Vitrindekiler... (17 Temmuz 2022)

Dinler ve Devrimler / Rıza Algül / Cumhuriyet Kitapları / 376 s.

Algül kitabında, dine ve devrimlere ilişkin kaba bakış açılarına karşı uyarıyor. Geniş bir tarihsel ve teorik irdelemeyle, dinlerin ve devrimlerin yalnızca uzlaşmaz ve çatışmalı alanlar olmadığını gösteriyor. Dinlerin temsilciliğini yüklendikleri çıkarlara bağlı olarak, karşıdevrimci olabildikleri gibi, devrimci işlevler de yüklenebildiğini örnekleriyle anlatıyor. Egemenler ve gericiliğin dini ile halkın ve ilerlemenin de dinsel kalıplarla kendini ortaya koyabilmesinin örnek ve nedenleriyle tanışmamızı sağlıyor. “Laiklik” ve “Marksizm” adına sergilenen kaba ve katı yaklaşımlara karşı çıkarak toplumsal arenada yapılan istismara açık ayrışmalara karşı daha bilinçli bir tutum alabilmemizi sağlıyor.

Savunma Kürsüsünde: Bir Siyasi Dava Avukatının Anıları / Şenal Sarıhan / Literatür Yay. / 420 s.

Sarıhan’ın, 68 kuşağının yurtseverlik bilinciyle başladığı öğretmenlik mesleği, 12 Mart 1971 sıkıyönetim döneminde onu cezaevi ile tanıştırır. Sağmalcılar Lisesi’nden öğrencileri ile girdiği üniversite sınavlarında hukuk fakültesine girme hakkı da kazanmıştır. Siyasi tutukluların 74 affı ile özgürleşmesinden sonra hukuk fakültesini bitirir. Bir siyasi dava sanığı olarak yaşadıkları onu siyasi dava avukatı olmaya yönlendirir. Kitabında bir kadın avukatın aynı zamanda 12 Mart, 12 Eylül ve 90’lı yıllar olarak bilinen olağanüstü hal dönemleri yargılamalarına tanıklık niteliğindeki insan hakları ve kadın hakları mücadelesinin öyküsünü paylaşıyor.

Kış Sürgünü Günler / Yusuf Ferhat / Klaros Yay. / 189 s.

“İçimde yanık bir hüzün homurduyor/ Hasret düş kırıyor yalnızlığımın avlusunda/ Bahçesinde korkular yeşeriyor gurbetimin/ Sersemliyor mavisi göğün/ Umut kış uykusunda…/ Dirhem dirhem damlıyor hüzün gölüme dertlerim/ Bir yanım sancıda didişiyor/ İçimde bir telaş ayaklanıyor/ Dört ayak üstü”... Yusuf Ferhat ikinci kitabı Kış Sürgünü Günler, ağırlıklı olarak dünyayı etkisi altına alan Covid 19 salgını sürecinde yazdığı acı, ayrılık, hüzün, yalnızlık ve aşk temalı şiirlerden oluşuyor. Yusuf Ferhat’ın şiirlerinde herkesin kendinden izler bulabileceği dalgalanan ruh halleri ve sorgulamalar yetkin bir imge zenginliğiyle estetik bir dille dizelere dönüşüyor.

Atatürk Anlatıyor: “Hatıralarım” / Haz. Sinan Onuş / Frekans Kitap / 140 s.

Mustafa Kemal Atatürk’ün bizzat anlattığı hatıralarından oluşan kitap, Milli Mücadele ateşini yaktığı 1919’dan önceki yaşamının esrarlı kimi noktalarına ışık tutuyor. 13 Mart 1926’da Hâkimiyeti Milliye, Milliyet ve birkaç gün sonra da Cumhuriyet gazetesinde yayımlanmaya başlayan ve üç ayrı dönem olarak planlanan anılar, 12 Nisan 1926’da sona ermiştir. Bir ay süren bu kısımlar oldukça ilginç ve önemli bilgiler içermektedir. Hatıraların bu bölümünde özetle şunlar yer almaktadır: Veliaht Vahdettin ile Almanya gezisi… Osmanlı Devleti’nin Birinci Dünya Savaşı’na girişi ile ilgili değerlendirmeleri… İttihat Terakki’nin fedaisi Yakup Cemil’in Mustafa Kemal ile ilişkisi… Enver, Talat ve Cemal Paşalarla görüşmeler… Atatürk anılarında ayrıca bir hatırasından yola çıkarak, “Büyük adam nasıl olur ve kime denir” sorusuna da yanıt vermektedir.

Nüzhet-Nâzım Hikmet’in ‘Minnacık’ Kadını / Avni Dilligil Bayraktaroğlu / Remzi Kitabevi / 184 s.

Nüzhet Berkin’in ilk evliliği ve dönemin çalkantılı öyküsü... Bu kitap özel bir Türk kadınının, Nâzım Hikmet’le ilk evliliğini yapan Nüzhet Berkin’in ve yakın aile çevresinin yaşantısını, 1876’dan 1987 yılına kadar süren, yüz yılı aşkın bir devredeki sosyal ve tarihsel değişimler ortamında ele alıyor. Çalkantılarla süren bu döneme ışık tutan roman, İttihat ve Terakki üyeleriyle, sol fikirlere yakın aydınlarla, felsefe, edebiyat, sosyoloji tarihimize katkıda bulunmuş isimlerle de karşılaşma olanağı da sunuyor.

Dilimde Yılan Isırığı / Rahime Henden / Artshop Yay. / 120 s.

“Bir alıcı kuş dolanıyor/ bulutların arasında/ helikopter görüntüsüyle./ Yanım yörem yırtıcı kuş./ Gagalarında;/ yüreğimin pelteleşmiş kanı/ kıp-kızıl…/ Dilimde yılan ısırığı.” Rahime Henden’in “Dilimde Yılan Isırığı”, “Ölüme Karşı Deyişler”, “Zeliha Henden’e Sevgilerle” başlıklı üç bölümden oluşan kitabından; sevgi, aşk, yürek yangını, doğa, adalet, direnç ve umut temalarıyla bileşen elli şiiri yer alıyor.