Zehirli gıdaları bize yediriyorlar

Türkiye’den ihraç edilen tonlarca meyve-sebze ilaç kalıntısı veya haşerat bulundurduğu için iade edilirken; ZMO’ya göre bu ürünler imha edilmiyor.

Pınar Yıldız

Bu yılın başından itibaren Türkiye’den ihraç edilen yaş meyve ve sebzelerde tarım ilacı kalıntısı veya tehlikeli haşeratlardan sayılan Batı Çiçek Tripsi tespit edildiği gerekçesiyle çok büyük miktarlarda gıda ürünü Türkiye’ye iade edildi. Tonlarca zararlı ve yasak madde içerdiği tespit edilen “asma yaprağı” ve Batı Çiçek Tripsi içerdiği belirlenen domates, başta Rusya olmak üzere Almanya, İsviçre ve bazı AB ülkelerinden geri gönderilirken; kayısı, biber, kiraz ve armut da en fazla iade edilen ürünler oldu.

Türkiye geçen yıl 28.7 milyon ton sebze ve 17.1 milyon ton meyve üretti. Üretimin ortalama yüzde 5’i ihraç edildi. İhracatta ilk sırada Rusya, ikinci sırada AB bulunurken özellikle ilaç kalıntısı ve haşerat nedeniyle her iki pazarda ciddi sıkıntılar yaşanıyor. AB’ye yapılan ihracatta yaşanılan problemler RASFF “hızlı alarm sistemi” raporlarında görülebiliyor. 2015’in ilk altı ayında Türkiye’den gelen ürünlerle alakalı 169 raporlama olurken 2015 için ise toplam 1967 raporlama gerçekleşti.

600 milyon Avro'luk pazar

Dünya pestisit tüketimi yıllık 3.5 milyon ton iken satış tutarı da 50 milyar dolar. Türkiye’de ise tüketilen pestisitlerin yıllık satış tutarı 2014 sonu itibarıyla 600 milyon Avro. Tarım ilaçları kullanımına bakıldığında insektisitlerin; Türkiye’de yüzde 42, dünyada yüzde 30, herbisitlerin; Türkiye’de yüzde 29, dünyada yüzde 45 ve fungisitlerin de Türkiye’de yüzde 18, dünyada yüzde 20 oranlarında kullanıldığı görülüyor. Akdeniz Bölgesi’nde yüzde 36, Marmara Bölgesi’nde yüzde 15, Ege Bölgesi’nde yüzde 18 pestisit kullanılıyor.

İmha edildiğini görmedim

Yaş meyve ve sebzelerin bu yıl çiçek tripsi, domates güvesi gibi zararlılar nedeniyle geri gönderildiğini söyleyen TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Genel Başkanı Özden Güngör, aynı zamanda narenciye, kiraz ve armutun kalıntı nedeniyle geri gönderildiğini belirtti.

Türkiye’deki pestitit (zararlı organizmaları engellemek, kontrol altına almak ya da zararlarını azaltmak için kullanılan madde ya da maddelerden oluşan karışımlar) kullanımına dikkat çeken Güngör, Türkiye’de toplam tarım alanı temel alındığında birim alanda ortalama Bitkisel Koruma Ürünü (BKÜ) kullanımının son üç yılda 1.3 kg/ha’dan, 1.7 kg/ha’a çıktığını kaydederek 2014 itibarıyla da Akdeniz Bölgesi’nde birim alanda ortalama BKÜ kullanımı ise 3.1 kg/ha olarak tespit edildiğini ifade etti.

Her bir pestisit için tarım ürünlerindeki maksimum kalıntı limitlerinin tespit edildiğini söyleyen Güngör, “Pestisit içeren gıdaların devamlı tüketilmesi durumunda bir risk söz konusu olabilir. Burada en büyük problem ilacın kullanılması değil ilacın yanlış kullanımıdır” dedi. Özden, yönetmeliğe göre geri gönderilen gıda ürünlerinin imha edilmesi gerektiğini ancak bu ürünlerin imha edildiğini hiç görmediğini ve eğer imha edilmemişse de iç piyasada kullanıldığını vurguladı.