Yeni sağ radikalizmin veçheleri
Yeni Sağ Radikalizmin Veçheleri ve Geçmişin İşlenmesi Ne Demektir? isimli kitapta, Theodor W. Adorno; adikal sağ propagandanın başvurduğu hileleri ve yenilginin toplumda yol açtığı narsisist incinmenin izlerini ele alıyor. Kitaba Adorno’nun “Yeni Sağ Radikalizmin Veçheleri” başlıklı konferans metninin yanı sıra yakından ilgili daha erken bir konferansının, 1954 tarihli “Geçmişin İşlenmesi Ne Demektir?”in metni de yer alıyor.
Cumhuriyet Kitap Eki“Sağ radikalizmin burada bahsettiğim hilelerini kati bir şekilde belirlemek, her birini sözünü hiç esirgemeden adlandırmak, eksiksiz betimlemek, her birinin içerimlerini iyice tarif etmek ve böylece kitlelere bu hilelere karşı bağışıklık kazandırmak için çaba göstermek gerekir. Çünkü nihayetinde hiç kimse aptalın teki olmak istemez. Ve bütün bunların nihayetinde devasa bir psikolojik istismar tekniği, devasa bir psikolojik kazıklama olduğu da açıkça gösterilmelidir.”
Adorno’nun bu sözleri 1967 yılına ait. “Yeni Sağ Radikalizmin Veçheleri” başlıklı konferans metninden. Bu kitaba ise yakından ilgili daha erken bir konferansını, 1954 tarihli “Geçmişin İşlenmesi Ne Demektir?” metni de eklenmiş.
Her iki yazısında Adorno, savaş sonrası dönemde demokratik ortak temsil ile sermayenin yoğunlaşma eğilimi arasındaki yapısal karşıtlığın devam ettiğini, bu nedenle milliyetçi ve faşist hareketlerin sürdüğünü vurguluyor, onlardan “kendi kavramsal içeriğinin hakkını bugüne kadar tam anlamıyla verememiş bir demokrasinin yara izleri” olarak söz ederek, radikal sağ propagandanın başvurduğu hileleri ve yenilginin toplumda yol açtığı narsisist incinmenin izlerini ele alıyor.
Yeni Sağ Radikalizmin Veçheleri ve Geçmişin İşlenmesi Ne Demektir? / Theodor W. Adorno / Çev.: Şeyda Öztürk, Tarhan Onur / Metis Yay. / 88 s.