Picasso’nun Guernica tablosunun önünde ne protesto edildi? Guernica tablosunun önemi nedir?

NATO’nun 28-30 Haziran tarihleri arasında İspanya’nın başkenti Madrid’de düzenleyeceği liderler zirvesine yönelik protestolar devam ediyor. Madrid’deki Reina Sofia Müzesi’ne giren yaklaşık 30 savaş karşıtı aktivist, dünyaca ünlü İspanyol ressam Pablo Picasso’nun savaşın dehşetini konu aldığı tarihi Guernica tablosunun önünde ölü taklidi yaparak NATO Liderler Zirvesi’ni protesto etti. Extinction Rebellion ve Fridays For Future tarafından düzenlenen protestoda bazı göstericiler ise ellerinde "Savaş insanların ölümüdür" ve "Savaş sanatın ölümüdür" yazılı pankartlar taşıdı.

 

 

Extinction Rebellion ve Fridays For Future yayınladıkları ortak bildiride, NATO’nun Rusya-Ukrayna savaşını körüklediğini belirterek, güvenliğin daha fazla silahla sağlanamayacağını vurguladı.

İspanya’daki sol ve komünist görüşlü sivil toplum kuruluşlarının çağrısıyla sabah saatlerinde düzenlenen ve ‘Barış için: NATO’ya hayır’ adlı gösteriye çok sayıda kişi katılmıştı. Başkentte düzenlenen gösteride protestocular, ellerinde ‘Savaşlara hayır’, ‘NATO’ya hayır’, ‘NATO üsleri dışarı’, ‘Askeri harcamalar yerine okul ve hastane yapın’ yazılı pankartlar taşımış ve sık sık NATO karşıtı sloganlar atıldı.

PABLO PİCASSO KİMDİR?

Pablo Picasso 25 Ekim 1881 tarihinde doğdu. Fransa'da yaşayan yetenekleri saymakla bitmeyen İspanyol ressam, heykeltıraş, sahne tasarımcısı, şair ve oyun yazarı Picasso, 8 Nisan 1973'te hayatını kaybetti.

20. yüzyıl sanatının en iyi bilinen isimlerinden biri oldu. Georges Braque ile birlikte kübizm akımının temelini atarak asamblajı icat etti, kolajın icadında yer aldı ve çok çeşitli tarzların gelişimine katkı verdi. En önemli eserleri olarak öncü kübizm eseri Avignonlu Kızlar ve Alman ve İtalyan askerlerin İspanyol İç Savaşı sırasında yaptığı katliamı anlatan Guernica'yı sayabiliyoruz.

GUERNİCA NEDİR?

Guernica, Pablo Picasso tarafından 1937'de yapılan, İspanya İç Savaşı sırasında Nazi Almanyası'na ait 28 bombardıman uçağının 26 Nisan 1937'de İspanya'daki Guernica şehrini bombalamasını anlatan, 7,76 m eninde ve 3,49 m yüksekliğinde anıtsal tablodur.Saldırı sırasında 250 ila 1.600 kişi hayatını kaybetmiş, çok daha fazla sayıda kişi de yaralanmıştı.

BARIŞIN SEMBOLÜ GUERNİCA

İspanyol hükümeti, Paris'teki 1937 Dünya Fuarı kapsamındaki Modern Hayatta Sanat ve Teknik sergisinin İspanya'ya ayrılan bölümünde sergilenmek üzere, Pablo Picasso'ya büyük bir duvar resmi sipariş etti. O sırada gerçekleşen hava saldırısından etkilenen Picasso, saldırıdan sonraki 15 gün içinde bu duvar resmini tamamladı. Tablo ufak bir dünya turu kapsamında çeşitli ülkelerde sergilendi ve beğeni topladı. Böylece İspanya'daki iç savaşa diğer ülkelerin ilgisi de çekilmiş oldu. Guernica, savaş trajedilerinin ve savaşın bireyler üzerindeki acı verici etkilerinin bir özetidir. Tablo zaman içinde, savaşın yarattığı trajedilerin anımsatıcısı, savaş karşıtı ve barış yanlısı düşüncelerin sembolü haline gelmiştir.

GUERNİCA TABLOSUNUN ÖZELLİKLERİ NELERDİR?

Guernica, yaklaşık 3,5 metre yükseklik ve 7,8 metre genişlik ile dikkat çekici büyüklükte, tuval üzerine sadece siyah ve beyaz renklerde yağlı boya ile yapılmış bir resimdir. Picasso bu resimdeki amacı, kendi dönemindeki Kazimir Maleviç vb. bazı ressamların yaptığı gibi, gerçekleri temsil etmeyecek bir soyutlamaya ulaşmak değildi. Tabloda, ölüm, şiddet, gaddarlık ve çaresizlik sahneleri, bunların asıl sebebi gösterilmeksizin işlenmiştir. Tablonun siyah beyaz oluşuyla, o dönemdeki gazetelerde yayımlanan fotoğraflara yakınlık sağlanmış, ayrıca savaşın yarattığı cansızlık vurgulanmıştır.

