TOKKDER operasyonel araç kiralama şirketlerine ilişkin raporunu yayımladı: Sektör toparlanıyor

2023’ün dokuz aylık sonuçlarına göre dört yıllık daralma büyümeye çevrildi.

Hakan Akarsu / Halit Bolkan

Tüm Oto Kiralama Kuruluşları Derneği’ne (TOKKDER) Türkiye’de faaliyet gösteren operasyonel araç kiralama şirketlerinin 160’ı üye. Sektörün yüzde 72.4’ünü kapsayan TOKKDER’in yayımladığı rapora göre operasyonel araç kiralama sektörü yılın ilk dokuz ayında 52 milyar 400 milyon TL’lik yatırımla 51 bin 600 adet yeni araç satın aldı. Yılın üçüncü çeyreği sonu itibarıyla sektörün aktif büyüklüğü ise 136 milyar 650 milyon TL’ye ulaştı. Bu dönemde, sektörün toplam araç sayısı 2022 sonuna göre yüzde 2.8 artışla 252 bin adet oldu. 2023’ün ilk dokuz ayında ise sektörün satın aldığı araçların ortalama fiyatı 1 milyon 16 bin 600 TL oldu. 2023’ün ilk üç çeyreğinde sektörün ödediği vergi tutarı da toplam 28 milyar 400 milyon TL. Operasyonel araç kiralama sektörü 2017’ye kadar hızlı bir büyüme trendi yakalasa da 2018-2021 yılları arasında daralmıştı. Sektör, 2023’ün ilk dokuz ayında 2022 yılının tamamı kadar büyümeyi başardı.

ELEKTRİKLİNİN PAYI YÜKSELİYOR

Rapora göre sektörün araç parkında yer alan hibrit ve elektrikli araçların payı artıyor. Araç parkının yüzde 44.2’sini dizel yakıtlı araçlar oluştururken benzinli araçların payı yüzde 46.2’ye, hibrit ve elektrikli araçların payı ise yüzde 9.4’e yükseldi.

Markalara göre sıralamada Renault yüzde 17.5 pay ile sektörün en çok tercih edilen markası olurken yüzde 16.5’le Fiat, yüzde 10.8 ile Toyota, yüzde 10.7 ile Volkswagen ve yüzde 10.0’la Ford en çok tercih edilen markalar olarak sıralandı. Bu dönemde, araç parkının yüzde 47.8’i C segmenti modellerden oluşurken B segmenti araçlar yüzde 28.6 ve D segmenti araçlar yüzde 12.2 pay aldı. 2018 yılı sonunda operasyonel araç kiralama sektörünün filosundaki hafif ticari araçların yüzde 2.9 olan payı ise 2023’ün üçüncü çeyreği sonunda yüzde 7.0’ye yükseldi. 

SEDAN HÂLÂ LİDER

Yılın ilk dokuz ayı sonunda gövde tipine göre araç tercih sıralamasında toplam pazarda SUV gövde lider durumda olmasına rağmen operasyonel filo kiralama sektöründe sedan birinci durumda. Sedan gövde tipine sahip araçlar yüzde 54.3 ile birinci sırada, hatchback araçlar yüzde 21.1 ile ikinci sırada, SUV araçlar ise yüzde 15.9 ile üçüncü sırada yer aldı. Bu araçları yüzde 0.9 ile station wagon araçlar takip ediyor. Sektörün toplam araç parkının yüzde 76.6’sını otomatik vitese sahip araçlar oluştururken manuel vitesli araçların payı ise yüzde 23.4 oldu. 

‘ÇEVRE DOSTU ARAÇ SAYISI GÜNDEN GÜNE ARTIYOR’

TOKKDER Yönetim Kurulu Başkanı İnan Ekici, “Operasyonel araç kiralama sektörünün yılın son çeyreğinde de büyüyerek 2023’ü 2022 yılına göre yaklaşık yüzde 5’lik büyüme ve 257 bin adetlik araç filosu büyüklüğüyle kapatacağını tahmin ediyorum. 2024’te ise sektörün gelişimini ekonomik aktivitenin seyri, finansmana erişim, maliyetler ve araç tedarikinde yaşanacak gelişmeler belirleyecek” diye konuştu.

Küresel iklim değişikliği ve sürdürülebilirlik konularına da değinen Ekici, şunları söyledi: “İklim değişikliği ile mücadele ve enerji tasarrufu politikaları ile paralel olarak araç kiralama sektörünün filosundaki çevre dostu araç sayısı günden güne artıyor, artmaya da devam edecek. Rapora göre operasyonel araç kiralama sektörünün araç parkında yer alan hibrit ve elektrikli araçların payı yüzde 9.4’e erişti. Avrupa’dakine benzer çevreci akımlar ülkemizde de oluşuyor. Filolarda küresel akımlara paralel olarak çevre dostu araçlara artık çok daha fazla yer veriliyor.”

Ekici, “Dünya ülkelerinin iklim değişikliği ve karbon salınımıyla mücadeleye kararlılıkla katılması, sürdürülebilirlik hedefleri açısından zorunluluk haline geldi. Gelecek nesillere yaşanır bir dünya bırakmak için doğayla uyum içinde yaşamak hepimizin sorumluğu” dedi.