Otomotiv sektörüne artan faiz yükü ve genel giderlerdeki zamlar yüklendi

Otomotivde pandemiyle başlayan arz problemi, çip kriziyle zirveye çıkarken hammadde fiyatlarındaki oynaklık sebebiyle içinden çıkılmaz hale dönüştü. Global otomotiv sektörü 2020 yılında 10 milyonluk üretim kaybı yaşarken 2021 yılında kayıp 11 milyonu geride bıraktı. Arzda yaşanan sıkıntılar doğal olarak global otomobil fiyatlarının yükselmesine neden olurken ülkemizde yaşanan kur sıkıntıları Türkiye’de gerek 0 km, gerekse ikinci el otomobil fiyatlarının inanılmaz rakamlara ulaşmasına neden oldu. 

Merkez Bankası politika faizlerini düşürmüş olsa da sıfır ya da ikinci el araç almak için kredi isteyen tüketiciler için kredi faizi aylık 2.50 oranını bulmuş durumda. 

Bugün dört kişilik bir ailenin ihtiyacını görebilecek orta halli bir sıfır kilometre otomobili satın almak isteyen tüketici minimum 400 bin TL ödemek zorunda. Eğer 36 ay, maksimum değer olan yüzde 80 kredi kullanırsa aylık ödeyeceği tutar 14.500 TL seviyesinde. 36 ayda toplam ödeyeceği faiz miktarı ise 200 bin TL olacak. 

KONTAK AÇMADAN AYLIK MASRAFI 1000 TL

Otomobil fiyatlarındaki artış yetmezmiş gibi başta akaryakıt olmak üzere, bakım, yedek parça vb. tüm satış sonrası süreçlerinde de 2021 yılında büyük zamlar yapıldı. Motorlu Taşıtlar Vergisi yüzde 25 düzeyinde artarken, Zorunlu Trafik Sigortası tavan primleri yüzde 20 arttı. 2021 başında benzin 7.18 TL/Lt iken 2022’ye girdiğimiz ilk gün yapılan büyük zamlarla 12.91 TL/Lt’ye ulaştı. Bugün otomobil sahibi aracını bir yıl boyunca hiç kullanmasa dahi vergi, köprü/otoyol, muayene, bakım, yedek parça, sigorta gibi giderleri aylık ortalama 1.000 TL’nin altına düşürmesi mümkün değil. Yılda 12 bin km yapan ve köprüleri işgünlerinde kullanan bir sürücünün aylık gideri bakım, sigorta vb. dahil edildiğinde minimum 3.000 TL seviyesine ulaşmış durumda. 

Otomobilde fiyat, faiz ve genel giderlerin ağır yükü ve zamları ortadayken, tüketicinin gelirlerindeki artış aynı hızda değil. Hal böyleyken, tüketicinin yeni otomobil alma iştahının oluşması neredeyse imkânsız. Sanayisinin anlamlı bölümünü otomotiv oluşturan Türkiye ekonomisi ise otomotiv iç pazarındaki dalgalanma ve sorunlardan 2022’de olumsuz olarak nasibini alacak gibi görünüyor.

OTOMOTİV SEKTÖRÜ UMUTLA BAKMAK İSTİYOR

2021 yılı geride kalırken otomotiv sektörünün temsilcileri 2022 için umut dolu mesajlar verdi. Otomotiv Sanayii Yönetim Kurulu Başkanı Haydar Yenigün, global üretimde Türkiye’nin 2022’de de yerini koruyacağını, sektörün toparlanmasının 2023’ü bulacağını açıkladı. Otomotiv Satış Sonrası Ürün ve Hizmetleri Derneği’nin (OSS) Yönetim Kurulu Başkanı Ziya Özalp ise tedarik zincirlerindeki sorunların en büyük sıkıntıları olduğunu belirterek 2022’yi de 2021’de olduğu gibi enflasyonun üzerinde kapatmayı planladıklarını belirtti. Tüm Oto Kiralama Kuruluşları Derneği Yönetim Kurulu Başkanı İnan Ekici, yapmış olduğu değerlendirmede, otomobil tedariği sorununun sektörün en yakıcı problemi olduğunu belirtirken 2022’de Türkiye’de turizmin de olumlu seyretmesiyle araç kiralama sektörünün hızlı büyüyeceğini tahmin ettiklerini söyledi.

ÖTV MATRAHLARI GÜNCELLENMELİ

Otomotiv Yetkili Satıcıları Derneği (OYDER) Yönetim Kurulu Başkanı Turgay Mersin, artan fiyatlar nedeniyle satılan araçların yüzde 90-95’inin yüzde 80’lik ÖTV dilimine girdiğini, bu nedenle hızlı bir şekilde ÖTV matrahlarının güncellenmesi gerektiğini söyledi. 1 milyonluk satış hedefiyle 2021’e başlayan otomotiv satıcıları, vergi, fiyatlardaki dalgalanma ve tedarik sorunları nedeniyle yılı 700 binin üzerinde satış adediyle kapattı.

ŞARJ İSTASYONLARINA YENİ DÜZENLEME

Türkiye’de henüz emekleme aşamasında olan ancak dünyanın hızla ilerlediği elektrikli otomobilin kritik parçalarından şarj istasyonlarıyla ilgili yeni bir tebliği yayımlandı. Şarj hizmeti ise EPDK tarafından ticari amaçlı olmamak üzere belirlenen istisnalar dışında kanun ve kanuna göre çıkarılan yükümler doğrultusunda yürütülecek. Yeni tebliğe göre şarj ağı işletmecisi lisansına sahip herkes kanuna tabi olacak. Kurum tarafından belirlenen istisnalar ve mücbir sebep halleri dışında kendi şarj ağına bağlı istasyonlarda kesintisiz ve kaliteli şarj hizmeti sunacak. İşletmecinin şarj hizmetini marka ve modele özel şarj istasyonu gibi özellikleri olmaksızın tüm elektrikli otomobillerin erişimine sunması gerekecek.