Yurttaşın cebinden müteahhide köprü..."Bir ülke beşli çete eli ile resmen soyuluyor"

Yap-işlet-devret modeli ile geçiş garantisi verilerek yaptırılan Osmangazi ve Yavuz Sultan Selim köprülerinin bütçede açtığı delik büyüyor. Köprülerden 2018’de bir önceki yıla göre daha fazla araç geçmesine karşın garantiyi karşılayacak sayıya yine ulaşılamadı, buna döviz kurundaki artış da eklenince iki yılda müteahhit firmalara iki köprüden dolayı aktarılan tutar 4 milyara yaklaştı.

Birgün'den Nurcan Gökdemir'in haberine göre; Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Mehmet Cahit Turhan, HDP İstanbul Milletvekili Oya Ersoy’un soru önergesine verdiği yanıtta, Yavuz Sultan Selim ve Osmangazi köprülerinden 2018 yılında geçen araç sayısını açıkladı. Buna göre, geçen yıl Osmangazi Köprüsü’nden 9 milyon 98 bin 962, Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nden 13 milyon 796 bin 911 araç geçti. Bakan Turhan, 2018 yılı için garanti çerçevesinde Nisan ayında ödenecek tutarı “hesaplama çalışmaları devam etmektedir” diyerek açıklamadı.

BÜTÇEDEN ŞİRKET CEBİNE

Yap-işlet-devret modeli projelerde şirketlere günlük ya da yıllık olmak üzere araç geçişi taahhütleri verildi. İki yıldan bu yana taahhüt edilen rakamlara ulaşılamaması nedeniyle devlet aradaki farkı şirketlere ödüyor. Her yıl 2 Ocak tarihli döviz kuru üzerinden hesaplanan geçiş ücretleri nedeniyle oluşan fark TL olarak şirketlere aktarılıyor.
Bakan Turhan, bütçe görüşmeleri sırasında üçüncü köprü için devletin işletici firmaya KDV hariç 2 milyar 473 milyon 465 bin 448 lira ‘gelir garantisi’ verdiğini ve aradaki farktan dolayı 2017 yılında firmaya 1 milyar 659 milyon lira ödeme yapıldığını açıkladı.

Yavuz Sultan Selim Köprüsü için 10 yıl işletmeci olan ICA firmasına geçiş ücreti olarak günlük 135 bin araç geçişi garantisi verildiği açıklanmıştı. 2 Ocak tarihli kur üzerinden yapılan hesaplamayla geçen yıl köprüden geçecek araçlardan 4 dolar+yüzde 8 KDV karşılığı geçiş ücreti alınması öngörüldü. Yıllık 49 milyon 275 araç garantisi verilmesi karşın bu yıl 13 milyon 796 bin 911 araç geçmesi nedeniyle geçmeyen 35 milyon 479 bin araç için şirkete 463 milyon lira ödenecek.

GEÇEN İÇİN DE GEÇMEYEN İÇİN DE ÖDEME

Osmangazi Köprüsü için ise 14 milyon 600 bin araç garantisi verildi. Ancak 2018’de bu rakama da ulaşılamadı. Geçen araç sayısı 9 milyon 98 binde kalınca 35 dolar+yüzde 8 KDV üzerinden yapılan hesaplamayla 141 TL olarak belirlenen geçiş ücreti esas alınınca 1 milyar 412 milyon liralık bir fark ödemesi çıktı. Osmangazi Köprüsü’nün işletici firması ile yapılan sözleşmedeki geçiş ücretinden daha düşük ücret alınması nedeniyle geçen araçlar için de firmaya ek ödeme yapılmak zorunda kalındı. 2017 yılında da işletici şirkete 1 milyar 389 milyon lira aktarıldı.

ÜLKE SOYULUYOR

Garanti ödemeleri ile ilgili olarak BirGün’e bir açıklama yapan CHP Kocaeli Milletvekili Haydar Akar, garanti sözleşmeleri nedeniyle bütçede açılan kara deliğin büyüdüğünü söyledi.

Araç sayısı artmasına karşın hedefe yaklaşılamadığını, döviz kurunun da arttığını belirten Akar şunları söyledi:

“İstanbulluya bir hizmet olarak vadettiğimiz annelerin ücretsiz ulaşıma ilişkin Erdoğan kalkıp “Sen kimin cebinden neyi bedava yapıyorsun” diyor. Belediyenin hizmetine bu sözleri söyleyen Erdoğan’a soruyoruz, ‘Asıl sen kimin parasını kime ödüyorsun. Bu milletin parasını kimlere peşkeş çekiyorsun. Milli ve yerlisin ya neden köprü geçiş ücretleri Dolar kuru üzerinden. Dünyada bunun bir örneği daha var mı ? Geçsen de geçmesen de 82 milyon Osmangazi Köprüsü için ödeme yapıyor. Bir ülke beşli çeteler eli ile resmen soyuluyor.”