Yüksek hasılatın ardındakiler...

2017 Türkiye’de şimdiye kadar en çok sinema biletinin satıldığı yıl oldu. İlk bakışta bir hayli olumlu çağrışımları olan bu cümle biraz dikkatli bir analizle meseleye yaklaşıldığında ne yazık ki çok da parlak bir manzara sunmuyor. Tüm yılın bilet satışları (son bir hafta hariç) 71 milyonun biraz üzerinde olarak açıklandı ki bunu ülke nüfusuna oranlarsanız hâlâ ortalama olarak yılda bir filme bile gitmiyoruz. Bu oran Fransa’da yılda 3’e, ABD’de ise 5’e kadar çıkıyor örneğin. Üstelik Türkiye’de sadece “Recep İvedik 5”in satılan tüm biletlere oranla toplam hasılatın %10’unu aldığını düşünürseniz iş daha da vahimleşiyor. Hasılat raporunda ilk 10’a giren filmlerin 6’sı komedi ve bunların içinde gerçekten nitelikli olarak addedilebilecek olanların sayısı kimine göre 1, kimine göreyse 2... Hesap parlak değil anlayacağınız.

Dünyada ise son bilmem kaç yıldır olduğu gibi süper kahraman filmlerinin gişeyi dom,ine ettiğini görüyoruz yine. Gerçi bu yıl romantik bir masal olan “Güzel ve Çirkin” listenin zirvesinde ama ilk 10’da onun dışında hep büyük bütçeli aksiyonlar, süper kahraman maceraları, 3 boyutlu animasyonlar ve uzay operaları var...

Gişe şampiyonları 

DÜNYADA

1. “Güzel ve Çirkin” - 1.263.714.165 Dolar
2. “Hızlı ve Öfkeli 8” - 1.237.466.026 Dolar
3. “Star Wars: Son Jedi” - 1.040.444.228 Dolar
4. “Çılgın Hırsız 2” - 1.034.689.122 Dolar
5. “Örümcek Adam Eve Dönüş” - 879.658.781 Dolar
6. “Galaksinin Koruyucuları 2” - 863.613.101 Dolar
7. “Wolf Warrior 2” - 861.434.171 Dolar
8. “Thor: Ragnarok” - 846.670.239 Dolar
9. “Wonder Woman” - 817.012.815 Dolar
10. “Karayip Korsanları Salazar’ın İntikamı” - 794.758.876 Dolar (Amerikan Doları cinsinden)

TÜRKİYE’DE

1. “Recep İvedik 5” - 7 milyon 437 bin 50 kişi
2. “Ayla” - 5 milyon 110 bin 62 kişi
3. “Aile Arasında” - 2 milyon 799 bin 599 kişi
4. “Çalgı Çengi İkimiz” - 2 milyon 798 bin kişi
5. “Hızlı ve Öfkeli 8” - 2 milyon 656 bin 286 kişi
6. “Yol Arkadaşım” - 1 milyon 919 bin kişi
7. “Olanlar Oldu” - 1 milyon 810 bin kişi
8. “Karayip Korsanları Salazar’ın İntikam”ı - 1 milyon 529 bin 857 kişi
9. “Moana” - 1 milyon 377 bin 112 kişi
10. “Kolonya Cumhuriyeti” - 1 milyon 114 bin 318 kişi

YILIN EN İYİ FİLMLERİ

1. “Körfez” - Emre Yeksan
2. “Babamın Kanatları” - Kıvanç Sezer
3. “Koca Dünya” - Reha Erdem
4. “Kaygı” - Ceylan Özgün Özçelik
5. “Sarı Sıcak” - Fikret Reyhan
6. “İşe Yarar Bir Şey” - Pelin Esmer
7. “Tereddüt” - Yeşim Ustaoğlu
8. “Tarla” - Cemil Ağacıkoğlu
9. “Blue” - Sertan Ünver
10. “Taş” - Orhan Eskiköy
(1 Aralık 2016 - 1 Aralık 2017 arası vizyona
girmiş filmler dikkate alınarak)

1. “Toni Erdman” - y: Maren Ade
2. “Lady Macbeth” - y: William Oldroyd
3. “Get Out / Kapan” - y: Jordan Peele
4. “Moonlight / Ayışığı” - y: Barry Jenkins
5. “American Honey” - y: Andrea Arnold
6. “Blade Runner 2049”
7. “Forushande / Satıcı” - Asghar Farhadi
8. “Personal Shopper / Hayalet Hikâyesi” -
y: Olivier Assayas
9. “Tramontane / Dağların Ardında” -
Vatche Boulghourjian
10. “Logan: Wolverine” - y: James Mangold

Ulusal Yarışma tartışması...

