Kazan’ın gelişen yüzü

Rusya Federasyonu’na bağlı özerk bir cumhuriyet olan Tataristan ‘ın başkenti olan Kazan şehri ülkenin en tarihi kentlerindendir.

Adını Kazanka Nehri’nden alan Kazan, İdil (Volga) nehriyle birleştiği ve İdil’in bir dirsek şeklini aldığı noktada kurulmuştur.

Şehrin yüzölçümü ise  287.8 km² olup 7 belediyesi (rayon) bulunmaktadır. Nüfusun yüzde 50’den fazlası Tatar, ikinci sırada ise Ruslar yer almakta. Rusça ve Tatarca birbirine karışan iki dil. 

Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği dağıldığında Tataristan, Rusya Federasyon kapsamında özerk bir yönetim olmayı tercih etmiş. Bu yönelim sonucu 1994 yılında Rusya ile egemenliğin paylaşılması anlaşması imzalanmış. Anlaşma Kazan’a vergi ayrıcalığı, dış ilişkilerde üçüncü devletlerde kültürel ve ekonomik temsilcilikler açma hakkı, iki devlet dili hakkı gibi ayrıcalıklar tanıyor. Tatarlar, kurulan denge ve birlikte yaşamdan memnun ve alanın korunabilmesine önem veriyor. Rusya için de Tataristan vazgeçilmez... Sadece tarihsel bakımdan değil, ekonomisiyle de çevredeki diğer bölgelerin çekim merkezi...

Günümüzde, gerek tarihsel gerekse Türkiye açısından taşıdığı önemin dışında bugün Tataristan, özel ve özgün bir yere sahip.

Tataristan, Türk ve Rus coğrafyası arasında etkileşimin temsilcilerinden biri; Müslümanlar ile Ortodoks Hıristiyanların bir arada yaşadığı özgün bir yer. 4. Milyon nüfusunun yüzde 51’ini Tatarlar, yüzde 49’unu da Ruslar oluşturuyor. Tataristan’nın başkenti Kazan’ın nüfusu ise 2020 sayımına göre 1 milyon 257 bin 391’dir.

HOŞGÖRÜ ŞEHRİ

Kazan, farklı milletlerden ve dinlerden insanların bir şehirde, sıcakkanlılık ve hoşgörü atmosferinde barış içinde yaşadıklarının çarpıcı örneklerinden biridir. Tataristan’ın başkentindeki etnik ve dini çeşitlilik, yüzyıldan fazla süredir koruyan Laik modern bir şehirdir.

Kazan’a gelmeden, görmeden buradaki saygı, denge, farklılıkların birlikte yaşamasının güzelliğini anlamak mümkün değil. 

Kazan, çok gelişmiş modern bir şehir imajı çiziyor...

Rusya Federasyonu’na bağlı bölgelerden biri olan Tataristan’ın Cumhurbaşkanı Minihanov’un her sabah 06.00’da çalışma odasından “günaydın” mesajı atıyor Telegram’dan. 

KAZAN’DA GENÇLER 

Bilim ve hoşgörü kenti unvanına sahip olan bu kentte dünya tarihine adını yazmış Tolstoy, Rikov, Lobachevskiy ve Lenin gibi isimlerin eğitim gördüğü 1804 yılında kurulan Kazan Devlet Üniversitesi bulunuyor. Eğitim oranının çok yüksek olduğu Kazan kentinde okuma, yazma oranı %99.9 gibi oldukça yüksek bir orandır. 

Şehrin eğitim alanında da her yıl büyüyen bir çehresi var. Öyle ki kentte küçük, büyük toplam 26 adet üniversite bulunuyor. Bu durumda Kazan kentini dünya genelinde eğitim merkezlerinden birisi haline getiriyor. Özellikle Tıp ve mühendislik alanları çok ilgi görüyormuş  Zaten Kazan kentinde bulunan üniversitelerde dünya genelinde 84 ülkeden 10.000’i aşkın yabancı öğrenci okuyor. Türkiye’den de 450 öğrenci bulunmakta ve Türk  öğrencilerin ilgisi giderek artıyormuş.  Zira, gençlerin bulabileceği her imkan burada mevcut.

SPOR TESİSLERİN ÇOKLUĞU DİKKAT ÇEKİYOR

Şehrin spor altyapısı 15 stadyum, 12 kapalı buz sahası, 54 yüzme havuzu, 378 spor salonu ve 942 spor alanlarından oluşuyor. 45 bin kişilik Kazan Arena futbol stadyumudur. Kazan futbol kulübü “Rubin” kendi sahasındaki maçlarını bu stadyumda oynuyor. Bu stad, Rus milli takımının maçlarına da ev sahipliği yaptı.