* Guernica'da, acı çeken insanlar ve hayvanlar ile kaos içindeki yıkılmış binalar betimlenmiştir.

* Tüm sahne bir odanın içindedir, sol tarafta yer alan büyük gözlü boğa, kucağındaki ölü çocuğa ağlayan bir kadının üzerinde durur.

* Resmin merkezinde acı içinde yıkılmak üzere olan, mızrakla vurulmuş bir at bulunur. Atın burnu ve üst dişleri, bir insan kafatası şeklindedir.

* Atın altında bir askerin parçalanmış cesedi vardır. Asker, üzerinde çiçeklerin büyüdüğü kırılmış bir kılıç tutmaktadır.

* Acı çeken atın üzerinde, göz şeklindeki çıplak bir ampul parlamaktadır.

* Atın sağ üst tarafında, bu vahşi sahnelere tanıklık ederek camdan içeri girmekte olan, korku dolu bir kadın figürü vardır. Kadın, elinde yanan bir gaz lambası taşır.

* Korku içindeki bir başka kadın sağdan yalpalayarak merkeze doğru ilerlemektedir. Kadın, parlayan ampüle boş gözlerle bakmaktadır.

* Boğanın, atın ve çocuk için ağlayan kadının dilleri olarak çizilmiş olan hançerler çığlıkları simgeler.

* Sağ uçta, dehşet içinde kollarını kaldırmış bir adam, yukarıdan ve aşağıdan ateşlerle sarılmıştır.

* Resmin sağ ucunda, açık bir kapıyla sonlanan siyah bir duvar vardır.

GUERNİCA TABLOSU HANGİ SEMBOLLERİ KULLANDI?

Guernica hakkında, birbirinden oldukça farklı ve zaman zaman çelişkili yorumlar vardır. Örneğin resmin iki baskın unsuru olan boğa ve atın neyi simgelediği konusunda farklı görüşler bulunur. Sanat tarihçisi Patricia Failing'e göre "At ve boğa İspanyol kültüründe önemli yere sahiptir. Picasso resimlerinde bu iki figürü, birçok farklı anlamda kullanmıştır. Bu yüzden Guernica'daki at ve boğanın kesin anlamını bulmak çok zordur. Bu iki figürün ilişkisi, Picasso'nun kariyeri boyunca farklı şekillerde ortaya çıkan bir tür bale gibidir."

Bu iki figürün Guernica'daki anlamını açıklaması istediğinde Picasso şöyle cevap vermişti: "... bu boğa bir boğadır ve bu at bir attır... Resimlerimdeki belli şeylere birer anlam verdiğinizde bu doğru olabilir, ama bu anlamı vermek benim fikrim olmamıştır. Sizin vardığınız fikirlere ve sonuçlara ben de varmış olmalıyım, ama içgüdüsel ve bilinçsiz olarak. Ben resim yapmak için resim yapıyorum. Nesneleri oldukları gibi çiziyorum."

Picasso'nun, yine Dünya Fuarı için hazırladığı Franco'nun Rüyası ve Yalanı isimli eskiz serisinde Franco, önce kendi atını yiyen, ardından da kızgın bir boğayla dövüşen bir canavar olarak resmedilmişti. Picasso bu illüstrasyonlar üzerinde çalışmaya, Guernica'nın bombalanmasından önce başlamıştı. Olayın ardından seriye üçü doğrudan Guernica ile ilgili olmak üzere dört resim daha eklendi.

Picasso, Guernica üzerinde çalışırken de şunları söyledi:

“İspanya'nın mücadelesi, insanlara, özgürlüğe yapılan saldırıya karşıdır. Ressam olarak hayatım boyunca sürekli sanatın ölümüne karşı durmaya çalıştım. Benim gericilikle ve ölümle anlaşma içinde olduğumu kim bir an için bile olsa düşünebilir? ... Üzerinde çalıştığım ve Guernica ismini vereceğim resimde, ve son zamanlardaki tüm eserlerimde, İspanya'yı acı ve ölüm okyanusuna batıran askeri sınıfa duyduğum nefreti açıkça göstermekteyim."

1936'da İspanya İç Savaşı başladığında Picasso 54 yaşındaydı.

Çatışmalar başladıktan kısa bir süre sonra Cumhuriyetçiler tarafından "gıyaben de olsa Prado'nun müdürü" olarak atandı ve John Richardson'a göre o da "görevlerini çok ciddiye alarak" müze koleksiyonunun Cenevre'ye taşınması için gerekli fonları sağladı.

Savaş, Picasso'nun ilk açıkça politik çalışmasına fırsat yarattı. 1937 yılında "özellikle propaganda ve bağış toplama amacıyla" yapılan ve 18 resimden oluşan Franco'nun Rüyası ve Yalanı adlı çalışmasında Francisco Franco'ya ve faşistlere yönelik öfkesini dile getirdi.

Picasso, 1962'de Lenin Barış Ödülü aldı.