Goethe-Institut Ankara’da cumhuriyet kadınları sergisi

Cumhuriyetin 100. yılında, Türkiye’de kadınların toplumsal, kültürel ve siyasal alanda elde ettikleri kazanımları ve karşılaştıkları zorlukları hatırlatmak ve ilham vermek amacıyla, Almanya Federal Cumhuriyeti Büyükelçiliği tarafından “Cumhuriyet Kadınları Sahneye Çıkıyor” isimli bir araştırma sergisi düzenlendi. Sergi, cumhuriyetin erken dönemlerinde bilim, sanat, siyaset alanlarında başarı göstermiş altı kadını konu alıyor. Bu kadınlardan üçü Türk, üçü ise Alman ve Avusturyalı. Sergi, 5 Aralık’ta Goethe-Institut Ankara’da açıldı ve 24 Şubat 2024’e kadar ziyaretçilere açık kalacak. Serginin küratörleri mimar, küratör Müge Cengizkan ve ODTÜ Mimarlık Fakültesi öğretim görevlisi Prof. Dr. Ali Cengizkan. Sergide yer alan altı kadın ise şunlar:

Türk Kadınlar

• Halet Çambel (1916-2014), ilk Türk arkeolog ve hititologlardan. Daha sonra tarih öncesi ve erken tarih konularında uluslararası düzeyde en önemli araştırmacılar arasında yer aldı.
• Mualla Eyüboğlu Anhegger (1919-2009), Mimar ve restoratör. Köy enstitülerinin kurulmasında ve geliştirilmesinde önemli bir rol oynadı ve daha sonra önemli restorasyon projelerinin başında bulundu.
• Semiha Berksoy (1910-2004), Türkiye’nin ilk Müslüman opera şarkıcısı. Türkiye’ye göç eden opera yönetmeni Carl Ebert ile birlikte 1946 yılında Ankara’da Devlet Operası’nı kurdu.

 Alman ve Avusturyalı Kadınlar

• Erna Eckstein Schlossmann (1895-1998), Çocuk doktoru. Çocuk doktoru olan eşi Albert Eckstein ile 1935 yılında Türkiye’ye göç etti. Birlikte Türkiye’de pediatri konusunda çığır açan çalışmalara imza attılar.
• Marianne Laqueur (1918-2006), 1936 yılında, doktor olan babasının Almanya’daki işini kaybetmesinden sonra ailesiyle birlikte Türkiye’ye göç etti. 2. Dünya Savaşı’ndan sonra uluslararası düzeyde ilk kadın bilgisayar uzmanı oldu.
• Margarete Schütte-Lihotzky (1897-2000), Viyana’lı mimar. 1926 yılında modern ankastre mutfağın ilk örneği olan “Frankfurt mutfağı”nı tasarladı. 1926 yılında eşi Wilhelm Schütte’yle Türkiye’ye göç etti. İkisi de Güzel Sanatlar Akademisinde ders verdiler. 1941-1945 yıllarında Gestapo hapishanelerinde tutuklanıncaya kadar gerçekleştirdikleri tasarımları ve planları Türkiye’deki okul inşaatlarında yol gösterici oldu.

Bu kadınların yaşam öyküleri ve çalışmaları, sergide fotoğraflar, belgeler, videolar ve ses kayıtlarıyla sunuluyor. Serginin açılış günü, Osmanlı’dan günümüze kadın hakları mücadelesinin tarihini anlatan bir panel de yapıldı. Panelde, kadın hakları aktivisti ve akademisyen Dr. Senem Timuroğlu, 1890’larda eşitlik için mücadele eden kadınların coğrafyasında yaşadığımızı hatırlattı. Timuroğlu, “Kadınlar seçme ve seçilme hakkına kavuştuktan sonra Meclis’e 18 kadın milletvekili girdi. O günden bugüne baktığımızda bu konuda bir ilerleme kaydetmediğimizi görüyoruz” dedi. Sergi, 24 Şubat'a dek Goethe-Institut Ankara’da ziyaret edilebilecek.