Yurttaş pazarlığı soruyor

İç Anadolu Bölgesi heyetinin ön raporunda, başta türban olmak üzere hak ve özgürlükler konusunda yeni düzenlemeler yapılması, Alevi yurttaşların Cemevi taleplerinin karşılanması istenecek. Heyetin ön raporuna göre halkın gündemi Başkanlık değil, demokratik anayasa. Çekilme süreciyle ilgili temel soru ise “Karşılığında ne verilecek?”.

Bir aylık çalışmalarının ön izlenim ve raporlarını bugün Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’a sunacak olan akil insanlar heyetleri, nihai raporlarını Erdoğan’ın ABD gezisinden dönmesinin ardından ay sonunda kendisine iletecek. İç Anadolu Bölgesi heyeti üyelerinden Prof. Dr. Beril Dedeoğlu, 12 kentte yaptıkları çalışmaların ön raporuyla ilgili şu değerlendirmelerde bulundu:

Cemevleri sorunu çözülsün: Aleviler ya da başka hakların peşinde olanlar, bu hakların genel bir çerçevede düzenlenmesi için bugüne kadar sabırla beklediklerini söylerken, “çatışma yoluyla bunların kazanılmış olması kalbimizi kırıyor, içimizi acıtıyor” diyorlar. Bunu çok haklı bir eleştiri olarak alıyoruz. Cemevlerinin açılması konusuna da raporumuzda yer vereceğiz. İnsanlar diğer sorunlarını da dile getiriyorlar. Başörtüsü konusunu da sıraladık, aslında kamuoyunda sürekli tartışılan, dile getirilen konulara değineceğiz.

Siyaset dili düzelmeli: Siyasetin dilinin insanları tahrik edici olduğu uyarısı her kesimden geliyor. Siyasette dil düzelirse, toplumun da birbirine karşı kullandığı dil daha iyi olur diyorlar.

Gündem başkanlık değil, anayasa: Herkes şunu söylüyor; daha demokratik bir anayasa. İnsanlar saflaşmanın kaynağının anayasa olduğunu düşünüyor. Kavga ortamından bitap düşmüş bir Türkiye var. Başkanlık sistemi hiç tartışılmadı, tartışmaların odaklandığı nokta demokratik anayasa.

Pazarlık yapıldı mı?: Süreçle ilgili en temel soru, ‘Pazarlık yapıldı mı, yapıldıysa ne verildi?’ sorusu. Biz de bu soruya bir pazarlığa ihtiyaç olmadığı yanıtını veriyoruz. İnsanlar tatmin oluyorlar mı bilmiyorum ama genel olarak şüpheler bu noktada.

Akil İnsanlar Doğu Anadolu Heyeti’nin başkanı, aynı zamanda TESEV Başkanı olan Can Paker, şu ana kadar Malatya, Elazığ, Hakkari, Van, Tunceli ve Erzincan’a giden heyetin izlenimlerini şöyle anlattı:

Doğu Anadolu’da sürece çok yüksek oranda destek var. Büyük destek verenlerin bir kısmı, kayıtsız şartsız süreci destekliyor. Bir kısmı ise insan haklarıyla ilgili konular ne olacak diye soruyor. Her iki uçta da bir direnç var. Ulusalcı kesimler bu direnci bizleri konuşturmamak üzerine kurmuş. Öbür taraftan aşırı Kürtçüler de ayrılalım görüşünde. Bunlar yüzde 3-4’ü geçmez. En önemli talepleri anadilde eğitim. Yerel yönetimlerin AB normları uyarınca güçlendirilmesini istiyorlar. Koruculuğun kaldırılması, boşaltılan köylere geri dönüş diğer taleplerden.