Atatürk’ün gözünden savaş ve barış! Barış Doster’in yazısı...

26. Genelkurmay Başkanı İlker Başbuğ, 1. Dünya Savaşı ile Kurtuluş Savaşı’nı kapsayan Mustafa Kemal Anlatıyor: Savaş ve Barış (Kırmızı Kedi Yayınevi) adlı yeni kitabında, Mustafa Kemal Paşa’nın o yıllardaki düşünce dünyasını derinliğine inceliyor. Bunu yaparken de Atatürk’ün dilinden ve kaleminden çıkan kaynakları kullanıyor.

Günlük notlarına, bizzat yazdığı veya yazdırdığı anılarına, söylevlerine, demeçlerine, yazdığı mektuplara, yazdığı kitaplara, yazdığı resmi yazılara, yazdığı raporlara, okuduğu kitapların üzerinde aldığı notlara, yaptığı değerlendirmelere dayanıyor.

Başbuğ’un çalışması, 446 sayfa. Kaynakçası; tahmin edileceği üzere, başta Nutuk olmak üzere her Atatürkçünün, her Cumhuriyetçinin, hem Kuvayı Milliyecinin kütüphanesinde bulunması gereken kitaplardan oluşuyor.

Bunlar arasında Alev Coşkun’dan Ali Fuat Cebesoy’a, Andew Mango’dan Falih Rıfkı Atay’a, Hıfzı Topuz’dan İsmet Görgülü’ye, Liman von Sanders’ten Lord Kinross’a, Mazhar Müfit Kansu’dan Niyazi Berkes’e, Sabahattin Selek’ten Sadi Borak’a, Sina Akşin’den Şerafettin Turan’a, Şevket Süreyya Aydemir’den Şerafettin Turan’a, Yakup Kadri Karaosmanoğlu’ndan Yılmaz Özdil’e, Yusuf Hikmet Bayur’dan Zafer Toprak’a dek pek çok yazarın, araştırmacının, bilim insanının, siyasetçinin çalışmaları var.

On beş bölümden oluşan kitabın sonunda Atatürk’ün katıldığı ve yönettiği savaşların krokileri de bulunuyor.

ATATÜRK’ÜN LİDERLİK ÖZELLİKLERİ

Kitap Atatürk’ün engin bilgi birikimini, geniş ilgi alanlarını, güçlü mantığını, zamanlama konusundaki dehasını, düşünsel hazırlığını, devrimci kararlılığını, cesaretini, sorun çözme yeteneğini gösteriyor okura.

Atatürk, sorunları tüm boyutlarıyla kavrayan, çok yönlü düşünen ve sorunlara kalıcı, kapsamlı, köktenci çözümler üreten bir lider. Bu yönü konuşmalarına ve yazılarına da yansıyor zaten.

Yöntem olarak akıl ve bilimi esas alıyor. İdeolojik olarak tam bağımsızlık, ulusal egemenlik ve antiemperyalizm Gazi için vazgeçilmez öncelikler. Devrimcilik ve halka dayalı meşruiyetten ödün vermiyor.

ATATÜRK’Ü GÜÇLÜ KILAN NİTELİKLER

İlker Başbuğ; Mustafa Kemal Paşa’nın sorunların çözümünde kullandığı modelin, bilimsel model olduğunu vurguluyor. Modelin, bilimsel bilgiyi temel alan, analize ve senteze dayalı bir model olduğunu söylüyor. Mustafa Kemal Atatürk’ü, kişi olarak güçlü kılan beş temel niteliği ise şöyle sıralıyor: Dürüstlüğü, cesareti, güçlü iradeye sahip olması, hoşgörülü davranışları, her alanda bilgiyi kazanmış olması.

Başbuğ, Atatürk’ün üstün liderlik yeteneklerinin gelişmesinde askerliğin elbette çok önemli bir rolü olduğunu belirtiyor, haklı olarak. “Mustafa Kemal askerliğe aşıktı ve muhteşem bir askerdi. Ancak hiçbir zaman militarist olmadı. O nedenle, milletin yaşamı tehlikede olmadıkça, savaşı bir cinayet olarak gördü” diyor ve kitabını, Atatürk’ün şu sözleriyle bitiyor: “Savaşçı olamam. Çünkü savaşın çok acıklı durumlarını herkesten iyi bilirim”.