Felsefecilerden eğitimcilere...

Rehberim Felsefe - Eğitime Felsefece Bakışlar, Maltepe Üniversitesi Felsefe Bölümü üyelerinin, uzun yıllar eğitim üzerine incelemelerinin bir araya getirildiği, eğitimin rehberlerine armağan ettikleri bir kitap. Ahu Tunçel’in editörlüğünde yayıma hazırlanan kitaptaki yazılarda, felsefenin rehberliğinde düşünsel olduğu kadar günlük pratik kaygılarımızın ve değerlendirme faaliyetlerimizin karşılığını irdeleniyor.

Güncel Önkal

Ahu Tunçel’in editörlüğünde yayıma hazırlanan ve on bir bölümden oluşan Rehberim Felsefe: Eğitime Felsefece Bakışlar’da (Maltepe Üniversitesi Yayınları) ilk yazı Betül Çotuksöken’e ait, “Arada Olan Özne: Rehber”.

Çalışmasında “rehber”, “kılavuz”, “danışman”, “mentor” terimlerinin ortak noktası olarak alınabilecek “yol göstericilik”i felsefi olarak inceleyen Çotuksöken, rehber kavramını antropontolojik bakış açısıyla mercek altına alıyor.

İoanna Kuçuradi’nin 2004’te Atina’da yayımlanan “Sokrates’in Felsefi Araştırma ve Felsefi Eğitim Metodu” başlıklı çalışmasına da, M. Furkan Soltekin’in çevirisiyle yer veriliyor. Çalışmada, Sokratik yöntemin eğitilen ve eğitmenler tarafından düşünsel olduğu kadar eylemlerin değerlendirilmesinde de nasıl kullanılabileceğine yönelik özlü görüşler sunuluyor.

Zekiye Kutlusoy’un “Felsefi Soruşturmanın Bilgi Edin(dir)me Yolundaki Yol Göstericiliği Üzerine” başlıklı yazısında ise kitabın amacına uygun olarak bilgi edinme ve edindirme yolculuğunun kavram, deneyim ve yetiler bağlamındaki açılımları irdeleniyor.

Dördüncü yazı Güncel Önkal’a ait: “Eğitimciler İçin Felsefi Bir Rehberlik Modeli Olarak Derinlikli-Kapsamlı-Esnek Düşünme Metodu” başlıklı çalışma, Sabri Büyükdüvenci hocanın anısına ithaf edildi.

Yazıda felsefi düşüncenin boyutlarını içererek uygulamaya konulabilecek “felsefi eğitişim” modeli, ağaca bakmak-ormana bakmak-ağaç olmak metaforuyla adım adım anlatılıyor.

Sevgi Şahintürk’ün “Felsefe Nedir?” başlıklı yazısında, bu temel sorunun günlük yaşam rehberliğinde düşünceye eşlik etmesi, düşünmeyi düşündürmesi bakımından bağlamlarına değiniliyor.

“Toplumsal Cinsiyet Eşit(siz)liğini Görmek”, Hülya Şimga’nın, toplumsal cinsiyetin insana değin bir var olma etkinliği olarak değerlendirme faaliyetindeki ezberi nasıl oluşturduğunu eleştirel biçimde ele aldığı çalışması.

Kitabın editörü de olan Ahu Tunçel’in “Değerler Eğitimi Açısından Modern Eğitimin Kökenlerinin Eleştirisi” başlıklı çalışması, günümüz neoliberalizminin aşındırdığı felsefi kökler bakımından değerler eğitimini halen nasıl savunabileceğimize, siyasal ve sosyolojik boyutlarıyla eğitimde geleceğin vizyonunu biçimlendirmekte yanılsamadan nasıl kurtulabileceğimize ilişkin bir eleştiri sunuyor.

Bergen Coşkun Özüaydın’ın “Eğitime İhtiyacımız Yok! Mu?” başlıklı yazısında, çocukların ne türden ihtiyaçları ile hakları olduğu ve en önemlisi çocukluğun ne olduğu üzerine Antik Yunandan günümüze eğitimin niteliksel yönü irdeleniyor.

“Eleştirel Düşünme Eğitimi ve Felsefi Düşünme” başlıklı yazısında Dilek Arlı Çil, 21. yüzyıl becerilerinden eleştirel düşünmenin felsefe tarihi boyunca filozofların kavramlarındaki karşılıklarına işaret ediyor.

Özgür Demirci’nin “Plastik Olma Cesareti Göster!” başlıklı yazısında ise, bilim felsefesi perspektifinde, özellikle epigenetikteki gelişmeler örneklendirilerek “muğlaklık”, “hiperdiyalektik”, “plastikiyetin eylem alanı” vb. kavramlardan süzülen ilginç ve keyifli bir okuma okuyucusunu bekliyor. Çalışmada Kant’ın “Aklını kullanma cesaretini göster” sözünün nörolojideki güncel gelişmeler sonrasındaki geçerliliğine de atıfta bulunuluyor.

Kitaptaki son yazı Elif Dilan Kara’ya ait: “Özgürlüğün Pusulası: Eğitim”. Kara, çalışmasında özgürlük, olanaklar, serbesti, iyi(lik) ve iyi ideası duraklarından hareketle distopyalarda ve günümüz salgın koşullarında eğitim tercihimizin özgürlük tercihimizle nasıl iç içe geçtiği üzerine düşündürüyor.