Hollanda’nın peynir aşkı

Peynirin tarihi milattan önce 6 bin yıllarında başlar. Luxor’daki antik Mısır yazılarında peynirden söz edilir ve yine Homeros Odesa’da peyniri anlatırken o yılların normal gıdaları arasında olduğunu belirtir.

Ben de peynirin olmadığı bir kahvaltıyı kahvaltı saymam. Bu nedenle yaşadığım Hollanda’da kendimi şanslı sayanlardanım. Her Türkiye seyahatimde hediye olarak peynir götürür, geri dönüşlerde burada tüketmek için Türkiye’den peynir getiririm. Ancak peynirleri kontrolden geçirmek her zaman kolay olmaz. Türkiye’deki büyükbaş hayvanlarda şap hastalığı olduğu gerekçesiyle süt ve süt ürünlerinin Hollanda’ya sokulması yasaktır. Havaalanından çıkışta aramaya denk gelirseniz süt ürünleri ve etlerle oracıkta vedalaşmanız gerekir.

Yıllık 800 milyon kilo peynir üreten Hollanda’da lale, değirmen gibi ünlü turizm simgelerinden çok daha önce gelir bu güzelim ürün. Dünyada 3 bin çeşit peynir olduğu söylenir ve büyük bir kısmı Avrupa ülkelerinde üretilir. Avrupa’da peynir 16. yüzyıldan sonra tanınmaya başlamış ve o yıllarda ev kadınları önceleri kendi ihtiyaçları için üretmeye başlamış, daha sonra da fazlasını pazarlarda satmaya götürmüşler. Günümüzde fabrikalar, peynir üretimini büyük ölçüde ele geçirmiş olmasına karşın, özellikle Güney Hollanda ve Utrecht eyaletlerindeki 500 kadar çiftlik, kahramanca direniyor ve peynir üretmeye devam ediyor. Bunlar, pazarlarda çiftlik peyniri adıyla satılıyor.

Alkmaar kentinde nisan- ekim ayları arasında her cuma günü özel peynir pazarı kurulur. Tam 2 bin 200 teker, yani 30 bin kilo peynir alıcılarını bekler.

ALKMAAR PAZARI

Kentteki peynir pazarının ayrılmaz bir parçası da peynir taşıyıcılardır.

Teker peynirler, iki taşıyıcı arasında omuzlarda asılı duran ahşap dut tahta üzerinde alıcısına taşınır. Peynir taşıyıcılığı başlı başına bir meslektir ve ortaçağda, 17 Haziran 1593’te Alkmaar peynir taşıyıcıları loncası kurulmuştur. Bu meslek loncası günümüzde 28 peynir taşıyıcı ve bir de baba olarak adlandırılan sorumlu kişiden oluşuyor. Loncadaki dört değişik grup çeşitli ambarları temsil ediyorlar ve ambarların renklerini şapkalarında taşıyorlar.

DÜNYA REKORU

Peynir taşıyıcıları loncasının 425. yıldönümü şerefine, 17 Haziran 2018 Pazar günü “peynir tadımı”nda dünya rekoru kırıldı. 800’den fazla gurme aynı anda altı farklı peynir çeşidini tatmak için Alkmaar’daki Waagplein’e geldi. Bu olay Guinness rekorlar kitabında resmi bir dünya rekoru olarak kayıtlara geçti.

m.e.alkanlar@gmail.com