Yeşil kartlıya gelir testi

Yeşil Kart uygulaması bu yılbaşında sona eriyor. Yaklaşık 9.5 milyon Yeşil Kartlı’nın gerçekten ihtiyaç sahibi olup olmadığını tespit etmek üzere hazırlanan ve milyonlarca yurttaşın Yeşil Kart’tan sağladığı hakları kaybetmelerine neden olacak en kritik adım atıldı.

Vatan Gazetesi'nden Gülümhan Gülten'e konuşan Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Başkanı Emin Zararsız, “Gelir Testi sonunda geliri asgari ücretin üçte birinden az olanın primini devlet ödeyecek. Geri kalanlar, herkes gibi bundan sonra devlete prim ödeyecek” dedi

9.5 milyon yurttaşın gelir durumunu yeniden değerlendirecek olan “Gelir Testi Yönetmeliği” tamamlanarak Başbakanlığa gönderildi. Söz konusu yönetmelik Bakanlar Kurulu kararıyla Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girecek. Böylece, milyonlarca Yeşil Kartlı, banka kredi kartı harcamalarından elektrik, su kullanımlarına kadar bir çok aşamada hazırlanmış testlere tabi tutulacak. Uzmanlar Yeşil Kartlılar’ın yarısına yakınının bu haklarını kaybedeceğini tahmin ediyor.

2012 yılbaşından itibaren Türkiye Genel Sağlık Sigortası’na geçiyor. Yeni sistemde düşük gelirli yoksul yurttaşların primleri devlet tarafından ödenecek ancak devletin kimin primini ödeyeceği, tüm Yeşil Kart sahiplerinin gerçek gelirlerinin tek tek incelenmesiyle belirlenecek. Böylece ihtiyacı olmadığı halde Yeşil Kart’ı olan milyonlarca kişi bu hakkını kaybedebilecek. Bu hakkı kaybedenler de diğer herkes gibi devlete prim ödeyecek.

Gerçek yoksul belli olacak

2012 yılından itibaren Yeşil Kart sisteminin kalkması ve kurulacak yeni sistemi anlatan SGK Başkanı Emin Zararsız, yeni sistemin en önemli adımı olan yönetmeliği hazırladıklarını ve gönderdiklerini açıkladı. Zararsız, şunları söyledi:

"Yeni dönem hazırlıkları için Bakanlar Kurulu kararıyla bir yönetmelik çıkması gerekiyordu: Gelir Testi Yönetmeliği. Türkiye’de ilk kez böyle bir şey yapılacak. Her ne kadar kanun bu konuda yetkiyi bize vermiş ise de birden fazla kuruma görev yüklemek zorunda kalındığı için bir yönetmelikle Bakanlar Kurulu kararıyla düzenlenmesi gerektiği EKK’da da değerlendirildi. Biz çalışmamızı tamamlayıp Bakanımıza gönderdik. Bakan Bey imzalayarak Başbakanlığa gönderdi. Yeni bakanlar mı, yoksa mevcut bakanlar mı imzalar, bilmiyorum. 2012 sabahı Genel Sağlık Sigortası Türkiye’de yaşayan herkes için zorunlu hale geliyor. Tüm geçiş dönemleri sona eriyor. En son Yeşil Kartlılar kalmıştı."

‘Bankalardan bilgi alacağız’

Yeni sisteme göre asgari ücretin üçte birinden az geliri olanların primini yine devletin karşılayacağını belirten Zararsız, “Ancak, kimin geliri asgari ücretin üçte birinden daha az, kiminki değil işte bunun tespit edilmesi gerekiyor. Devletin primini ödeyeceği kişiler belli olsun. Bunun altyapısını gelir testi yönetmeliğiyle oluşturuyoruz. SGK olarak bankalardan ticari sır kapsamına girmeden, kişilere ait bilgileri alabileceğiz. Yılbaşından sonra, tüm ilgili kurumlardan ve bankalardan alınacak bilgilerle, o ailenin geliri ve o aile içerisindeki kişilere düşen gelir miktarı ortaya çıkacak. Üçte birden az ise o aileden 1 kişi Genel Sağlık Sigortalısı olarak tespit edilecek. Ailenin diğer üyeleri o kişinin bakmakla yükümlü olduğu kişi olacak” diye konuştu.

‘Yeşil Kart’lı sayısı bir anda azalacak

Emin Zararsız, 9.5 milyona yakın Yeşil Kart sahiplerinin yarı yarıya azalacağı yönündeki tahminlere temkinli yaklaşsa da geçmiş tecrübelerin bu hakka sahip kişi sayısının azalacağını gösterdiğini söyledi. Zararsız, şöyle konuştu:

“Bir ara 16 milyona kadar çıkmıştı Yeşil Kartlı sayısı. Ayrıca gerçek anlamda bir değerlendirmeye tutulduğunda bir çok hak etmeyen kişiye Yeşil Kart verildiği anlaşıldı. Bunlar iptal edildi. Rakam 9 milyona kadar düştü. Bir kez daha gözden geçirilirse, ilk gözden geçirme kadar büyük oranda bir düşüş olmayabilir ama bir miktar olur."

Gelir durumu her ay kontrol edilecek

Emin Zararsız, 31 Aralık’ı 1 Ocak’a bağlayan gece sistemdeki geçişin nasıl olacağını ise şöyle anlattı:

“Sizin Yeşil Kart’ınız iptal edilecek ama siz yine primi devlet tarafından karşılanan Genel Sağlık Sigortalısı olarak tescil edileceksiniz. Bu kendiliğinden olacak. Ancak Yeşil Kart vizeli, yani 1 yıllık 6’şar aylık gibi süresi var. Yeşil Kartı ilk aldığınız andan itibaren vize süresi bitene kadar siz primi devlet tarafından ödenen sağlık sigortalısı olarak tescil edileceksiniz. Ama diyelim 3 ay sonra vizeniz bitiyor, biz bu süre içinde sizi gelir testine tabi tutmuş olacağız. Şayet sonuçlar kişi başına gelirinizin asgari ücretin üçte birinden az olduğunu gösterirse, priminiz devlet tarafından ödenir. Bundan sonra her ay düzenli olarak sizin gelir durumunuz kontrol edilecek. Eğer gelir durumunuzda önemli bir gelişme meydana gelip de bir sonraki seviyeye çıkma hali olursa, otomatik olarak sizinle ilgili bu bilgi bize bildirilecek ve sizi gelir durumunuza göre ilgili bölüme alacağız.”