A. Munis Armağan’dan ‘Siyasi, Ekonomik ve Sosyal Yönleriyle Aydınoğulları’

Kısa süre önce yitirdiğimiz araştırmacı yazar A. Munis Armağan’ın son araştırması Siyasi, Ekonomik ve Sosyal Yönleriyle Aydınoğulları adıyla yayımlandı. Selçuk Türk Devleti’nden sonra 14. yüzyılda ortaya çıkan beylikler döneminde stratejik bölge olan Batı Anadolu’da kurulan Aydınoğulları Beyliği önemlidir. Kendine özgü siyasal bir oluşuma sahiptir. Nitelikli insan gücü ve stratejik coğrafi konumu onu diğer beyliklerden ayırıyordu.

Aydınoğulları’nın yerleştiği Küçükmenderes Havzası, aslında antik dönemden itibaren tarihçiler için önemli bir coğrafyadır. Bu bölgelerdeki alüvyonlu toprak yapısı, su ve mera zenginliği yanında çok verimli bitki örtüsü ve bereketli topraklara sahip oluşu bölgeyi tarih boyunca önemli kılmıştır.

Aydınoğulları, Balkanların fethi ve yerleşiminde küçümsenmeyecek bir katılıma sahiptir. Timur, Aydınoğulları Beyliği sınırları içinde kalmıştır ve Timur’u Aydınoğulları Beylik ailesi ağırlamıştır.

Şeyh Bedreddin (Bürklüce olayı Aydınoğulları Beyliği’nin sınırları içindeki Karaburun’da başlamıştı.

Bodamya özel bölgesi Yıldırım Beyazıt tarafından Aydınoğulları’na verilmiştir. Bu bölgenin önemi yadsınamaz. Aydınoğulları Beyliği 120 yıl yaşadı. Başkenti, Ödemiş’in 10 km doğusundaki Birgi’dir. Birgi daha önce Bizansların da çok önemli bir yerleşim birimiydi.

A. Munis Armağan’ın Siyasi, Ekonomik ve Siyasal Yönleriyle Aydınoğulları adlı araştırması şu bölümlerden oluşuyor:

1- Aydınoğulları’nın siyasi ve idari coğrafyası.

2- Aydınoğulları’nın önemli kentleri (Birgi, Ayasuluk, Tire, İzmir, Bodamya, Urla, Alaşehir, Nazilli, Kestel, Güzelhisar).

3- Aydınoğulları Beyliği’nin (1310-1426- yönetimsel yapısı, Aydınoğlu Mehmet Bey ve oğulları (Hızır, Gazi Umur, İsa Bey).

4- Aydınoğulları aile vakıfları ve aile dışındaki diğer vakıflar.

5- Aydınoğulları döneminde üretim ve ekonomi.

Kitabın yayımında aşağıda belirtilen kaynaklardan yararlanılmıştır: Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü. Vilayet Vakıf Arşivleri. Vakfiyeler. Tire Müzesi Arşivi (Şer’iiye Sicilleri). Sikkeler. Basılı Kaynaklar (Bizans Kaynakları, Ramon Muntaner, Dukas, İbni Batuta, Düsturname-i Enveri, Aşıkpaşazade). Kitapta ayrıca çok geniş bir kaynakça verilmiştir.

Kısa süre yitirdiğimiz A. Munis Armağan ın ailesine, yakınlarına ve okuyucularına başsağlığı diliyorim.

Siyasi, Ekonomik ve Sosyal Yönleriyle Aydınoğulları / A. Munis Armağan / Kendi yayını (birtanarmagan@hotmail.com) / 2022.