Türkiye’nin çok tartışmalı yıllarından kesitler! Emin Adnan’ın yazısı…
DP döneminde milletvekili olarak Menderes’e karşı çıkmış, Hürriyet Partisi’nin kurucuları arasında yer almış, Yeni Türkiye Partisi’nin (YTP) genel başkanlığını yapmışt, 1960’tan sonraki çalkantılı dönemde Başbakan Yardımcılığı yapmış Ekrem Alican’ın Türkiye’nin çok tartışmalı yıllarına ışık tuttuğu Günlükler’inin 1956-1966 yılları arasını konu alan ilk bölümünün ardından, Alican’ın varisleri tarafından tesadüfen bulunduğu belirtilen ve 1954-1956 yıllarını kapsayan ikinci bölümü de Yapı Kredi Yayınları tarafından kitaplaştırıldı.
Emin Adnan1960 öncesi ve DP iktidarı ve Adnan Menderes dönemi Türk siyasal yaşamında çok önemlidir ancak bu dönem konusunda gerektiği kadar yayın yapılmamıştır.
DP döneminde on yıl Sakarya ve Kocaeli milletvekilliği yapan Ekrem Alican önemli bir politikacıdır. 1960 öncesi DP’den ayrılarak Hürriyet Partisi kurucuları arasında yer almıştır.
1960 sonrası kurulan Yeni Türkiye Partisi’nin (YTP) genel başkanlığını yapmıştır. 1960’tan sonra kurulan İnönü hükümetlerinde Maliye Bakanlığı, Devlet Bakanlığı ve Başbakan Yardımcılığı yapmıştır.
Ekrem Alican’ın Günlükler’inin (YKY, 2021) 1956-1966 yılları arasını konu alan ilk bölümü “Yakın Tarihimizin Ödünsüz Tanığı” başlığıyla dergimizde tanıtılmıştı. (Bkz: 13 Mayıs 2021)
Son kitabın önsözünde anıların 1954- 1956 yıllarını kapsayan bölümünün Alican’ın varisleri tarafından tesadüfen bulunduğu belirtiliyor. Bu yeni bölüm de Yapı Kredi Yayınları tarafından kitaplaştırıldı. (Mart 2022)
Böylece, DP döneminde milletvekili olarak Menderes’e karşı çıkmış, Hürriyet Partisi’nin kurucuları arasında yer almış, 1960’tan sonraki çalkantılı dönemde Başbakan Yardımcılığı yapmış olan Alican’ın günlükleri iki kitap halinde ve 12 yıllık bir dönemi (1954-1966) kapsayan bir yayın olarak siyaset literatürüne kazandırılmış olmaktadır.
Önsözden anlaşıldığına göre Alican’ın günlüklerinin dışında Hatıralar’ının da yakında yayımlanacağı anlaşılmaktadır.
Günlükler, 1954-1960 yıllarını kapsıyor. Bu dönem DP ve Menderes’in en tartışmalı dönemidir.
1960-1966 dönemi ise yine Türk siyasal yaşamının en kritik dönemidir. Yukarıda belirtildiği gibi Alican, bu dönemde İnönü hükümetinde Maliye Bakanı ve daha sonra Başbakan Yardımcısı olarak görev yapmıştır.
Alican bu günlüklerinde, DP içindeki 11 milletvekilinin Menderes’e rağmen hazırlıkları ünlü “ispat hakkı” kanun tasarısının ayrıntılarını da vermektedir. (s.64-67, 76)
6-7 Eylül 1955 Olaylarını ve DP içindeki yansımalarını da anlatıyor. (s.91-93)
İspat Hakkı yasa teklifini öne süren DP milletvekillerinin parti disiplin kuruluna verilerek partiden atıldıklarını anlatıyor. (s.106-109)
Ayrıca 21 DP milletvekilinin hazırladığı Hürriyet Partisi tüzüğünün ve partinin kuruluşunun ayrıntıları da verilmektedir. (s.138-150)
Bu günlükler böylece 1954-1966 yıllarını kapsayan Türkiye’nin çok tartışmalı 12 yılına ışık tutmaktadır. Kuşkusuz Alican’ın bu kitabı (günlükleri) DP 1960 ve 1960 sonrasını öğrenmek isteyenler için önemli belgelerdir.