Yurttaş Kazım’ın HES mücadelesi

Rize kentmerkezi ile 9 belediye, 26 köy ve yaklaşık 350 bin nüfusun içme suyunun sağlandığı Rize’nin Küçükçayır (Andon) Köyündeki Ambarlık Regülatörleri ve Hidroelektrik Santrali (HES) projesine karşı ahırdaki ineğini satan ve bankadan kredi çekerek mahkeme masraflarını karşılayan “Yurttaş Kazım” olarak bilinen 73 yaşındaki Kazım Delal’in, aynı projeye karşı açtığı 4. dava reddedildi.

Ömer Şan / Cumhuriyet

Mahkeme, Yurttaş Kazım, yöre halkı ve çevrecilerin mücadelesine karşın HES projesinin önünü açtı.  HES mücadelesine devam edeceğini vurgulayan Yurttaş Kazım, “Mahkeme, kesinleşen bu kararı arşive kaldırılmış. Şimdi yeniden dosya açılıyor. Ne olursa olsun, buralar bizim topraklarımız.  Atalarımızdan emanet aldık, torunlarımıza teslim edeceğiz.

Bizi rahat bırakıp köyümüzü, yurdumuzu terk etsinler” dedi.  HES’e karşı açmış olduğu davalarda kesinleşmiş iptal kararları olduğunu, yargının daha önceki iptal kararında kesin hükümler bulunduğunu kaydeden Yurttaş Kazım, Rize İdare Mahkemesi’nde açmış olduğu oavada mahkemenin, Bilirkişi Raporuna dayanarak davayı reddettiğini kaydetti. Yurttaş Kazım ve arkadaşları ise  Rize İdare Mahkemesi’nin davayı reddeden kararına karşı Danıştay’a başvurarak temyiz yoluna gitti. Ambarlık HES’e karşı açtıkları 4.  yürütmeyi durdurma ve iptal davasının  duruşma yapılmaksızın verildiğine dikkat çeken Delal, Danıştay’a yaptıkları itirazda ise davaya ilişkin kararın duruşma yapıldıktan sonra verilmesini talep etti.

Gece fenerle bilirkişi incelemesi

HES’e karşı açtıkları 3. davada  Küçükçayır Köyü’nde 25 -26 Mart’ta  3. kez bilirkişi incelemesi yapıldığını anmatan Yurttaş Kazım,  Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Biyoloji Anabilim Dalı Hidrobiyoloji Uzmanı Prof.Dr.Tahir Atıcı ile aynı bölümden Çevre Mühendisi Doç.Dr.Beril Akın ve Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümünden Doç.Dr.Mustafa Fener’den oluşan bilirkişi heyetinin  incelemenin uzamasıyla gece hava karardıktan sonra da bölgede fauna-flora, çevresel etkileşim, bitki örtüsü, jeolojik yapı etkisi gibi incelemeleri el feneriyle yapmaya çalıştığını ifade etti. Keşif günü geç saatte gelen heyetin gelişiyle ilgili mahkemeye yapılan itirazların yanın da noter aracılığıyla da tespit yapılırken, gece karanlığında yapılmaya çalışılan bilirkişi incelemesi için de ayrıca tutanak tutturuldu.

  Davacıların sunduğu belgeler dosyaya konmadı

Mahkeme Başkanı ve davanın naip üyesi Halil İbrahim Özgün, davacılar tarafından mahkemeye sunulacak bilgi ve belgeleri içeren dosyaların mahkemeye verilmesi talebini kabul etti. Ancak Yurttaş Kazım ve arkadaşları tarafından hazırlanan ve mahkeme heyeti ile bilirkişi heyetine verilmesi talep edilen 7 ayrı dosya  dava dosyasına konmadı. Heyete sunulmayan ve  dosyaya konmayan, davaya ilişkin bilgi ve belgeleri içeren dosyaların tamamını mahkemeden geri istedi. Mahkeme, dosyaların bir kısmını Delal’e iade etti, bir kısımını ise vermedi. 

Bilirkişi başka bir HES projesinde danışman!

Ambarlık HES’e karşı açılan davada Bilirkişi heyetinde görevlendirilen Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Biyoloji Anabilim Dalı Hidrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Tahir Atıcı’nın, aynı zamanda yine aynı vadi üzerinde başka bir firma tarafından geliştirilen Göl HES adlı projeye danışmanlık yaptığı ve rapor hazırladığı da ortaya çıktı. kesinleşmiş mahkeme kararlarına rağmen Bilirkişi Heyetinin hazırladığı raporda ise, “ÇED raporunun çevresel etkiler, biyoçeşitlilik, jeolojik ve jeoteknik, ekolojik yapı ve sosyo-ekonomik etkileri açısından mevcut yönetmeliklere uygun olduğu” kanatine varılırken söz konusu HES projesini kapsayan Ambarlık Köyü sınırları içerisindeki birçok bölgenin ise Bakanlar Kurulu Kararı’yla  “Afet Bölgesi” ilan edildiği öğrenildi.  Yurttaş Kazım, mahkeme’nin bir önceki kesinleşmiş iptal kararında bölgede yapılması planlanan HES ve benzeri projelerin havza planlaması bazında değerlendirilmesi gerektiği hükmü verildiği; bölgedeki içme suyu projesi ile birlikte bölgenin turizm bölgesi kapsamında olmasının ise hiçbir şekilde dikkate alınmadığına işaret etti.

Köyümüzü yurdumuzu terk etsinler

Dava önce açtığı davadan çıkan iptal kararının 5 Haziran 2015’te Danıştay kararı ile kesinleştiğini, bakanlığın kesinleşmiş bu iptal kararına karşı aynı proje için işlem tesis ettiğini ifade ederek, davadaki hukuksuzluklara dikkat çeken Yurttaş Kazım,  şunları söyledi: “Mahkeme, kesinleşen bu kararı arşive kaldırılmış. Şimdi yeniden dosya açılıyor. Hukuk buna nasıl izin veriyor, hayret ediyorum. Ancak ne olursa olsun, buralar bizim topraklarımız. Yüzyıllarca üreterek var ettik buraları. Atalarımızdan emanet aldık, torunlarımıza teslim edeceğiz. Kimse bizi bu yoldan alıkoyamaz. Kimse, HES’lere ve köyümüzü yok edecek projelere karşı sabrımızı test etmesin. Bizi rahat bırakıp köyümüzü, yurdumuzu terk etsinler.”