Yunanistan’da kara pazartesi

Atina’da Avro’nun akıbetiyle ilgili duvar yazıları her yerde.

Yunanistan’da iktidardaki Syriza’nın lideri Başbakan Aleksis Çipras’ın, AB ile IMF’nin son tekliflerini 5 Temmuz’da Yunan halkının oyuna sunma resti parlamentoda onaylanırken, Avrupa’yı bir telaş aldı. Çipras parlamentoya hitabında, “Yunan halkının AB-IMF ültimatomuna hayır diyeceğine şüphem yok. Bu Avrupa dayanışmasına güçlü destektir” derken, sandığın hükümetin elinin daha güçlendireceğini savundu. Dün Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) Acil Likidite Desteği’ni sürdüreceğini duyurması tansiyonu kısmen azalttı. Yine de Avrupa Konseyi Başkanı Donald Tusk Yunanistan’ı avro bölgesinde tutmak için liderlere çağrıda bulunurken, Almanya Başbakanı Angela Merkel, siyasi parti liderleriyle kriz zirvesi yaptı.

Halka ne sorulacak?

Çipras’ın Avrupa’yı şoke eden referandum resti önceki gece Yunan parlamentosunda 300 vekilden 179’unun oylarıyla onaylandı. Halka ABIMF’nın son önerisi sorulacak. Yani yardım programının 5 ay uzatılması ve kamu harcamalarında kesinti ile vergi artırımı içeren sıkı bütçe karşılığı 15.5 milyar Avro kredi içeren mali paket sorulacak. Referandum kararına Syriza, sağcı ortakları Bağımsız Yunanlılar (ANEL) ile neo-nazi Altın Şafak partisi onay verdi. Yeni Demokrasi, PASOK, Komünist Parti ve merkezci Potami karşı oy kullandı. Hararetli tartışma sırasında Yeni Demokrasili eski Başbakan Antonis Samaras “Avro’daki geleceğimizi tehlikeye atıyorsunuz” dedi.

Avro bölgesinin 19 ülkesi Atina’nın 2012’te başlayan ve salı günü dolacak kurtarma programını uzatmayı reddetmişken, IMF’ye yapılacak geri ödeme için de yarın son gün. Dün IMF Başkanı Christine Lagarde, ihtiyaç olursa yardıma hazır olduklarını söylemekle yetindi. Siyasiler ise kaygılı. Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande, kilit kabine üyeleriyle toplanırken, Başbakanı Manuel Valls Yunan halkı AB-IMF önerisini reddederse avro’dan çıkma yönünde ‘büyük risk’ oluşacağı ikazı eşliğinde Çipras’a masaya dönün çağrısı yaptı. Avusturya Maliye Bakanı Joerg Schelling’in Die Presse gazetesinin aktardığı “Grexit neredeyse kaçınılmaz” sözü ise yanlışlık olduğu iddiasıyla daha sonra siteden silindi.

Banka-borsa kapalı

Yunan Maliye Bakanı Yanis Varoufakis dün Merkel’in “çözüm anahtarını elinde tuttuğunu” belirtip, müzakerelere açık olduklarını söyledi. Yunan hükümeti dün akşam acil toplanırken, bugün bankalar ve borsa kapalı olacak. Kaygılı Yunanlılar haftasonu ATM’lere hücüm ederken, Alman hükümeti Yunanistan’a giden vatandaşlarına “bol nakit götürün” tavsiyesi yaptı.

Podemos: Asıl Almanya suçlu İspanya’nın 2014’de düzenlenen seçimlerde Avrupa Parlamentosu’nda 5 sandalye elde etmiş solcu hareketi Podemos (Yapabiliriz), Yunanistan’daki krizden Avrupa’nın öncü gücü Almanya ile IMF’yi sorumlu tuttu. Podemos lideri Pablo Iglesias, Avrupalı liderlerle IMF’yi Atina’yı “köşeye sıkıştırarak” Avrupa projesini yok etmeye çalışmakla suçladı. Avro ülkelerinin Yunanistan’ın iflası ve avro’dan çıkmasına kendilerini hazırladıklarını savunan Iglesias, “Artık Avrupa’nın geleceği risk altında” dedi. Iglesias, “Bana göre sorun Yunanistan değil, sorun Avrupa. Almanya ve IMF Avrupa siyasi projesini yok ediyorlar. IMF ve Alman hükümeti demokrasiye saldırıyor” çıkışı yaptı.