Vitrindekiler... (02 Ekim 2022)

Palaçinka / Öznur Unat / Vacilando Kitap / 88 s.

Yarım kalan cümleleri, söyleyeceklerini susanların eksik parçalarını tamamlıyor Öznur Unat, insanı kendine bir parça daha yaklaştırmayı hedefleyen, içimize bakmamızı isteyen, bunu insanlık halleri üzerinden ortaya koymaya çalışan öykülerin yer aldığı ilk kitabı Palaçinka’da. Yalnızlığın sınırını genişletiyor hiç eksilmeyen bir çay bardağıyla. Gülümsemesi, buruşuk bir gömlekle solmuş bir kadının fotoğrafını çekiyor. Duru ve sakin bir seslenişle, yılları sırtlanmış bir aşkın emanetleri, özenle saklanmış bir sırrın keskinliği dökülüyor satırlara. Kitabının ismini çok sevdiği bir Rus lokantasından esinle koyan Öznur Unat oradaki atmosferi, kasanın ardında duran yaşlı amca ve dedesinin günlüklerinde okuduğu göç hikâyeleriyle birleştirince tamamladığı Palaçinka’da iyi ol, diyor okuruna. Hayatın acı tadına bir tabak palaçinka…

Bilgelik Günlüğü: Tolstoy-Bütün Eserleri 16 / Lev Tolstoy / Çeviren: Sabri Gürses / Alfa Yayınları / 984 s.

Tolstoy en olgun çağında insanlara rehberlik edecek ve fikirlerini derli toplu verecek bir eser yarattı: Bilgelik Günlüğü. Bilgelik Günlüğ, Tolstoy’un ve onun kendine yakın bulduğu düşünürlerin görüşlerinden oluşan bir takvim. İyilik, mutluluk, yardımlaşmadan vejetaryenliğe, alçakgönüllülüğe ve duaya dek birçok konuda düşünceler içeren bu kitap Rus Devrimi öncesinde Tolstoycular tarafından çokça okunsa da, Sovyet döneminde yayımlanmadı. Tekrar gün ışığına çıktığı günden bu yana büyük ilgi gören Bilgelik Günlüğü, dilimize ilk kez tam olarak Sabri Gürses tarafından Tolstoy’un hazırladığı şekliyle, haftalık okuma olarak seçtiği öykülerle, yazılarla birlikte çevrildi.

Mermer Adam / Jean Christophe Grange / Çeviren: Tankut Gökçe / Doğan Kitap / 608 s.

Yıl 1939, Berlin… Avrupa yeni bir dünya savaşının eşiğinde… Reich’ın ileri gelenlerinin güzel eşleri tek tek vahşi cinayetlere kurban gider. Gestapo subayı Franz Beewen, öldürülen kadınların psikiyatrı Simon Kraus ve aristokrat psikiyatr Minna von Hassel, Nazilerin nefes aldırmadığı Berlin’de bu cüretkâr cinayetleri işleyen katilin peşine düşerler… Mermer Adam, JeanChristophe Grange’den gerilim dolu yetkin bir macera daha.

Radyum ve Radyoaktivitenin Tarihi / Lucy Jane Santos / Çeviren: Mihriban Doğan / Say Yayınları / 304 s.

19. yüzyılın sonunda keşfedilen radyoaktif elementler arasında halkın ve girişimcilerin ilgisini en fazla çeken radyum olmuştu. Radyum, İngiltere Kraliçesine hediye olarak sunuluyor, gece kostümlerini süslüyor, diş macunlarına karıştırılıyor, hazine avcıları onun peşine düşüyordu. Hekimler ve girişimciler bu yeni mucizevi elementi metalaştırmak için dâhiyane yollar icat ederken, hevesli tüketiciler radyoaktif eşyaları evlerine sokmaya can atıyordu. Radyum ve Radyoaktivitenin Tarihi radyumlu ürünlerin fetişleştirilmesiyle başlayıp radyumun bir korku nesnesi haline gelmesiyle sonuçlanan “radyoaktif” bir öykü içeriyor. Tarihçi Lucy Jane Santos radyumlu eşyalar üretilmesini şarlatanlık ve aptallık olarak nitelendiren eski bilim tarihi yaklaşımını reddederek radyum ve radyoaktivitenin tarihini bilim ve popüler kültür arasındaki ilişki penceresinden ele alıyor.

