Yıldız Holding, cinsiyet eşitliği için öncülük yapacak

Kadın erkek eşitliği için manifesto yayımlayan Yıldız Holding’in Kadın Platformu Başkanı Begüm Mutuş, “Önce dilimiz eşitlik vurgusuyla değişecek. Bu konuda rol model olmak istiyoruz” diyor.

Jale Özgentürk

Dünyanın birçok ülkesinden üst düzey yöneticilerin bir araya geldiği bir toplantı. Aynı görevi üstlenen erkek yönetici kadın meslektaşına soruyor: 

“Çocukları nereye bıraktınız?”

Kadın yönetici şaşkın, bu soru karşısında kendini psikolojik baskı altında ve suçlu hissediyor...

Toplumdaki “çocuklara anneler bakar” algısı eğitimli eğitimsiz bütün kadınların önündeki bariyerlerden sadece biri...

Bu anıyı anlatan üç çocuklu Begüm Mutuş’un da sık yaşadığı olaylardan biri. Mutuş, Yıldız Holding’de kurulan Kadın Platformu’nun başındaki isim. Birleşmiş Milletler’in Kadının Güçlendirilmesi Prensipleri’ni imzalayan grubun bu konuda elçisi olarak şimdi 70 ülkede kadın ve erkeğin eşit olduğunu anlatmak için yola çıkıyor. 

Yıldız Holding, Godiva gibi büyük dünya devlerini satın aldı ve dünyanın birçok ülkesinde faaliyet gösteriyor. Kaç ülkede kaç çalışan var? Ne kadarı kadın?

Global olarak 65 bin çalışanımız var. 70 farklı pasaporta sahip insan çalışıyor. Bunun yaklaşık yüzde 38’i de kadınlardan oluşuyor. Godiva’nın CEO’su bir kadın, Nurtaç Afridi. Godiva’da kadın çalışan oranı yüzde 70. Bazı şirketlerimizde ise yüzde 20’lerde. Ancak hedefimiz en az yüzde 50. 

BM’nin “Kadının Güçlendirilmesi Prensiplerini” imzaladınız. 

Derdimiz kadının güçlenmesi. Fırsat eşitliği. Katılımcı ve eşitlikçi bir toplum inşaası, insani gelişimin ve değer yaratan büyümenin yadsınamaz bir gerekliliği. Küresel ölçekte sürdürülebilir bir gelecek ancak kadınların yaşamın her alanına etkin katılımıyla mümkün.

Bir manifesto yayımladınız. Hedefiniz nedir?

Çok büyük bir şirketiz, çok global bir yapımız var. Dolayısıyla sektörde kadın ve erkek eşitliği konusunda öncü olup rol model ve tetikleyen olmak istiyoruz. Manifestonun üç ana başlığı var. Bir tanesi söylem kısmı pazarlamadan iletişime var olan dilimizi eşitlik vurgusuna çevirmek istiyoruz. Kadın Platformumuzda sadece kadınlar yok, erkekler de var. Çünkü asıl değişimi onlarla yapacağız. Eşitlikle ilgili kitaplar hazırlanıyor. İkincisi bu alanda çalışan gönüllü ya da pek çok sivil toplum kuruluşu ile işbirliği yapacağız. 

Türkiye’de çok yaygın bir bayi ağına sahipsiniz. Özellikle Anadolu’da kadın çalışana karşı ciddi bir algı sorunu var. Nasıl değişir dil ve söylem?

Çok ciddi bir müşteri ağımız var, tedarikçilerimiz var. Aynı bilinci buralara aşılamak istiyoruz. İş ortamı eksik kalmış. Şöyle bir hedefimiz var orada özellikle tedarik zincirinde kadın girişimcilerin eşit fırsata sahip olabilecekleri platformlar yaratacağız. Ayrıca Bizim Toptan, geçen sene bir çalışma başlattı her mağazada mutlaka bir kadın çalışan olacak diye. Bu her açıdan fayda sağlıyor. Hem kadına istihdam fırsatı sunmuş oluyorsunuz hem de içeriye bambaşka bir bakış açısı getirmiş oluyorsunuz. 

Örneğin Suudi Arabistan’da da varsınız. Bu algıyı bu ülkelerde de değiştirmek kolay mı?

