Yurttaş yardıma muhtaç

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmet Bakanlığı bütçesinin Plan ve Bütçe Komisyonu’ndaki görüşmeleri öncesinde CHP’liler “işsizler ordusundan” “toplu intiharlara” kadar toplumun yakıcı sorunlarına dikkat çekti. 

CHP’liler görüşme öncesinde ellerindeki pankartları kaldırarak “Bin liranın altında maaş alan emekli yok deniliyor, 847 bin 643 emekli bin liranın altında maaş alıyor; taşerona kadro dediniz, 320 bin taşeron kapsam dışı kaldı; 2.5 milyon istihdam sözü verdiniz, 8 milyon işsiz var; İşsizlik Sigortası Fonu işçiye değil, işverene gidiyor” dediler. Bunun üzerine AKP’liler “boş işler, şov yapıyorsunuz” diye karşılık verdi. CHP’liler işçilerin haklarını savunmanın “boş iş” olmadığına dikkat çekerek insanların açlık sınırının altında ücretlerle geçinmeye çalıştıklarını, “toplu intiharların” yaşandığını vurguladı. Tartışmalar, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk gelene kadar devam etti. Bakanlığın bütçesinden dikkat çeken veriler de şöyle:

- Yurttaş, sosyal yardımlarla ayakta durabiliyor. Geçen yıl 3.4 milyon haneye yardım yapıldı. 43 milyar liralık yardım gerçekleştirildi. Bu yıl için yardım miktarı 55.2 milyar lira. AKP’nin iktidarda olduğu son 17 yılda 315.4 milyar lira sosyal yardım yapıldı. Bu yıl 677 bin 461 haneye toplam 263.1 milyon lira gıda yardımı, 1.2 milyon haneye de 402.5 milyon lira elektrik tüketim desteği verildi. 2012’den bu yana yoksul yurttaşların GSS kapsamında ücretsiz sağlık hizmeti alabilmesi için 56 milyar lira ödeme yapıldı. 

İŞVERENE BÜYÜK TEŞVİK

- İşçi, memur ücret zamlarını düşük tutan AKP, işverenlere ise teşvik yağdırdı. 5 puan prim indirimi kapsamında 1.7 milyar lira, ilave istihdam kapsamında 677.9 milyon lira teşvik verildi. Prim, vergi ve ücret desteği kapsamında 91 bin 156 işyeri 1.1 milyar lira destek aldı. Bakanlık bütçesinden SGK’ye işveren prim indirimi için 24.7 milyar lira aktarılacak. Bu yıl ağustosa kadar 1.5 milyon işyerine 6.8 milyar lira asgari ücret desteği verildi. 

- Hükümet kayıtdışı istihdamı düşürdüğünü savunurken geçen yıla göre oran yüzde 34’ten yüzde 36’ya çıktı. Son 10 yılda 2.6 milyon çalışan ve 240 bin işyerinin kayıtdışı olduğu belirlendi. 

Bakanın konuşmasının ardından CHP’liler, “EYT’leri de anlatın, atanamayan öğretmenleri de anlatın, toplu intiharları da anlatın” diye seslendi.

KADINLAR NAFAKAYI TAHSİL EDEMİYOR

2020 yılı bütçesi verilerine göre, SGK’nin toplam gideri 2020’de 524.6 milyar liraya çıkacak. Bu 1 trilyon 96 milyar lira olan genel bütçenin yaklaşık yarısı anlamına geliyor. 2019’da 39.2 milyar lira olan SGK açığı da gelecek yıl 50.1 milyar liraya çıkacak. SGK’ye bütçeden yapılacak transferler ise 192 milyar liradan 218.7 milyar liraya yükselecek. İşsizlik ödeneğinden en az işçiler yararlandı. 2002’den bu yılın ekim ayına kadar 7.5 milyon kişiye 37.4 milyar lira ödendi. Fonun toplam varlığı ise 130.6 milyar liraya ulaşmış durumda. 

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın 2020 yılı bütçesi görüşmelerinde konuşan CHP Ankara Milletvekili Bülent Kuşoğlu, aile kurumunun ahlaki açıdan eridiğini, işsizliğin zirve yaptığını, kentleşme ve teknolojinin getirdiği sorunları bu bütçeyle çözmenin mümkün olmadığını söyledi.

HDP Ankara Milletvekili Filiz Kerestecioğlu, sosyal yardımlarla övünen ve bu yardımları siyasal amaçları için kullanan bir anlayışın olduğunu vurgulayarak, sosyal yardımları yatırıma ve üretime dönüştüren bir anlayışın gelişmesi gerektiğini ifade etti. Nafaka davalarında kadınların mağdur olduğunu dile getiren Kerestecioğlu, kadınların yüzde 80’nin nafakayı tahsil edemediğini aktardı.

İYİ Parti Bursa Milletvekili İsmail Tatlıoğlu da “Türkiye, son yılların en yüksek oranlı işsizliğini yaşıyor. Sürdürülebilir bir sosyal güvenlik sistemimiz yok. 10 yıl sonra ne olacağı belli değil” dedi.

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın 2020 yılı bütçe görüşmeleri öncesi CHP ve HDP milletvekilleri emeklilikte yaşa takılanlara (EYT) ilişkin dövizleri gösterip söz konusu kesimin sorunlarının çözülmesini istedi.