Yorgunluk ve mutsuzluğun gizli sebebi

Erken kararan bir gökyüzü, daha az güneş ve daha az gün ışığı… Soğuk bir hava, fiziksel aktivite alanlarının azalması ve evde geçen sürenin artması…

cumhuriyet.com.tr

Tüm bu sebepleri bir araya getiren kış ayları bazı insanlar için depresyonla geçen bir mevsime dönüşebiliyor. Nöroloji Uzmanı Dr. Mehmet Yavuz, kış depresyonunun bilinmeyen yüzünü anlattı.

Kış depresyonun arkasında ne var?
İnsan psikolojisi kimi zaman sonbaharın melankolik havasından kimi zamansa kış mevsiminin
kapalı atmosferinden etkilenebiliyor. Kışın artan depresif ruh halinin arkasında ise doğa ve
hormonlar arasındaki denge yatıyor. Şöyle ki, vücutta salgılanan serotonin ve melatonin
hormonları insanların mutluluk, enerji, ruh hali ve uyku düzeni üzerinde önemli bir rol oynar.
Ancak bu hormonların çeşitli sebeplerle kan düzeylerindeki değerleri değişir ve bu durum
kişiyi daha depresif bir ruh haline sokar. Bu hormonların kış aylarında değişmesinin sebebi ise
güneşle ilgilidir. Günlerin kısalması, karanlık sürenin artması kandaki değerlerin değişmesine
yol açar. Özellikle de uykuyla ilgili hormon olan melatoninin çok salgılanması kişiyi
hareketsizleştirir, sürekli yorgun ve uykulu hissetmesine yol açar.

Belirtileri nelerdir?

Sabahları mutsuz uyanma,

Genel bir keyifsizlik hali,

İştahsızlık ya da aşırı yeme durumu,

Enerji düşüklüğü,

Alınganlık ve öfkelenme halinin aşırı seviyede yaşanması,

Mutluluğu yemeklerde aramayın
Kış depresyonunun ortaya çıkmasında etkili olan bir diğer sebep ise serotonin hormonunun
eksikliğidir. Serotonin seviyesinin yüksek olması kişiyi daha mutlu, pozitif, kendine güvenen
bir birey haline getirir. Depresyondaki kişilerde özellikle kış aylarında serotonin seviyesinin
düşük olduğu gözlemlenmiştir. Bu durumda kişi mutluluğu buzdolabı başında bulur, özellikle
de tatlılar ilk tercihidir. Serotonin hormonu seviyesinin düşmesiyle birlikte şekerli ve
karbonhidratlı yiyecekleri daha çok tüketmeye başlar.

Grip kadar yaygın görülebilir
Kış aylarının yaklaşmasıyla yaşanan bu ruhsal düzensizlik hali, mevsimsel duygu-durum
bozukluğu olarak tanımlanıyor. Birçok kişi zihinsel ve bedensel olarak kendini verimsiz
hissediyor ve bir şeyler yapma gücünü kendinde bulamıyor. Özellikle kadınlarda daha çok
görülen kış depresyonu, toplumun yaklaşık yüzde 10’unu etkiliyor.

Peki, ne yapılmalı?
Kış depresyonuyla baş edebilmek için ilk yapılması gereken sosyalleşmek ve sevdiklerinizle
paylaşabileceğiniz zamanlar yaratmaktır. Bunun için yalnız kalmak yerine aile ve
arkadaşlarınız ile görüşerek modunuzu yükseltebilirsiniz. Bunlara ek olarak;

Kış mevsiminin kendine özgü güzelliklerini keşfetmeye çalışın,

Kendinizi eve kapatmayın, sıkılmak bunalmak yerine kışın keyfini çıkarmaya çalışın.

Gün ışığından mümkün olduğunca fazla yararlanın. Unutmayın güneş sadece
dünyanın değil sizin de enerji kaynağınızdır.

Ev ve iş ortamınızı yeteri kadar aydınlatın ve gün içinde havalandırın. Temiz hava
sandığınızdan daha güçlü bir etki yapacaktır.

Düzenli olarak spor yapın. Çünkü spor yapmak hem bedeninizi hem ruhunuzu
besleyecektir. Üstelik spor yaparak sosyalleşebilir ve yeni arkadaşlar edinebilirsiniz.

Sağlıklı ve dengeli beslenin. Ayrıca şekeri olabildiğince hayatınızdan uzak tutun.
Çünkü şeker ve hazır gıdaların neredeyse hepsinde bulunan glikoz ani duygu
değişimlerinin en önemli sebeplerinden biridir.

Ani hava değişimlerinin yarattığı ruhsal sıkıntıları gidermek için vücudunuzun ihtiyaç
duyduğu sıcak ortamı evinizde yaratabilirsiniz. Yaşam alanlarında daha doğal ışıkları
daha sıcak renkleri tercih edebilirsiniz.

Eskiden keyif alınan durumların şimdi keyif vermemesi,

Konsantre probleminin yaşanması,