Antalya’nın Ulusal Yarışma’yı iptal edişiyle azımsanmayacak bir sayıda sinemacının (ve sektör insanının) boykot ettiği Antalya Film Festivali yılın en çok tartışılan etkinliklerindendi şüphesiz. Türkiye’nin en köklü film festivalinin, kuruluş amaçlarından biri olan yerli sinemaya sırt çevirmesi ciddi tepkiler topladı ve “Sivas” filminin yönetmeni Kaan Müjdeci’nin inisiyatifi sonucu İstanbul’da bir Ulusal Yarışma düzenlenerek Antalya Belediyesi’nin kararı sonucu boşa çıkan Altın Portakal yarışması bir anlamda sahiplenilmiş oldu. Kadir İnanır, Tayfun Pirselimoğlu, Hülya Uçansu, Sevin Okyay, Sarkis ve Nihal Yalçın’dan oluşan jüri En İyi Film Ödülü’nü “Daha”ya, En İyi Yönetmen Ödülü’nü ise 2017’de 4. filmini izlediğimiz yılın en verimli sinemacısı Onur Ünlü’ye (“Put Şeylere”) verdi. Yılın festivallerinden kazançlı çıkan filmler ve isimler arasında ayrıca Emre Yeksan’ın ilk filmi “Körfez”, Ceylan Özgün Özçelik’in Berlin ve SXSW (South by Southwest) festivallerinde övgü ve ödül alan ilk filmi “Kaygı”, “Kar” ile Ulusal Yarışma’da ödül alan Hazar Ergüçlü, “Daha”nın genç yeteneği Hayat van Eck ve Adana’da En İyi Erkek Oyuncu ödülünü alan Fatih Artman (“Aşkın Gören Gözlere İhtiyacı Yok”) akla ilk gelenler. “Sofra Sırları”, “Aşkın Gören Gözlere İhtiyacı Yok” ve vizyona giren “Aile Arasında” ile oyunculuğunun farklı yönlerini sergileyen Demet Evgar’ı da ayrıca 2017’nin dikkat çekenleri arasına kalın harflerle yazdık.

Sinemaya bakış...

Yılın kayda değer filmleri her zaman olduğu gibi yine ilk olarak festivallerde çıktı görücüye. Gerçi bu yıl Türkiye’nin en köklü film festivali olan Antalya Film Festivali tarihinde ilk kez Ulusal Yarışma’yı kaldırdı (ve yeni bir yönetim gelene kadar da yapılması zor görünüyor) ama bir avuç inatçı, aynı tarihlerde İstanbul’da bu açığı kapatarak 54. Ulusal Yarışma’yı düzenledi ve yarışma bir hayli de ses getirdi. İstanbul Film Festivali’nde En İyi Film Ödülü’nü kazanan “Sarı Sıcak” (y: Fikret Reyhan) toplam 4 ödül; Bülent Öztürk imzalı “Mavi Sessizlik” toplam 4 ödül ve Yeşim Ustaoğlu’na En İyi Yönetmen ödülünü getiren “Tereddüt” toplamda 3 ödül alarak öne çıkan filmler oldular. Adana’da ise Altın Koza Onur Ünlü’nün “Aşkın Gören Gözlere İhtiyacı Yok” adlı filmine verilirken Ünlü aynı zamanda En İyi Yönetmen seçildi. Onur Saylak yönetmen olarak ilk filmi “Daha” ile festivalin yıldızları arasındaydı ve toplamda 4 ödülle döndü. Başak Köklükaya’ya En İyi Kadın Oyuncu ödülünü getiren Pelin Esmer imzalı “İşe Yarar Bir Şey” ise toplam üç ödülle öne çıkan yapımlardan biriydi.

Beyoğlu Sineması kurtuldu

Birkaç yıldır hep “Kapandı, kapanacak” söylentileriyle gündeme gelen ve artık İstanbul’un simgelerinden biri olan Beyoğlu Sineması 2017’de gerçekten de kapandı. Ödeyemediği borçları yüzünden kapılarını kapatan sinemaya hayat öpücünü veren ise sinema yazarı Cem Altınsaray oldu ve etkili bir kampanyayla, ardından sinemanın işletmesini (Utku Egetürk ile birlikte) üstlenerek mekânı yeniden izleyicilerle buluşturdu. “Sadakat Kartı” kampanyasıyla kapanmaktan kurtulan ve koltukları yenilenen, içi bir hayli elden geçirilen Beyoğlu Sineması hâlâ tam anlamıyla düze çıkmış değil ve hâlâ izleyicinin desteğine ihtiyacıı var, aklınızda olsun.

KAYBETTİKLERİMİZ Ayberk Atilla (21 Ocak) Engin Cezzar (28 Ocak) Melih Gülgen (21 Şubat) Halit Akçatepe (31 Mart) Bülent Kayabaş (19 Nisan) Fikret Hakan (11 Temmuz) Muzaffer İzgü (26 Ağustos) Ayşe Selen (30 Aralık) Dünyada... John Hurt (25 Ocak) Mary Tyler Moore (25 Ocak) Bill Paxton (25 Şubat) Powers Boothe (14 Mayıs) Roger Moore (23 Mayıs) Martin Landau (15 Temmuz) John Heard (21 Temmuz) Sam Shepard (27 Temmuz) Jerry Lewis (20 Ağustos) Harry Dean Stanton (15 Eylül) John Hillerman (9 Kasım) Johnny Hallyday (5 Aralık)