertifikalarını tarayabilecekler. Noel alanı genelinde yüz maskeleri zorunlu olacak. Alınan yeni önlemler çerçevesinde Noel Pazarı saat 23.00’e kadar sürebilecek.

2020’de pandemi nedeniyle iptal edilen yıllık “Kış Eğlenceleri” etkinliği, Bois de la Cambre ve şehrin diğer yeni bölgelerine uzanan bir programla başkente geri döndü. Avrupa demiryolu yılını ve Europalia Trenler ve Raylar Festivali’ni kutlamak için “tren ve seyahat” ana teması seçildi bu yıl.  2019’da Brüksel Noel Pazarı’nı 3 milyon kişi gezmiş, rekor katılım gerçekleşmişti. Organizatörler, bu yıl için tahmini bir rakam vermemekle birlikte özellikle restoran ve otel sektörü olmak üzere yerel ekonomiyi canlandırmasını umut ediyor.

YERLİ NOEL AĞACI

Brüksel’deki Grand-Place’de hangi Noel ağacının yer alacağı her yıl merakla beklenir. Mükemmel ağaç arayışı genellikle uzun sürer. Bazen Belçika sınırlarının çok ötesine bile geçer. Örneğin, 2014’te Brüksel Noel ağacı, yaklaşık 2 bin km uzaklıktaki Letonya’daki Riga’dan gelmişti. Bu seneki Noel ağacı sadece 10 km uzaktan, Dilbeek’ten. Paul Vierendeels’in bahçesindeki, yaklaşık 25 yaşındaki 18 metre yüksekliğindeki ladin, 17 Kasım’da kesildi ve 18 Kasım Perşembe sabahı Grand-Place’e dikildi. Evinin önceki sahipleri tarafından yıllar önce Vierendeels’in bahçesine dikilen ağaç için oldukça onur verici ve kendisi için de gurur verici bir an...

Ağaç, çok büyüdüğü için ondan kurtulmak isteyen ama kesmeye de kıyamayan Vierendeels, Noel dönemi için farklı şehirlere Noel ağacı sağlayan Inter-Arbo’nın kapısını çalar. Kestikleri 5 metreden yüksek her ağaç için 10 yeni ağaç dikmeleri tercihinde etkili olur. Bahçelerindeki ağacın Brüksel’e Noel ağacı olacağını duyunca ise sevinçten uçar. Çünkü “Onların ağacının diğerlerinden aşağı kalır yanı yoktur” ve onunla gurur duymaktadır.

Yazıyı yazmadan önce, 18 Kasım’da, Brüksel’de bir Noel alanı keşif turuna çıkmış; Place de Monnaie, Grand Place, Bourse, Saint-Catherine ve Marché aux Poissons geleneksel Noel pazarı alanını/güzergâhını tavaf eylemiştim. 26 Kasım’da resmi açılışı yapılan Grand Place’in geleneksel Noel ağacı kurulmuştu ama henüz süslenmesi yapılmamıştı. Ortaçağ meydanı “bir akşam seyahati” temalı ses ve ışık gösterisine de hazırlanıyordu. Manneken Pis, Belçika tren kondüktöründen Brüksel Havayolları pilotuna, kutup gezgini ve kozmonotuna kadar çeşitli seyahat temalı giysilerini giymeye de henüz başlamamıştı. Brüksel şehir merkezi, yerel spesiyalitelerden dünya mutfağına kadar sıcak içecekler ve mevsimlik atıştırmalıklar, hediyelik eşyalar ve el sanatları ürünleri satan 225 adet dekore edilmiş ahşap dağ evi ile dolduruluyordu yavaş yavaş. Saint-Catherine Kilisesi’nin cephesine ışık yansıtılması için çalışmalar devam ediyordu. Place De Brouckère Meydanı’na kayak pisti kuruluyordu. Kentin caddeleri yeni yeni Noel ışıklandırmasıyla süsleniyordu.

Siz bu yazıyı okurken büyük bir ihtimalle ben korona aşısı olduğuma dair bileklik ve ağız maskesi ile Noel Pazarı alanını geziyor olacağım. Noel günlerinin meşhur sıcak şarabını (glühwein) koronasız yeni yılların şerefine kadeh kaldırarak içeceğimden şüpheniz olmasın! Maskeyi çıkararak ama mesafeye dikkat ederek! Alana yayılan baharat kokusunu alabilirsem, korona olmamışım demektir. :)

Paul Vierendeels’in bahçesinden getirilip tarihin buluştuğu turistik kent merkezi Grand Place Meydanı’nda yerini alan ve ışıklarla süslenen 18 metre boyundaki Noel ağacının Brüksellilere ışık ve neşe getirmesi bekleniyor. 

erdincutku@binfikir.be