'Yüzde 12 faiz bile liranın düşüşünü durduramaz'

Türk lirası, merkez bankasının faiz oranlarının yüzde 7,75'ten yüzde 12'ye çıkarması ardından yükseldi ancak hareketin ömrü kısa süreli oldu. Kararın üzerinden henüz 24 saat geçmeden lira yeniden dolar karşısında gerileyeme başladı. Günün erken saatlerinde 2,1635 seviyesinde bulunan dolar/lira şu sıralar yeniden 2,26'ya yükselmiş durumda. Lira haricinde İstanbul borsası da değer kaybediyor. BIST 100 endeksi şu sıralar yüzde 3,09'luk düşüşle 61 bin 565 puandan işlem görüyor.

Faiz artırımın amacı liradaki düşüşü durdurmak ve gelişen piyasalarda son zamanlarda yaşanan dalgalanma nedeni ile yaşanan sermaye çıkışının önüne geçmek idi.

 

Peki işler nerede yanlış gitti?

FxPro'dan baş ekonomist Simon Smith yaptığı yorumda, "Çoğu zaman sermaye çıkışlarını ve düşen para birimini durdurmak için yapılan faiz artışları işe yaramaz. Sadece geçici rahatlama sağlar çünkü bu tarz hareketler nedeni ile yaşanan güven kaybının üstesinden gelmek için faiz artışı yeterli değildir. Hatırlayın, ekonomisi iyi iş çıkardığı için Türkiye faizleri artırmıyordu. Şimdi ise para birimi tüm zamanların en düşük seviyesini gördüğünden ve enflasyon yükseldiğinden ve muhtemelen daha da yükseleceğinden faiz artışına gitti" dedi.

Türkiye, enflasyon ile savaşında ve para birimini desteklemede faiz aracına başvuran tek ülke değil. Salı günü erken saatlerde Hindistan Merkez Bankası enflasyon tehditlerine atıfta bulunarak beklenmedik şekilde gösterge faizi çeyrek puan artırarak yüzde 8'e yükseltmişti. Artış rupinin iki ay aradan sonra en büyük günlük yükselişini beraberinde getirdi ancak Çarşamba günü bu para birimi yeniden düşüşe geçti. Brezilya'da da merkez bankası Ocak ortasında faiz oranını yarım puan artırarak yüzde 10,5 ile son iki yılın en yüksek seviyesine çıkarmıştı. Bu ekonomistlerin beklentisinden daha fazla idi.

Ancak merkez bankalarının tüm bu adımlarına karşın ekonomistler şu an için gelişen piyasalar ile ilgili çok da iyi düşüncelere sahip değiller. Bu yüksek faizler muhtemelen yerel harcamaları düşürecek ve buna ek olarak Çin'deki yavaşlama da gelecekteki büyümeyi azaltacak. ABD'deki parasal çıkış da bu hassas ekonomilerde kur sıkışmasına neden olabilir.

Analistler, özellikle Türkiye için faiz artırımının liranın görünümünü değiştirmek için tek başına yeterli olmayacağını ifade ediyorlar. SVM Varlık Yönetimi Müdürü Colin McLean, Türkiye'nin para birimini destekleme konusunda inkar politikası içerisinde olduğuna dikkat çekerek daha sıkılaştırmanın geleceğini söyledi.

Royal Bank of Scotland'dan gelişen piyasalar stratejisti Abbas Ameli-Renani, piyasanın hızla dikkatini Türkiye'de yaşanan siyasi gelişmelere çevireceğini belirtiyor. Renani, Mart'ın sonunda yapılacak yerel seçimler yaklaşırken ülkenin finansal gereklilikleri ile ilgili yaşanacak endişelerin daha fazla dalgalanmaya neden olabileceği uyarısında bulunuyor.

Renani, "Lira üzerindeki aşağı yönlü baskının şu an geri döndüğünü düşünüyoruz. Piyasa faiz artırımı yaptığı için merkez bankasını yeterince ödüllendirdi. Banka bir şekilde kredibilite kazandı" dedi.

(The Wall Street Journal)