Kazan, spor altyapısı bakımından Rusya’nın en gelişmiş şehirlerinden biri. Kazan, Rusya’nın 2009’da spor başkenti olarak kabul edilmiş. Kazan, ulusal ve uluslararası spor etkinliklerine ev sahipliği yapmış.   Şehirde, açık hava, spor etkinlikleri için pek çok alan var. Özellikle de hokey oynamak için gereken buz pateni, buz pistlerinde kayacağınız, yüzme havuzlu ve heyecanlı akvaparklar bulunuyor. Açık hava etkinlikleri arasında karting merkezi ve halat parkı yer alıyor.

ŞEHİR MERKEZİ GENÇLERİN  EŞİ BENZERİ OLMAYAN TESİS... URAM

Tataristan’ın Türkiye Temsilcisi Ayrat Gataullin gezimizin son gününde bize sizi en özel yeri gezdireceğim dediği zaman böyle bir tesis ile karşılaşacağımı hayal edememişti. Benzeri Türkiye’de yok. Dünyada sayılı imiş.

Kazan’da Gençlere verilen değeri görünce bu şehre hayranlığım arttı. Sokaklarda konuştuğum gençlerin Rüstem Minnihanov’a sevgisini anlamak mümkün. Zira, şehrin merkezini gençlere sosyalleşme alanı olarak vermiş. Bir kısım gençler duvarları boyuyormuş bunlar asosyal görülüyor onları şehir dışına çıkarma ön fikir oluşmuş. Fakat Minnihanov önemli kararla gençlerin şehir merkezinde olmaları istemiş. Dünyada benzerlerini araştırıp geliştirerek 4 dekar yemyeşil alana kurulan Uram, Kazan’ın en sevilen aktif olmuş.( Türkiye’de kesinlikle AVM olurdu) Yürüyerek gelinebilen gece gündüz burada basketten voleybola, ekstrem sporlara kadar yaz- kış 24 saat spor yapmak mümkün. 

Konsepti; Sosyalleşme alanı, spor alanı ve sanat alanı olan Uram’da Rusya milli takımının antremanı seyretme imkanımız oldu. Bu parkur Rusya’nın 40 km hızla en hız yapılan parkuru imiş. Ve inanılmaz insanın başını döndüren bir spor. 

Tesisin en hoş alanlarından biri diji okulu alanı. Burada bulunan teknik ekipman son  gelişmiş teknoloji. Diji Gençler eski Lada Vaz marka arabayı alıp dış ve iç dzaynına dokunmadan tamamen motor elektronik aksanlarını yenileyip Avrupa’ya yola çıkmışlar ve gittikleri yerlerde konserler vermişler.

BU ŞEHİRDE HAYAT VAR

Kremlini gezdikten sonra, şehrin yaşam merkezi  Bauman caddesi’nde keşfe çıkıyoruz.  Bağdat caddesi (İstanbul) benzeri insanların yoğun ilgi gösterdiği kafelerin barların alış veriş mağzaların olduğu bir cadde.  Caddede şehrin simgesi kedi heykelleri, Rus İmparatoriçesinin Kazan’a geldiği zaman bindiği at arabasının bir modelini yakından inceleyebilirsiniz.

Hava kararıyor ve sokak konseri başlıyor.  Dünya dillerinden çok çeşitli şarkıların söylendiği konserde gençler cıvıl cıvıl…  sokaklarda rahat güvenle eğleniyorlar.  Barlar sabaha kadar açık. Bu şehirde hayat var.

KÜLTÜR ŞEHRİ

Kazan’ın benzersiz binden fazla  sayıda kültürel yapıları bulunuyor. . Kentte  34 müze, 9 tiyatro, 8 büyük konser salonu, 14 kültür sarayı, 50 kütüphane ve 50 çocuk sanat okulu bulunuyor. Kazan’da “Ştab” yaratıcı alanı, “Smena” Çağdaş Sanat Merkezi ve Ugol sanat laboratuarı gibi sürekli olarak yeni kültürel platformlar oluşturuluyor.

Kentte özel ve devlet olarak pek çok tiyatro bulunuyor ve her biri yoğun bir ilgi görüyor. Tukay, Lenin, Musa Celil, Gorki ve Devlet Müzesini gezebilirsiniz.  Galiasker Kemal, Kerim Tinçurin, Musa Ce lil, Kaçalov drama tiyatroları Kazandaki en büyük tiyatrolardır. 

