Yeşil’in Öcalan'a operasyonu

Milli İstihbarat Teşkilatı, 1998 yılında Mahmut Yıldırım’ın teşkilat mensuplarıyla olan ilişkileri üzerine bir rapor hazırladı. Raporda Yeşil’in Beyrut Fırsat Operasyonu ayrıntısıyla anlatılırken, çarpıcı özeleştiriler yapıldı.

Alican Uludağ / Cumhuriyet

Milli İstihbarat Teşkilatı’nın bir dönemin karanlık isimlerinden “Yeşil” kod adlı Mahmut Yıldırım’ın MİT ile olan ilişkisi üzerine hazırladığı 1998 tarihli çarpıcı bir raporu ortaya çıktı. Rapora göre Yeşil, ikisi Abdullah Öcalan’a suikast girişimi olmak üzere üç yurt dışı operasyonunda kullanıldı. 27 Kasım 1996 tarihinde Abdullah Öcalan’a Lübnan’da Bekaa Vadisi’nde düzenlenecek operasyon için Kontr-Terör Merkezi Başkanı Mehmet Eymür’ün başkanlığında MİT’in Çiftlik ünitesindeki planlama toplantısı yapıldı. Toplantıya katılan Yeşil’in görevi, Öcalan’ın geleceği iddia edilen eve yerleştirilen patlayıcıları uzaktan kumanda ile patlatmaktı. Ancak Beyrut’a gidildiğinde Öcalan’ın geleceği denilen evin inşaat olduğu görülünce, operasyona son verildi. MİT içinde Hacı kod adıyla anılan Yıldırım, 28 Kasım’da Türkiye’ye döndü, ertesi günü Çiftlik’teki yerde operasyon kritiğine katıldı. MİT raporuna göre, o tarihden sonra Yeşil’den bir daha haber alınamadı.

1990’lı yıllarda işlenen faili meçhul cinayetlere ilişkin Mehmet Ağar ve özel harekatçılar aleyhinde Ankara 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın eklerinde Milli İstihbarat Teşkilatı’nın 29 Mayıs 1998 tarihli “Yeşil” raporu yer aldı. Rapor, Başbakanlık Teftiş Kurulu tarafından hazırlanan Susurluk raporunda Yeşil konusunda MİT’in suçlanması üzerine hazırlanmış. “Mahmut Yıldırım (Yeşil) ile teşkilatımız arasındaki ilişki ve teşkilat mensuplarının adı geçen ile temasları” konulu soruşturma kapsamında Yeşil ile irtibatlı olan MİT’çilerin ifadeleri tek tek alınmış. 37 sayfalık “çok gizli” ibareli rapora göre Yeşil, MİT’in Yunanistan’da “Yıldırım Operasyonu”, Suriye’de Öcalan’a yönelik “Mercedes-1 Operasyonu” ile Lübnan’ın başkenti Beyrut’ta Ööalan’a yönelik gerçekleştirilmesi planlanan “Lübnan Fırsat Operasyonu”nda kullanıldı. Cumhuriyet’in raporda yer alan MİT’çilerin ifadelerden yaptığı derlemeye göre, Yeşil’in de katıldığı başarısız Lübnan Fırsat Operasyonu şöyle gelişti:

14 Eylül 1996 tarihinde PKK Lübnan Sorumlusu olan Azman Öztürk, Türkiye’nin Lübnan Büyükelçiliği’ne giderek teslim oldu. Yapılan sorguda, “Lübnan Bekaa Vadisi Anjar bölgesindeki bir telsiz evinden Abdullah Öcalan’ın PKK’nın kuruluş yıldönümü nedeniyle bir konuşma yapacağı” öğrenildi. Bunun üzerine “Ankara”, Öcalan’a operasyon yapılması talimatı verdi. Dönemin MİT Müsteşarı Sönmez Köksal’ın onayı ile yapılan operasyon için Kontr-Terör Merkezi gizli ödenek bütçesinden 17 bin 500 dolar ödenek ayrıldı.

Tarih 20-21 Kasım 1996. Yer MİT’in AOÇ’deki Çiftlik Ünitesi. Kontr-Terör Merkezi yöneticisi Mehmet Eymür başkanlığında Lübnan operasyonu için bir toplantı düzenlendi. Toplantıya Yeşil’in arasında bulunduğu toplam 14 kişi katıldı. Operasyonu yöneten Eymür, Bekaa Vadisi Anjar bölgesinde PKK’ye ait bir evin maketi üzerinden buraya düzenlenecek operasyon hakkında brifing verdi. Herkese operasyonda kimin hangi görevi üstleneceği anlatıldı. MİT içinde Hacı kod adını kullanan Yıldırım’ın görevi “hedef eve yerleştirilecek olan patlayıcı ve teknik dinlemeye 35-40 km mesafeden kumanda edebilecek bir alıcı-verici cihazlarının kullanılması” oldu.

 

Metin Atmaca kimliğini hazırladı

Yıldırım’a operasyon için Metin Atmacı adına hazırlanan pasaport, nüfus hüviyet cüzdanı ve sürücü belgesi hazırlandı. MİT’çiler, üç ekip halinde Beyrut’a gitti. İkinci ekipte yer alan iki MİT’çi, Başbakanlık Uzmanı maskesiyle düzenlenmiş diplomatik pasaportla Paris üzerinden Beyrut’a uçtu. Bu kişileri, Beyrut Büyükelçiliği’nde görevli MİT’çi karşıladı ve oteline götürdü.

 

Topal Osman karşılamadı

Hacı, yanındaki bir MİT görevlisi ile birlikte 23 Kasım 1996’da işadamı maskesiyle İstanbul üzerinden Beyrut’a ulaştı. Yapılan plana göre ikiliyi havalanında Adana bölgesi elamanlarından Topal Osman adlı MİT elamına karşılayacaktı. Ancak Topal Osman, Mahmut Yıldırım’ı ve yanındaki görevliyi karşılamadı. Operasyon yapılacak bölgeyi bilen Topal Osman’ın gelmemesi operasyonu sıkıntıya soktu. Çünkü Ankara’daki toplantıya katılan Topal Osman’ın görevi Hacı ve yanındaki MİT’çiyi havaalanı-otel-Bekaa Vadisi’ne götürmekti. Yeşil de kendi imkanları ile kalacakları Carlton Oteli’ne döndü. Yıldırım, Topal Osman’ın ortada olmaması üzerine bir araç ve telefon kiralayarak, diğer ekiple iletişime geçti.

 

Operasyon başarısızlıkla sonuçlandı

Keşif çalışması ise, Beyrut Büyükelçiliği’nin araçlarıyla yapılmak zorunda kalındı. MİT’in iki ekibi, PKK itirafçısının söylediği evde keşif çalışmasına gitti. Ancak gidildiğinde büyük bir şok ile karşılaşıldı. Söz konusu ev inşaat halindeydi ve tadilat çalışmaları vardı. Bu nedenle Ankara’dan gelen “En ufak bir şüphe sezilmesi üzerine operasyonun kesilmesi” talimat üzerine operasyona son verildi ve Türkiye’ye dönün çağrısı yapıldı. Ekipler, 28 Kasım’da Ankara’ya döndü. 29 Kasım’da ise Çiftlik’teki Ünite’de operasyonun kritiği yapıldı. Bu toplantıya Yeşil de katıldı. Ancak, bu toplantıdan sonra Yeşil’den bir daha haber alınamadı. İfade veren MİT’çiler, “29 Kasım 1996 tarihinden sonra Hacı’yı bir daha görmedik” dedi.