‘Kapalı kamp’ tartışması
AKP hükümetinin, “Türkiye, hiç kimsenin göçmen kampı değildir” çıkışıyla yeni bir göç politikası uygulayacağının işaretini vermesinin ardından, Türkiye’den, azalmasına karşın süren sığınmacı geçişleri nedeniyle sıkıntı yaşayan Yunanistan’ın gündeminde de Sisam (Samos) Adası’nda yeni açılmış olan mülteci kampı var.
AYŞE FERLİEL BAROUNOS /Yunanistan (Atina)Sisam (Samos) Adası’nda yeni açılmış olan mülteci kampı 1 Ekim’de ziyaret eden Başbakan Kyriakos Miçotakis, göçmen akışının 2019’a göre yüzde 90 oranında azaldığını söyledi. Miçotakis, “Utanç yapısını kalıcı olarak kapatma” taahhüdünü yerine getirdiklerini de vurguladı.
Ancak sivil toplum örgütleri, yüksek güvenlik önlemlerine sahip olacağı belirtilen yeni sığınmacı kampını, cezaevine benzediği gerekçesiyle eleştiriyorlar. Sınır Tanımayan Doktorlar (Médecins Sans Frontières-MSF) geçen ay yaptığı açıklamada, “Bu yeni hapishane kampının açılışı, sığınmacıların kollektif kimliğini, öz saygılarını ve imajları ile itibarlarını zedeliyor. Avrupa, bu insanların kişiliklerini ezip yok ediyor” yorumunu yaptı. MSF ayrıca, yeni merkezin, Avrupa Birliği’nde (AB) korunma hakkı arayan sığınmacıları daha da marjinalleştireceğini belirtti.
AB’DEN MALİ DESTEK
Avrupa Birliği fonlarıyla yapılan üç bin kişilik kampta, dikenli teller, manyetik kapılar, güvenlik kameraları ve X ışını tarayıcılar bulunuyor. Sıralar halinde dizilen kişiler kampa girmeden önce polis tarafından aranıyor. Yunan basınında yer alan haberlere göre, sığınmacılar yaka kartları ve parmak izi kontrolüyle birlikte, sabah 8 akşam 8 arasında kampın dışına çıkıp gidebilecek; ancak akşamları zorunlu olarak geri dönmeleri gerekiyor. Kurallara uymayanlara disiplin cezaları uygulanacak. Yine basında yer alan kimi haberlere göre, 2015 ve 2016’daki göçmen krizi sırasında, Sisam’daki bir önceki kamp, sadece 680 kişiyi alacak şekilde inşa edilmiş olmasına rağmen yaklaşık yedi bin sığınmacıyı barındırmıştı. Son yıllarda ırkçıların göçmen karşıtı eylemleriyle öne çıkan Sisam Adası’nda inşa edilen kampa tahliyeler geçen ay başladı. Vathy Kampı’ndaki yangının ardından yaklaşık 300 sığınmacının Zervou’daki yeni “kapalı” merkeze taşındığı da gündeme yansıdı.
Yunanistan Göç ve İltica Bakanı Notis Mitarakis, kampta spor alanları, çocuk parkları, ortak kullanımlı çamaşır makineleri, mutfak, restoranlar, kantinler, muayenehaneler, derslikler, psikolojik yardım ve hukuk hizmetleri ofisleri olacağını söylemişti. Benzer kamplardan İleryoz (Leros), Midilli (Lesvos), İstanköy (Kos) ve Sakız (Chios) adalarında da inşa edilecek. Avrupa Birliği, sıkı güvenlik önlemlerinin alındığı bu beş mülteci kampının kurulması için Atina’ya 276 milyon Avro destek sözü verdi.
Yunanistan’da kapasitesinin çok üzerinde göçmenin kaldığı çadır kamplardaki sağlıksız yaşam koşulları sıkça tartışılan bir konu. Atina, yeni kapalı merkezlerde kesintisiz su, tuvalet, banyo, özel alan gibi imkânların AB standartlarını karşılayacağını söylüyor. Ancak aralarında Uluslararası Af Örgütü’nün de olduğu çok sayıda dernek ise kamp sakinlerinin kapalı bir mekânda tutulup hareketlerinin kısıtlanmasının, cezaevi uygulamalarına benzediğini belirtiyorlar.
‘RUH SAĞLIĞINI OLUMSUZ ETKİLİYOR’
“Mültecileri caydırmaya ve kısıtlamaya odaklı” politikaların ruh sağlığını olumsuz etkilediğini vurgulayan 45 kurum ve dernek, AB ve Yunan hükümetini “kapalı kamp” planlarından vazgeçmeye çağırdı.
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin ağustosta yayımladığı verilere göre, Yunanistan’ın Ege adalarında yüzde 71’i Sığınmacı Kabul ve Kimlik Tespit Merkezleri’nde yaşayan 6 bin 650 kişi bulunuyor. Ege adalarındaki sığınmacıların yüzde 48’i Afganistan, yüzde 13’ü Suriye, yüzde 10’u da Demokratik Kongo Cumhuriyeti kökenli. Bu adalarda ikamet eden sığınmacı nüfusun yüzde 21’ini kadınlar, yüzde 29’unu çocuklar oluşturuyor. Çocukların yüzde 12’si ise çoğunluğu Afganistan’dan gelen ailelerinden ayrılmış ve refakatsiz çocuklardan. Yunanistan, adalardaki binlerce göçmen ve mülteciyi sınır dışı etti, geri gönderdi ya da yerlerini değiştirdi. İleryoz Kampı’nın bu ay sonuna kadar tamamlanması beklenirken Midilli Kampı’nın inşasına henüz başlanmadı.
iamail2005@gmail.com