Leontyev’den ‘Bizansçılık ve Slavlık’

“Peki biz ne diye endişeleniyoruz? Avusturya ve Türkiye hâlâ ayakta durmuyor mu en nihayetinde? Avusturya ve Türkiye’nin ömrü uzun olsun (bilhassa bu sonuncusunun). Türkiye’nin varlığını sürdürmesinin hem bizim için hem de Doğu’da bizle aynı inancı paylaşan çoğunluk için faydalı bir şey olduğunun bugün dahi pek çok kişi farkında.”

Kitap tıp doktoru ve deneyimli diplomat Konstantin Nikolayeviç Leontyev’in kendi toplumu ve devleti başta olmak üzere Slav halklarının siyasi durumlarına ilişkin koyduğu tanıları ve Çarlık rejiminin bekası için yazdığı “kurtuluş reçetesini” içeriyor.

İmparatorluğunun kapsamlı reformlara giriştiği bir ortamda otokrasinin savunusunu veren düşünür, Rusya’nın niçin diğer devletlerden farklı olduğunu ve olması gerektiğini açıklıyor. Rus siyasi kültürünün Batı’nınkinden farklı bir gelişim sürecine sahip oluşunu Bizans mirasçılığı bağlamından hareketle ele alan Leontyev, panslavist ideolojiye de ağır eleştiriler getiriyor.

İmparatorluk Türkiye’sinde Dersaadet, Selanik, Girit (Hanya), Tulça, Yanya ve Edirne’de, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun ise Bohemya Eyaleti’ndeki Rus elçiliklerinde 1863-1872 yılları arasında yoğun ve üretken bir diplomatlık kariyerine sahip olan Leontyev’in siyasi ve felsefi görüşlerini içeren Bizansçılık ve Slavlık, on dokuzuncu yüzyıl Rus entelektüel tarihine ışık tutarken okuyucuları da Rusya’nın uluslararası ilişkilerde dünkü ve bugünkü konumunu düşünmeye yönlendiriyor.

Bizansçılık ve Slavlık / Konstantin Nikolayeviç Leontev / Çeviren: Alihan Büyükçolak / VBKY / 224 s.