Aşkı ve yaşamı kutlamak

“Gérard Depardieu’nün Cyrano de Bergerac’ı canlandırdığı filmden etkilendim, kendimden hep şüphe duyduğum için Cyrano ile özdeşleşmiştim. Yeterince iyi olamamak, yeterince sevilmemek duygusu... Pandemiden önce Brexit ve Boris Johnson’la uğraşıyorduk. Dünya gitgide acımasız bir yere dönüştü. Benzer özelliklerimizden çok insanlar arasındaki farklılıklara odaklandık. Cyrano, benzer noktalarımızı aydınlatan bir film bence. Dünya koronavirüsten ötürü kapandı, kimse bir şey yapamıyordu. Mesleğimin en çılgın filmine giriştim. Kriz dönemlerinde sanatçıların görevi insanların iyileşmelerini sağlamaktır. Dünya karanlık görünürken onlara ışık sunarız. Toplumu aydınlığa, güzelliğe, sevgi ve tutkunun olduğu yere götürmek bizim görevimizdir. Tüm filmlerimde diğer insanlarla nasıl iletişim kurulur sorusunu sordum. Karantinadayken Cyrano bana insan ilişkisinin ne denli önemli olduğunu anımsattı. Filmim dış görünümlerimize rağmen birbirimize ne kadar benzediğimizi kanıtlıyor” diyor Pride and Prejudice (Gurur ve Önyargı/2005), The Atonement (Kefaret/2007), Anna Karenina (2012) gibi dönem filmlerinin başarılı yönetmeni Joe Wright.

Oyuncu sevgilisi Haley Bennett’in önerisiyle Erica Schmidt’in sahnelediği Cyrano oyununu (2018) izleyip çok seven Wright hemen kendi Cyrano’sunu çekmeye karar verdi.

Edmond Rostand’ın 1897 tarihli Cyrano de Bergerac’ı dünyanın en ünlü oyunlarından biridir. Hepimizin severek okuduğu oyun birçok kez sahnelendi, sinemaya uyarlandı. Erica Schmidt oyununda başrolü aktör eşi Peter Dinklage’a vererek uzun çirkin burunlu Cyrano’yu cüce Cyrano yaptı. Bu değişimi çok beğenen Wright filminde müzikalin starı Peter Dinklage’ı (Station Agent, Games of Thrones) seçerek ona ilk romantik başrolünü verdi.

Mizah, müzik, romantizm, dram dolu Wright’ın versiyonunda soylu, gururlu asker, kılıç ustası, şair, yetenekli, açık sözlü Cyrano (Peter Dinklage) Roxanne’a (Hayley Bennett) sırılsıklam aşıktır. Dış görüntüsünden ve güvensizliğinden ötürü bir türlü Roxanne’a olan aşkını açıklayamaz. Roxanne, güzel, güçlü, zeki, parasız bir kadındır. Bol bol kitap okur, edebiyatı, tiyatroyu, sanatı çok sever, yazar olmak ister.

Gözü soylulukta, servette değildir, ataerkil topluma hiç uymayan genç bir kadındır. Guiche Dükü (Ben Mendelsohn) Roxanne’ın peşini bırakmaz. Roxanne ise kimsenin karısı, kadını olmayacığını, bu oyunu oynamayacağını söyler. Tiyatroda gördüğü genç muhafız Christian’a (Kelvin Harrison JR) ilk görüşte aşık olan Roxanne, Cyrano’dan yardım ister. Cyrano, Roxanne, Christian iletişim kurmaya çabalarlar. Cyrano ile Christian arasındaki diyaloglar mizah doludur.

Filmin ilk bölümü canlı renklerle, enerjiyle, aksiyonla doludur. Cepheye gidiş ve savaş sahneleri ayrı bir sekanstır, soğuk siyah,beyaz, gri renk hakimdir. Final sahnesinde Joe Wright minimalist bir anlatıma geçer. Balkondaki Roxanne’a Christian’ın /Cyrano’nun aşkını ilan etmesine Wright ayrı bir özen göstermiştir. Açılış sekansındaki kuklalarla, kukla tiyatrosu olan ebeveynlerini sevgiyle anar. Aaron Dessner ile Bryce Dessner’in müzikleri, Matt Berninger ile Carin Besser’in şarkı sözleri olağanüstüdür.

Tüm şarkılar çekimde canlı söylendi. Someone to Say şarkısı genç, yaşlı, heteroseksüel, homoseksüel, farklı ırklardan kişilerce yorumlandı. Savaş sahneleri Etna dağında çekildi. Savaştaki ‘Cennet öldüğüm yer benimdir’ şarkısı etkileyicidir. Yapım tasarımları, dansların koreografileri çok başarılı. Joe Wright ile görüntü yönetmeni Seamus McGarvey, Barry Lyndon’ın (Stanley Kubrick/ 1975) sinematografisinden etkilendiklerini belirtiyorlar.

İzleyiciyi yaşamın yeniden güzel olduğu bir yere götüren, aşk, sınıf sistemi, ataerkil toplum, insan ilişkisi , bireysellik konularını ele alan, Joe Wright’ın yönettiği, senaryosunu Erica Schmidt’in yazdığı, Peter Dinklage, Haley Bennett, Kelvin Harrison JR, Monica Dolan, Ben Mendelsohn, Bashir Salahuddin’in oynadığı romantik müzikal dram Cyrano de Bergerac (2021) bugün gösterime girdi.

Oyundan sinemaya Cyrano de Bergerac:

Cyrano de Bergerac (1950)

Yönetmen: Michael Gordon

Oyuncular: José Ferrer, Mala Powers, William Prince

José Ferrer, Cyrano rolüyle en iyi erkek oyuncu Oscar’ını aldı.

Samurai Saga (1959)

Yönetmen: Hiroshi İnagaki

Oyuncular: Toshiro Mifune, Yoko Tsukasa, Akira Takarada

Roxanne (1987)

Yönetmen: Fred Schepisi

Oyuncular: Steve Martin, Daryl Hannah, Rick Rossovich

Cyrano de Bergerac (1990)

Yönetmen: Jean-Paul Rappeneau

Oyuncular: Gérard Depardieu, Anne Brochet, Vincent Perez

Cyrano, My Love (2018)

Yönetmen: Alexis Michalik

Oyuncular: Thomas Solivérès, Olivier Gourmet, Mathilde Seigner