Francis Bacon’la Söyleşiler / David Sylvester / Çeviren: Mine Haydaroğlu / YKY / 232 s.

David Sylvester’ın gerçekleştirdiği ve 25 yıllık bir zaman dilimine yayılan bu söyleşiler, Bacon’ın kendine özgü konuşma dili üzerinden sanatçının üretim süreçlerine, tuval karşısındaki gerginliklerine, takıntılarına, zihin dünyasında yaşadığı fırtınalara ilişkin her türlü çerçevenin dışında ve sınırları aşan bir tanıklık sunuyor.

Britanya Kahramanları-Mitler ve Efsaneler / Maud İsabel Ebbutt / Çeviren: Cemal Can Tarımcıoğlu / Maya Kitap / 278 s.

Britanya mitolojisinin temelinde “Bir insanı kahramana dönüştüren nedir?” sorusu yatar. Robin Hood, Kral Arthur, Havelok, Cuchulain, Kara Colin, Sör Gawayne ve daha pek çok mitolojik karakteri konu alan hikâyelerin temelinde, dönemin özellikleriyle birlikte bu kişiyi kahraman yapan niteliklerin incelenmesi yer alır. Kitap yakından tanıdığımız kahramanların az bilinen hikâyelerini, yeni tanışacağımız kahramanların hikâyeleriyle ortaçağın labirentlerinde modern okura rehberlik edecek şekilde harmanlıyor.

Sessizliğin Şehri / Candan Manyaslı / Akdoğan Yayınları / 76 s.

İlk şiir kitabı Sessizliğin Şehri’nde kadınların tül perdelerin ardında yaşadıklarını usul usul anlatıyor ressam Candan Manyaslı. Ülkemizde, kadınların yaşadığı sorunlara olan tepkisini, özgün imgelerle, ruhundan sızan sözcüklere yansıtıyor. Yalnızca kadınların sorunları değil, toplumun diğer sorunlarının gölgesi de dizelerinde hayat buluyor. 20 yıldır farklı şehirlerde resim sergileri açan sanatçı, şiirlerini gönülden bağlı olduğu Ankara’ya adıyor. Başkenti, sustukça biriken inceliklerle, söyledikçe çoğalan imgelerle dizelere dönüştürüyor. Ankara’nın soğuk rüzgârının sesi kadar, yarattığı “sessizliğin şehri”nin sokaklarını, insanlarını, pencerelerini, kaldırımlarını tanıtıyor.

Kenar Mahalle Çocukları / Pier Paolo Pasolini / Çeviren: Nazlı Birgen / Can Yayınları / 296 s.

Hissedilen ne lodos sıcağıydı ne de kavurucu bir sıcak; yalnızca sıcaktı. Sanki esintiye, kenar mahallelerin sararmış duvarlarına, çimenlere, el arabalarına, kapılarında yolcuların üzüm taneleri gibi üst üste yığıldığı otobüslere bir kat boya sürülmüştü: Şimdiki ve geçmişteki tüm yaz gecelerinin neşesi ve sefaletini taşıyan bir kat boya. Ebedi şehir Roma’nın tozlu ve yıkık kenar mahallelerinde yetişen, kimsesizlik ve yoklukla sınanan, öfkeyle büyüyen ve beslenen Caciotta, Lenzetta, Begalone, Alduccio gibi çocuklar... Riccetto da onlardan yalnızca biri; onun şehirdeki ilk Komünyon’uyla başlayan ve 1950’lere uzanan hikâyesinde aileleri dünya ve Tanrı tarafından başıboş bırakılan bu çocukların ne pahasına olursa olsun hayatta kalma mücadelesine tanık oluruz. Kenar Mahalle Çocukları, filmleriyle İtalyan ve dünya sinemasında iz bırakmış Pasolini’nin en ünlü eseri, sınırları zorlayan aykırı zihninden faydalanan bir neorealist başyapıt. Sanatın, kurumların ve toplumun arkasını döndüğü bir sınıfa adanmış sarsıcı bir kült roman.

Oxford İşletme Grupları Elkitabı / Derleyenler: Aslı M. Çolpan, Takashi Hikino, James R. Lincoln / Koç Üniversitesi Yayınları (KÜY) / 400 s.

