Yunanistan'a bir darbe daha
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standart and Poor's ve Fitch'den sonra bugün de Moody's borç sorunuyla boğuşan Yunanistan'ın kredi notunu düşürdü. Bu üç önemli kredi derecelendirme kuruluşunun arka arkaya Yunanistan'ın kredi notunu düşürmesi, ülkenin içinde bulunduğu borç çıkmazının ciddiyetini gösteriyor.
cumhuriyet.com.trYunanistan'ın yaşadığı karmaşa, eski Başbakan Kostas Karamanlis'in Eylül ayında erken seçim çağrısından bu yana varlığını sürdürüyor. Erken seçim çağrısıyla birlikte 4 Ekim'de yapılan genel seçimleri Yorgo Papandreu liderliğindeki sosyalist PASOK partisi kazanarak, 300 sandalyeli mecliste 160 sandalyeye sahip oldu.
Papandreu hükümeti Ekim ayında 2009 yılı bütçe açığının, daha önce açıklanan rakamın iki katından fazla gayri safi yurtiçi hasılanın yüzde 12,7'sine ulaşacağını bildirdi.
Seçimlerden önce ekonomik krizden etkilenen yoksullara yardım edeceği sözü veren yeni hükümet, ülkeyi iflastan korumak için 2010 yılında bütçe açığını azaltmayı taahhüt etti. 20 Kasım'da nihai bütçe tasarısını meclise sunan hükümet, bütçe tasarısının 23 Aralık'ta kabulü için mücadele edecek.
AB'deki ortaklarını ve piyasaları, mali durumunu düzeltmek konusunda ciddi olduğuna ikna etmek isteyen Yunan hükümeti, gelecek yıl bütçe açığını gayri safi yurtiçi hasılanın yüzde 9,1'ine çekmeyi hedefliyor. Hükümet, bu açığı 2013 yılına kadar da gayri safi yurtiçi hasılanın yüzde 3'üne indirmeyi planlıyor.
Standart and Poor's 7 Aralık'ta ülkenin görünümünü negatif izlemeye alarak, Yunanistan'a borç verenlerin Batı Avrupa'da en yüksek riskle karşı karşıya olduğu açıklamasını takiben ertesi gün Yunanistan borsası yüzde 3,6 değer kaybetti.
Fitch'in 8 Aralık'ta ülkenin ''A-'' olan notunu ''BBB '' seviyesine düşürerek, 10 yıldır ilk kez Yunanistan kredi notunu ''A''dan aşağıya çekti. Yunanistan bankalarının hisseleri aynı gün yüzde 8 geriledi.
Takip eden gün Başbakan Papandreu, ülkesinin kaybolan güvenilirliğini kazanmaya kararlı olduğunu söyledi.
Hükümetin önlemleri
Papandreu, 14 Aralık'ta ülkenin bütçe açığını azaltmak ve yatırımcılar ile AB'deki ortaklarının güvenini yeniden kazanmak için izleyeceği politikaların altını çizdi. 2010 yılında sosyal güvenlik harcamalarını yüzde 10 azaltacağını açıklayan Papandreu, kamu bankalarında primleri kaldıracağını ve özel bankalarda verilen primlere yüzde 90 vergi getireceğini bildirdi. Papandreu, ülkenin en büyük sorunları olan yolsuzluk ve vergi kaçakçılığı konusunda ciddi mücadelede vereceklerini belirtti. Papandreu, altı ay içinde emeklilik sistemini gözden geçireceklerini ve yeni vergi sisteminin varlıklıların borç yükünün çoğunu üstlenmesini sağlayacağını kaydetti.
Papandreu'nun bu açıklamalarına ertesi gün piyasalar düşüşle ve çalışanlar da sosyal güvenlik sistemindeki kesintileri protestoyla tepki verdi.
Standard and Poor's, 16 Aralık'ta, hükümetin önlemlerinin kamu borç yükünde ''sürdürülebilir'' bir azalma sağlamasının mümkün olmayacağı açıklamasıyla, Yunanistan'ın ''A-'' olan kredi notunu ''BBB ''ya düşürdü.
Bugün de Moody's Yunanistan'ın kredi notunu A1'den A2 seviyesine indirdi.
Yunanistan'ın dış borcu
Dünya Bankası'na göre, bu yılın ikinci çeyreği itibariyle Yunanistan'ın toplam dış borç pozisyonu 552,8 milyar doları bulunuyor. Bu borcun 297,9 milyar doları genel devlet borcu, 63,2 milyar doları merkez bankası borcu, 156, 2 milyar doları bankaların borcu, 32 milyar doları diğer sektör borcu ve 3,3 milyar doları doğrudan yatırımlardan oluşuyor.
Yunanistan'ın bu yıl gayri safi yurtiçi hasılaya oranı yüzde 113,4 olması beklenen kamu borç oranının, 2010 yılında yüzde 121'e çıkacağı tahmin ediliyor. AB ise, 2010 yılında bütçe açığının gayri safi yurtiçi hasılaya oranının yüzde 12,1 ve kamu borcunun gayri safi yurtiçi hasılaya oranının yüzde 124,9'a ulaşmasını bekliyor.
Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) Ekim ayında İstanbul'da açıkladığı ''Dünya Ekonomik Görünümü Raporu''na göre, bu yıl gayri safi yurtiçi hasılası 338,2 milyar dolar olan Yunanistan'da, kişi başına düşen milli gelir 30,304 dolar seviyesinde bulunuyor.
Rapora göre, nüfusu 11 milyon 162 bin olan ülkede, istihdam edilenlerin sayısı 4 milyon 490 bin iken, işsizlik oranı ise yüzde 9,5'u bulmuş durumda.