FESTİVALLER EKSİK OLMUYOR

Kazan ülke çapında uluslararası forumları ile tanınıyor. Kazan’da aynı zamanda Şalyapin Opera Festivali, Rudolf Nuriyev Bale Festivali,  Sinema Festivali ve Türk kökenli halklarının tiyatro festivali gibi etkinlikler de popülerdir. Önde gelen Rus tiyatroları ve dünya yıldızları geleneksel olarak tur programlarına Kazan’ı dahil ediyor ve şehrin müzeleri periyodik olarak Ermitaj, Tretyakov Galerisi ve Rus Müzesi’nden eserler sergiliyor. Kazan, 2019 yılında müzik yönünde UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı’na katıldı.

Bu arada haberiniz olsun Türk mutfağını özlerseniz Bauman caddesinde NEO food var. Simidinden reçeline, menemenine tam bir Türk kahvaltısını yapabilirsiniz.  Birde,  kebap çeşitlerinin olduğu Türk mutfağının lezzetlerini sunan Antalya restoran var.

ŞEHRİN SEMBOLÜ KAZAN 

Şehrin ortasında sembol yapılardan biri olan Kazan şeklindeki bina Şu an evlenme dairesi olarak kullanılıyor. Kazan sadece yemek pişirilen bir araç değil, Bolluk, birliktelik simgesi.

Şehri dolaşmaya başladığımızda özellikle iki husus dikkatimi çekiyordu. Biri şehirdeki düzen ve temizliği.  Zaten temiz şehir unvanını almış Kazan... Birkaç büyük göl şehri farklı parçalara ayırıyor. Yeşili ve geniş caddeleri ile mimaride daha çok dev blok taşların kullanılmış binalarıyla Rus ekolü de kendisini hissettirse de geleneksel ve modern mimarisinin uyumu dikkat çekiyor.

KAZAN KREMLİN’İ 

Kazan Kremlin’i Tataristan’ın Kazan şehrinde bulunan tarihî kaledir. Kremlin kale anlamına gelmektedir.  Kazan hanlarının eski kale kalıntıları üzerine Korkunç İvan’ın emriyle kuruldu. 2000 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası ilan edildi. Aralarında Süyümbike Kulesi ve Kul Şerif Cami, Müjde Kadetral’in de bulunduğu çeşitli yapılara ev sahipliği yapıyor.

KUL ŞERİF CAMİ

Caminin ilk hali 16. yüzyılda Kazan Kremlini’nde inşa edildi. Cami,  adını dönemin önderi olan Kul Şerif’ten aldı. Erken Rönesans ve Osmanlı mimarisinin unsurları da kullanılmış olsa da tasarımı İdil Bulgarları için gelenekseldir. Zaman içinde yıkılan cami 24 Temmuz 2005 tarihinde yeniden açılışı yapıldı. Eski caminin nasıl olduğuyla ilgili çok net bilgiler olmadığı için, yenisi eldeki veriler kullanılarak tasarlanmış. Masmavi rengiyle Kul Şerif Camii’nin 8 minaresi, eski Tatar şehirlerini, geniş camları göçebe kültürünü, lale ise dirilişi sembolize ediyor. Caminin içinde sürekli Kuran’ı Kerim okunuyor. Camideki pencere vitrayları İtalyan ve Tatar sanatçılar tarafından yapılmış. İran’dan halılar ve Türkiye’den çinilerle süslenen cami günümüzde cami ağırlıklı olarak bir İslam müzesi olarak hizmet vermektedir. Aynı zamanda büyük Müslüman bayramları sırasında binlerce insan orada ibadet için toplanır.

Müjde Katedrali, Blagoveşçenski yani Müjde Katedrali. Müjde adı şehrin Çar İvan (korkunç İvan) tarafından alınmasından dolayı verilmiş. 16. yüzyılda inşa edilen katedralin yeri bizzat Korkunç İvan tarafından belirlenmiş. Ortodoks ve Hıristiyan dünyası için büyük önem taşıyan Müjde Katedrali, çok az bir değişikliğe uğrayarak günümüze kadar korunmuş. Blagoveşçenski Katedrali (Müjde Katedrali) Katedral, 2005 yılında Kul Şerif Camii ile aynı gün ibadete açılmış. Zemini dökme demir olan katedral 18. yüzyılda yanmış. Arka kısmı yeniden restore edilen katedralin tavanında ilk günden kalan freskler yer alıyor. 

Süyümbike Kulesi,  adını son Kazan kraliçesi Sümbüke’ den alan kule  Kazan şehrinin  en yüksek yapılarından biridir.  Ne zaman inşa edildiği bilinmeyen  kule Kazan Kremlin içinde yer lan yapıların aksine kırmızı renktedir. 

Şehrin uluslararası bir havalimanı, İdil Nehri kenarında bir limanı , Rusya Federasyonu nun Avrupa kısmını Sibirya’ ya bağlayan bir tren istasyonu bulunmaktadır. Türkiye’den kazan direk uçuş mevcut..