Sen ne yapabilirsin? Emek Yurdakul’un yazısı...

Desen: ÖYKÜ AKARCA

ÇOCUK’UN VAR OLDUĞU EVREN

İklim ve Asaf tartışan, atışan iki kardeş, çoğu kardeş gibi. Yeni yarışmalarından önce de anagram bulmakta yarışıyorlar. Daha uzun, en uzun… on harfli, on bir harfli… Eğlendikleri, atışma benzeri bir yarış bu aralarında. Ara sıra da daha yüksek sesli daha uzun süren çekişmeler yaşanıyor.

Ne var ki bu hikâyede, “Susun, sessiz olun, yine ne var?” diyen yetişkinler yok. Çocuk olduklarını ima eden tavırlar, onların önemsedikleri konuları önemsizleştirme, hayat koşturmacasında yetişkinlerce görmezden gelinme de yok.

Yener’in hikâye evrenlerinde bunlar denk geldiğimiz tavırlar da değil zaten, eğer o tutumu eleştirel bir yerden yakalamayacaksa. Bunca yıllık yazın yolculuğunda ve üretiminde, okurla arasındaki güven bağını da evrenlerinde gezinen taze zihinlere sunduğu, yaşama, insana, çocuğa dair bu bakış açısı üzerinden kurduğunu söylemek yanlış olmaz.

Desen: ÖYKÜ AKARCA

İKLİM’İN EVRENİ

İklim, bizimle nasıl mucit olduğunu paylaşmak istiyor, sözü de oradan açıyor. Önce kardeşi Asaf’ı es geçmeden tabii. “Aşırı… aşırı… aşırı” diye sesini kontrol etmeden ha bire bir şeyler anlatıyor Asaf. İklim’e göre her şey, Asaf o belgeseli izledikten sonra başladı. “Işıkları kapatmayı unutuyorsun, musluğu açık bırakıyorsun, plastik pipet mi o?”

Asaf, İklim’le böyle uğraşıp duruyor, üstelik tüm bunlar dünyayı ısıtıyor, kedileri Ponçik’i üzüyormuş. İyi de İklim nasıl bunlardan sorumlu ki!

Ve sahneye çözüm odaklı baba çıkıyor hikâyede: “Sorunlara kimin neden olduğunu değil, onları nasıl çözmemiz gerektiğini konuşalım.”

Dede ve Asaf’a karşı İklim ve baba çözüm önerisi yarışına giriyorlar, anne de hakem. Peki, bu ne yarışı, iklim krizinde sen ne yapabilirsin, elinden ne gelir yarışı.

ÇÖZÜM İÇİN...

İç içe örerek, Yener’in ustalığıyla gizlediği başlıkları bir çırpıda okuyorsunuz, ne ara bu kadar konuyu düşündüğünüzü fark etmeden. Çocuğun birey oluşu, evde mekân kullanımı, ailede toplumsal cinsiyetçi davranışın olmayışı, adalet kavramı, kardeş çekişmesinde dengenin varlığı, sevginin galip gelmesi…

Tüm başlıklar içinde, iklim krizi temasıyla paralel yücelen başlık ise, bireysel çabanın toplum içinde eritilerek değersizleştirilmesine karşın yazarın, toplumun bireyler bütününden oluştuğu fikrine dair besleyici yaklaşımı.

Bireysel gücün yadsınması yani insana bir şeyleri değiştirebilecek gücünün olmadığının aşılanması, kolay yönetilecek toplumları arzulayanlar için tarih boyunca temel hedef olmuştur.

Tersi bir anlayışsa soruyu, sorguyu ve harekete geçmeyi doğurur. Temelde de, Yener’in de beslediği “merak” olgusunu diri tutar: “İklim krizinde çözüm için ben ne yapabilirim?”

İklim'i Ne Değiştirdi Böyle? / Mavisel Yener / Resimleyen: Öykü Akarca / Redhouse Kidz / 64 s. / 9+ / 2022.