Yurttaşa yüzde 81.3 ek yük

Tüketici Örgütleri Federasyonu (TÖF) Genel Başkanı Fuat Engin, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) kararıyla, tüketicinin elektrik faturasından tam dokuz ayrı kalemde bedel alınması nedeniyle faturaya yansıyan ek yükün oranının yüzde 81.3 olduğunu vurguladı. "Tüketici vicdanında mahkum edilmiş bu insafsız uygulamaya" hemen son verilmesini isteyen Engin, Türkiye genelinde var olan toplam 28 milyon elektrik abonesi tüketiciden KDV ile birlikte ek yüklerin tahsil edilmesiyle ortaya çıkan haksız kazancın boyutunu dikkat çekti.

Kamuoyunda, kayıp ve kaçak bedeli uygulaması, tüketicinin bilgisi olmadan elektrik sayaçlarının değiştirilmesi ve sayaç bedelinin tek yanlı olarak belirlenip tüketiciden tahsil edilmesi tartışmaları devam ederken, elektrik kullanımından kaynaklı ortaya çıkan haksız ve hukuksuz uygulamaların sonu gelmiyor. Tüketiciler Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'nun (EPDK) kararları elektrik dağıtım şirketlerinin uygulamalarıyla neredeyse tükettikleri elektrik bedeli kadar faturalarına yansıtılan ek yükü ödemek zorunda kalıyorlar. TÖF Genel Başkanı Fuat Engin yaptığı açıklamada EPDK kararıyla, tüketicinin elektrik faturasından tam dokuz ayrı kalem de bedel alınması nedeniyle faturaya yansıyan yüzde 81.3 oranında ek yüke yönelik eleştirilerde bulundu. "Bu insafsız uygulamaya hemen son verilmesini" isteyen Engin, tüketicinin elektrik faturasına yansıtılan ek yükün oranı yüzde 81.3 olduğunu vurguladı. Engin, Türkiye genelinde var olan toplam 28 milyon elektrik abonesi tüketiciden KDV ile birlikte 9 ayrı kalemde bu bedellerin tahsil edilmesinin aynı zamanda yaratılan haksız kazancın boyutunu da gösterdiğine dikkat çekti.

Bir tüketicinin elektrik faturasına yansıtılarak alınan kalemler incelendiğinde ortaya şu tablo çıkıyor: "Enerji tüketiminin 144 kilovat saat olduğu, enerji tüketim tutarının 23,12 TL olarak belirlendiği bir faturada, kaynak kullanım bedeli olarak 4,4 TL alınıyor. Sayaç okuma bedeli 0,15 TL, iletim sistemi kullanım bedeli 1,04 TL, dağıtım bedeli 4,72 TL, enerji fonu 0,24 TL, TRT payı 0,47 TL, Elektrik Tüketim Vergisi 1,18 TL, ek yük 12,38 TL olarak tahsil ediliyor. Böylece enerji tüketimi tutarının 23,12 TL olduğu bir faturada, ek yüklerle birlikte toplam tutar 35.50 TL'ye çıkıyor. Buna 6,40 TL KDV'nin eklenmesiyle fatura toplam tutarı 41,90 TL'ye ulaşıyor. Dolayısıyla 23,12 TL'lik bir enerji tüketimi sonrasında, vatandaş 18.78 TL ek yük ödemiş oluyor."

"Ayrıca KDV alınması da bir başka haksız uygulama"

TÖF Başkanı Engin, tüketicilerden değişik isimler altında haksız olarak alınan kalemlerin her birinden ayrıca KDV alınmasının da bir başka haksız ve hukuksuz uygulamayı ortaya koyduğuna işaret etti. Engin bu uygulamadaki kalemlerden birçoğunun enerji dağıtım şirketlerinin talebiyle, Enerji Bakanlığı'nın bilgisi dahilinde, Tüketiciler EPDK kararlarıyla tüketicilere yansıtıldığını belirterek, şu açıklamalarda bulundu:

"28 Aralık 2010 tarih ve 2999 sayılı EPDK kararıyla belirlenen ve önceki yıllarda Perakende Enerji Satış bedeli içerisinde olduğu ifade edilen kayıp ve kaçak bedeli ile sayaç okuma bedelinin tüketicilerin faturasında elektrik kullanım bedelinden ayrı gösterilmesi uygulamasına, Ocak 2011 tarihinde başlanıldı. Yıllardır bu gizli uygulama ile tüketicilerin haberi olmadan faturalarına haksız kazançlar yansıtılmış olup, bu bedellerin faturada ayrı gösterilmesi uygulamasıyla, Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun hükümlerine göre de hizmet verenin hile veya ağır kusuru ile gizlenmiş ayıplı hizmetini ortaya çıkardı. Bir başka deyimle takke düşmüş kel göründü."

"Sosyal devlet anlayışına aykırı"

Giderek artan bir oranda özel şirketler eliyle yaptırılan elektrik dağıtım işlemleri, yapılan işin kamusal bir hizmet olduğu gerçeğini ortadan kaldırmadığına dikkat çeken Engin, açıklamalarını şöyle sürdürdü:

"Bu uygulama Anayasanın 5. Maddesinde belirtilen sosyal devlet anlayışına, yine Anayasanın 172. Maddesinde belirtilen 'Devlet tüketicileri koruyucu ve aydınlatıcı tedbirler alır' hükmüne ve Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanunun Amaç, 1'inci ve 4/A maddelerine aykırı haksız bir durum oluşturduğu gibi, aynı zamanda Evrensel Tüketici Haklarından tüketicilerin temel gereksinimlerinin karşılanması hakkı ile ekonomik çıkarlarının korunması hakkı ilkelerini de ortadan kaldırdı. Tüketici yurttaşların sırtına yüklenen bu yükün sorumluları olan, Enerji Bakanlığı, EPDK ve Enerji Dağıtım Şirketlerinin yetililerine sesleniyoruz, bugün alınan 9 kaleme, yarın kaç kalem daha ekleneceği belli olmayan ve tüketici vicdanında mahkum edilmiş bu haksız ve insafsız uygulamaya hemen son vererek, hizmet ayıplarını derhal ortadan kaldırınız. Aksi durumda tüketici yurttaşların başlattığı hukuk mücadelesi artarak devam edecek."