Kitap, işletme gruplarının (namıdiğer holdingler) gelişimini, stratejilerini ve kurumsal yönetimlerini irdelemeye yönelik kapsamlı ilk sistematik çalışma niteliğinde. Bir yandan çeşitli ülkelerdeki işletme grupları hakkında analitik ve tarihsel verilere dayanan ampirik incelemelere yer veren kitap, diğer yandan da farklı ülke örneklerini karşılaştırıp küresel bağlama nasıl oturduklarına yönelik kuramsal bir çerçeve sunuyor. Ülkemiz ekonomisi ile birlikte birçok yükselen piyasaya odaklanan çalışmada ele alınan bölgeler Asya’dan Latin Amerika ve Ortadoğu’ya kadar çeşitlilik gösteriyor.

Kadın Çalışmaları-Temeller / Bonnie G. Smith / Çeviren: Özde Çakmak / İletişim Yayınları / 224 s.

Kadın Çalışmaları: Temeller adlı çalışması geçmişte ve günümüzde toplumsal cinsiyet konusunda yapılan disiplinlerarası çalışmalara bir giriş niteliğinde. Bonnie G. Smith, Kadın Çalışmaları’nın doğuşunu ve gelişimini, eleştirmenlerin yaklaşımlarını da hesaba katarak ele alıyor, günümüzdeki durumunu inceleyerek yeni tartışmalara genişçe yer veriyor. Kadın Çalışmaları’nın disiplinlerarası doğasını, temel feminist teorileri, toplumsal cinsiyet konusuna eleştiri ve yaklaşımları; ırk, sınıf, toplumsal cinsiyet, etnik köken ve dinin Kadın Çalışmaları’na etkilerini kesişimsellik bakış açısıyla yorumluyor. Smith, farklı cinsel kimlikler, askerileşme, şiddet, neoliberalizm, göç ve emek gibi günümüzün can alıcı sorunlarının Kadın Çalışmaları’yla ilgisini araştırıyor.

Çocukluk / Graciliana Ramos / VakıfBank Kültür Yayınları (VBKY) / 272 s.

Çocukluk edebiyatta “bölgeselcilik” akımının temsilcilerinden, Brezilyalı edebiyat eleştirmenlerince kuzeydoğu bölgeselciliğinin en büyük isimlerinden biri olarak kabul edilen Graciliana Ramos’un 1945’te yayımlanan biyografik romanı. Yazar, Brezilya Eğitim Bakanlığı’nda çalıştığı dönemde kaleme aldığı ve belleğinin derinliklerine, çocukluk anılarına ulaşmaya çalışmasıyla başlattığı kitabında, giderek belirginleşen kişiler, yerler ve ayrıntılarla dikkatleri kendi iç dünyasından hikâyedeki olaylara çekiyor. Okumayı sökmeye çalışan bir çocuğun yaşadığı güçlüğü ve bunun nedenlerini ortaya koyan Çocukluk, Brezilya kırsalında yoksulluk, eğitimsizlik ve güven duygusundan uzak geçen bir çocukluğu ve bu koşullarda gençliğe adım atan Ramos’un tanık olduğu dünyayı yansıtıyor.

Ergenlik Sivilceleri / İzel Rozental / Kırmızı Kedi Yayınevi / 184 s.

Karikatürist, yazar İzel Rozental’ın kaleminden birbirini takip eden öyküler toplamı Ergenlik Sivilceleri. Birçok yönüyle anı-anlatı türünde seyreden öykülerde Mişu adlı kahramanımızın başından geçen olayları anlatıyor Rozental. Dönemin kozmopolit İstanbul’unda yakın arkadaşı Jojo ile birlikte Mişu’nun ilk erkeklik tecrübelerinden futbola, mahalle savaşlarından yaz aşklarına büyümü hikâyeleri ile içinde büyüdüğü çevreyi ve dünyayı keşfetme serüvenlerinin hikâyesi. İlk gençlikten günün birinde 65 yaş üstü oldukları için “sokağa bile çıkamadıkları” günlere uzanan hikâyelerde Rozental, çocukluğun ve maceracı ruh halinin ne zaman ve nasıl sona erdiğinin yanıtını arıyor...