BM’de imzacı olurken bir arkadaşım anısını anlattı, ben çok etkilendim. Bir erkek fabrikaya girerken bir zil çalıyor, ondan sonra içeri girebiliyor. Bir anlamda destur istiyor. Ama o zil kadının orada çalışmasının önünü açıyor. Çünkü eşi çalışması için o desturu bekliyor yoksa izin vermeyecek. Bu da kadınların ekonomiye katılmasını sağlıyor. Bunun gibi küçük adımlar aslında büyük adımların tetikçisi oluyor. Bizden sonra Suudi Arabistan’da kadınlar iş dünyasının içine girmeye başladı. 

EŞİT FIRSAT ANA HEDEF

Kadınlar üst yönetimlere çıktıkça eleniyor. Camdan tavanlar var. Sizde durum ne?

Camdan tavanlar var, özel hayat var, çocuk var. Ne bileyim eşlerin birbirinden beklentileri var. Üç çocuğum var üçünü de Yıldız Holding’de dünyaya getirdim. Birinci terfimi doğum izninden dönerken aldım. İkinci terfimi de üçüncü çocuğumu doğurmaya giderken aldım. Grubumuz kadın çalışanı hep destekledi. Orta kademede yüzde 25’ler civarında. Üst yönetimde de yüzde 35.

Kadın çalışan sayısı artsa da bir başka sorun eşit işe eşit ücret.

Eşit işe eşit ücret dünya genelinde uzun zamandır önemli bir sorun. Yıldız Holding’in temel prensiplerinden bir tanesi bu, ‘eşit işe, eşit fırsat’. Yani aynı işi yapana cinsiyet farkına bakılmaksızın eşit maaş. Bu bizim ulaşmaya çalıştığımız ve korumaya çalıştığımız en önemli değerimiz. 

Kadın Platformu’nun gelmek istediği en önemli hedeflerden bir tanesi Yıldız Holding’in özellikle kadın çalışanlara yönelik her türlü engeli kaldırdığı, fırsat eşitliğinin garanti altına alındığı, birtakım performans parametreleriyle izlendiği ve en çok tercih edilen şirket olabilmek. Platformu kurmadan önce  3 Mart’ta bir çalıştay yaptık taleplerini öğrendik.  

NELER SIRALADILAR? 

Yaklaşık yarısı yurtdışından bin kadın çalışan online ortamda bir araya geldi. Herkesin farklı talepleri oldu tabii. Bir iki tanesini örnek göstereyim. 

Esnek çalışma saati; çünkü bir kadın olarak benim başka yükümlülüklerim de var esnek çalışmak istiyorum, dediler. Taleplerden bir diğeri doğum izninden dönen kadının iş hayatından kopmaması için ona destek programı. Mentorluk yapacağız. Aynı şekilde erkeklere de yapacağız bu eğitimi. Onlara da babalık rollerini hatırlatacağız. Çünkü benim için engel olan şeyi erkek engel olarak algılayamayabiliyor. 

ARTIK TEK HEDEF KÂRLILIK DEĞİL

Sürdürülebilirlik, cinsiyet eşitliği çalışmaları yeni bir moda mı? Şirketlere ne katkısı var?

Ben 2014’ten bu yana sürdürülebilirlik çalışmalarını koordine ettim. Bu çalışmalar çalışanı motive ediyor çünkü değer kattığını görüyor. İkincisi yatırımcısının yüzü gülüyor, yatırım yaptığı şirketin risklerini en iyi şekilde yönettiğini, performans hedeflerine ve çıktılarına bakarak yönetiyor. 

Üçüncüsü müşterimiz memnun oluyor çünkü aldığı ürünü çevreye duyarlı bir tüketiciyse güvenerek alıyor. Adaletten tutun çocuk işçiliğine karşı birtakım değerlere sizin saygılı olduğunuzu bildiği zaman size bağlılığı artıyor. Şirketlerin tek hedefi kârlılık değil, çünkü kârlılığa taşıyacak başka parametreler de var. Önce toplumsal kalkınmaya hizmet et ki satın alma gücü olsun, önce çalışanına hizmet et ki mutlu çalışsın, motive çalışsın, senin için üretsin.