Yüksek ücret korkuttu

ABD’deki son borsa depremini işçi ücretlerindeki yüzde 2.9’luk artış tetikledi ancak yüksek artış sadece yönetici pozisyonunda çalışanlar için geçerli.

Emre Deveci

ABD borsalarında hafta başındaki depremi tetikleyen istihdam ve ücret artışı verileriydi ancak yapılan bir araştırma ülkede ücretlerin sadece yönetici pozisyonda çalışanlar için normalin üstünde arttığını ortaya koydu. 2 Şubat’ta açıklanan verilere göre, Ocak 2018’de ABD’de ücretler yıllık bazda yüzde 2.9 arttı ve Haziran 2009’dan sonraki en yüksek artış anlamına gelen bu veriyle, ABD’de Korku Endeksi olarak bilinen Volatilite (Oynaklık) Endeksi 2008 krizi sonrasındaki en yüksek noktasına ulaştı. ABD borsalarında yüzde 5’e varan kayıplar yaşandı. Dünya borsalarındaki toplam kayıp birkaç günde 4 trilyon doları aştı. Ancak ücret artışında hızlanma, işçilerin büyük çoğunluğu için gerçek değil.

Yüzde 2.4’te kaldı

New York merkezli Jacobin dergisinden Doug Henwood’un yazısında yer verdiği verilere göre, ABD’de işgücünün yüzde 82’sini oluşturan ve yönetici olmayan pozisyonlarda çalışan işçilerin saatlik ücretleri ocak 2018’de yıllık bazda yüzde 2.4 artarken, yönetici pozisyonda çalışanlar için artış oranı yüzde 3.9 oldu. 2 Şubat’ta açıklanan ve yine ABD’de şirketlerin yönetici pozisyonlarında çalışanları korkutan da bu yüzde 3.9’luk oran oldu. Yönetici pozisyonda çalışmayanların ücretlerindeki artış aralıkta da yıllık bazda yüzde 2.4 idi ve ocakta bu oran değişmedi. Söz konusu oran Eylül 2017’de yüzde 2.6, Ocak 2016’da yüzde 2.4 idi. Yani, işçilerin yüzde 82’si için son iki yılda ücret artışlarında bir hızlanma olmadı. Yönetici pozisyonda çalışanların ücret artışı Aralık 2017’de yıllık bazda yüzde 3’tü. Ocakta yönetici olmayan pozisyonda çalışanların ücretleri ortama saatlik 22.34 dolarken, yönetici pozisyonlarda çalışanlar için bu rakam 47.35 oldu. 2015 ve 2016’da artış oranları birbirine yakın seyrederken, 2017’da fark yöneticiler lehine açıldı.

 

Fakire hayat daha pahalı

Türkiye’de olduğu gibi ABD’de de enflasyon, düşük gelirliler için daha yüksek. Aralık 2017 itibarıyla ABD’de geliri en düşük yüzde 10’luk kesimin enflasyonu yüzde 1.57 iken, geliri en yüksek yüzde 10’luk kesimin enflasyonu bunun yarım puan altında yüzde 1.06 olarak hesaplandı. Bloomberg’den Mark Whitehouse, ABD’de yoksul olmanın giderek daha pahalı hale geldiğine dikkat çekti. Gelir gruplarına göre nüfusu on farklı kesim olarak inceleyen Whitehouse’un ABD İşgücü İstatistikleri Bürosu verilerini kullanarak yaptığı hesaplamalara göre en düşükten en yükseğe farklı gelir gruplarının enflasyon yüzdeleri sırasıyla şöyle gerçekleşti: 1.57, 1.63, 1.38, 1.19, 1.23, 1.09, 1.20, 1.09, 1.07, 1.06. Yoksulların enflasyonuna en çok katkı yapan kalem, kira giderleri olurken, en önemli diğer dört kalem sırasıyla konut sahibi eşdeğer kira, araç sigortası, tütün ürünleri ve eğitim giderleri oldu.