Cemal Reşit Rey sahnesindeki sıra dışı gösteri, tüm dünyada kutlanan günü selamladı

İsrail’de 58 yıl önce, modern dansın öncüsü Martha Graham tarafından kurulan ünlü Batsheva Dans Topluluğu, 18 ile 24 yaş arasında gencecik dansçılardan oluşuyor. Çağın en özgün koreograflarından biri olarak tanımlanan Ohad Naharin 1990 yılında topluluğa sanat yönetmeni atandıktan sonra Batsheva Ensemble’ı kurmuş. Decadance ise Batsheva’ya atanmasının 10. yılında yarattığı sıra dışı bir eser. Adı 10. yıl dansı olsa da ucu açık bir eser, çünkü her seferinde yeni bir koreografi ekleniyor.

TAKINTILARINI ANLATIYORLAR

Nitekim izlediğimiz Decadance, çeşitli koreografilerin, müzik parçalarının kolajı gibiydi. Modern müzikle aşağıda ne olduğunu tarif ettiğim “Gaga Dansı”nı, Latin Amerika müziğiyle “çaçanın modern versiyonunu”, Hint müziğiyle iki erkeğin tutkulu dansını, Arap müziğiyle erotizmi ve komikliği bir araya getiren “palyaço dansını” büyük bir keyifle izledik. Kadın-erkek tüm dansçıların siyah takım elbiselerle katıldığı, sandalyelere bir oturup bir kalkarak eski bir İsrail şarkısıyla yaptıkları dans ise nefes kesiciydi. 

Şimdiye kadar izlediğiniz hangi oyunda dansçının sahnede adını söyledikten sonra, “gaga dansı” yaparak kişiliğinin belki en mahrem özelliğini yüksek sesle anlattığına tanık oldunuz? Genç dansçılardan hangisinin bedenini beğenmediğini, hangisinin çocukluğunda kaza geçirerek uzun zaman tekerlekli sandalyeye mahkûm olduğu için bu yüzden dansçı olduğunu, hangisinin duş almayı sevmediğini, hangisinin anne ve babasının sağır olduğunu öğreni verdik. Meğer “gaga dansı”nın travmaları, takıntıları iyileştirici özelliği varmış. Sahnede izlediğimiz genç insanların çoğu travmalarından kurtuldular mı doğrusu bilmiyorum. Bildiğim bir daha kolay rastlamayacağım bir dans gösterisi izlediğim.

GAGA DANSI NEDİR?

Önceden söylemeliyim ki bu dansın Lady Gaga ile yakından uzaktan ilgisi yok. İsrailli ünlü koreograf Ohad Naharin tarafından geliştirilen, beden dilinin sınırlarını zorlayan, ama aynı zamanda iyileştiren bir dans tekniği. Gaga dansçısı kendisini içinden gelen hareketin akışına bırakır. Eğilir, bükülür, uzanır, zıplar, yerde yılan gibi sürünür, balık gibi yüzer, bedeninin ritmine kulak verir. Fiziken neler yapabileceğini keşfeder. Sadece kendisi için dans eder. İsrail’in dışında, Harvard da dahil dünyanın pek çok eğitim kurumunda kursları verilen “gaga” tekniği dansçı olmayanlar tarafından da uygulanır. Örneğin oyuncu Natalie Portman, kendisine Oscar ödülü getiren, hırslı bir baş balerini oynadığı “Siyah Kuğu” filmi için Gaga tekniği öğrenmiş ve uygulamış.