Açınız, kapayınız! - Mahmut Şenol

Hükümet etmek zor iştir. 

Bir süreden beri Kanada federal hükümeti ile diş hekimleri odası ve meslek kuruluşları arasında dişe diş pazarlıklar sürüyor; hükümetin işi müşkülse de dişçilerin işi bir başka zor!

Eğer ortanın solundaki Liberal Parti’nin lideri “yakışıklı” Başbakan Justin Trudeau’nun planı tutarsa Kanada’da sayıları 1 milyon 700 bine yaklaşan yaşlı ve emekli, yoksul, geçim darlığı çeken, sigorta güvencesi bulunmayan yahut sokaklarda yatıp kalkan “homeless”ların (evsizlerin) ağız ve diş sağlığı için bütün ülkede bir seferberlik başlatılacak. 

HEKİMLERDE HAYAL KIRIKLIĞI

Trudeau hükümetinin bu projesi yılda 13 milyar dolarlık bir geri ödeme planını kapsıyor. Yasa tasarısına göre diş hekimleri sadece maliyetine diş tedavisi yapmakla yükümlü kılınıyor. Bu, diş hekimi muayenehanesinin kapısından geçemeyenler için büyük şans. Lakin proje “Açınız, kapayınız” diyen diş hekimleri için ciddi bir hayal kırıklığı yarattı. Kapısından içeri girmek için cüzdanın sağlam olması gereken, gelir durumu bir hayli iyi olandan orta sınıfa kadar insana hizmet veren diş hekimleri şimdi yeni uygulamayla parası çıkışmak şurada dursun, cebinde meteliği olmayanlara günlük tedavi sürelerinin en az yüzde 20’sini ayırmak zorunda. Karşılığında ise 10 eyaletin ve üç özerk bölgenin bağlı olduğu başkent Ottowa’daki federal hükümetin yapacağı minimum ödemeyle idare edecekler. Çok kazanana az kazan demek gibi bir şey bu... Tabii diş hekimliği kolay değil, başkasının ağız kokusu, çürüğüyle uğraşmak azımsanacak şey mi! Saygı duyulacak bir iş.

Alt gelir gruplarını hedefleyen bu tasarı elbette sosyal devlet adıyla anılan Kanada için olması gerekendi, bekleniyordu. Çünkü araştırmalar gösteriyor ki ağız-diş sağlığı korunmamış kişilerde kısa süre sonra kalp, böbrek, akciğer gibi organlardan başlayarak tüm vücutta hastalık ve onarılmaz tahribatların ortaya çıktığı istatistiksel olarak saptanmış bulunuyor. Bu durumda ilerlemiş hastalıkların tedavisinin toplumsal maliyeti daha yüksek oluyor. Diş hekimlerine ve dişçilik sektörüne ödenecek 13 milyardan katbekat fazlası maliyenin kasasından çıkacak. Böyle olmaktansa ağzında çürüğü bulunmayan bir toplumun daha sağlıklı yaşaması öteki hastalıklar için de önleyici bir uygulama olacak.

ÜCRETSİZ OLACAK

Sağlık Bakanı Mark Holland tarafından açıklanan tasarıyla bu yıl içinde yaşı 70’e dayanmış kim varsa bedavaya gidip dişçi koltuğuna oturabilecek. Genel sağlık sistemi içinde diş sağlığının bugüne kadar sanki bir lüks ya da estetik bir tedavi biçimi gibi görülmüş olmasından yakınan bakan ve hükümet üyeleri, ağzı sağlıklı olan kişilerin öteki hastalıklarla hastaneleri meşgul etmeyeceğine inanıyor.

Sağ kanattaki muhalif Muhafazakâr Parti’nin bu tasarıya gelişigüzel ilk tepkisi ise 13 milyar doların vergi ödeyenlerin cebinden çıkacak olmasınaydı. Sağ kanada göre başkasının diş çürüğü yüzünden vergi ödeyene fatura kesmenin âlemi yoktu. Diş hekimleri, meslek kuruluşları da başka telden çalıyor. Onlara göre Kanada’da sadece 70 yaş ve üstündeki yurttaşların diş çürüklerine dolgu yapmak dahi en az bir yıl, hatta belki daha fazla zaman alacak. Daha bunun kaplaması, implantı, diş eti tedavisi var. 

Bir tür toplu “diş ihtilaline” girişildi ki sormayın! Diş kliniklerinde artık daha çok “Açınız, kapayınız” talimatları duyulacak. Bütün bunlar, bana bir zamanlar çocukken İstanbul’da dehşet içinde gittiğim eski diş hekimimi anımsatıyor.

Hayattaysa uzun ömür dileyebileceğim Kadıköy’ün Altıyolu’ndaki aile diş hekimimiz Faruk Bey, hastasıyla konuşmayı sevmeyen, soruları cevapsız bırakan, asık suratlı, kendi bildiğini yapan biriydi. Yine de muayenehanesi dolar taşardı. 

Demek onun somurtkan sessizliğinde keramet arayanlar çoktu. 

Tek söylediği lakırdı; dişçi koltuğunda ruhunu teslim eder gibi kendini ellerine bırakmış hastasına “Açınız, kapayınız!” idi. 

Biz de söz dinler, açar, kapardık!