Yeniden açılan termik santrallara ilişkin endişe büyüyor

Çevre mevzuatlarına uymadığı için geçici süreyle kapatılan 5 termik santralın yeniden açılmasıyla siyah dumanlar yükselmeye başladı.

Hazal Ocak

Kahramanmaraş’taki Afşin Termik Santralı’ndan yükselen siyah dumanlar dikkat çekti. TMMOB Makine Mühendisleri Odası Enerji Grubu üyesi Orhan Aytaç “Geçici faaliyet belgesi verilen santral ünitelerinin hepsine Baca Gazı Kükürt Arıtma tesisi diye ‘kuru soğurucu püskürtme’ sistemi monte edilmiştir. Başka bir iyileştirme yapılmamıştır” dedi.

Greenpeace Akdeniz Program Direktörü Deniz Bayram filtresiz çalışan santralların acilen kapatılmasını istedi. AKP ve MHP oylarıyla geçen yılın son günlerinde yerli kömür yakıtlı eski santrallar için çevre mevzuatına uyum konusundaki muafiyet süresi 2.5 yıl uzatılmış, tepkiler üzerine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından veto edilmişti.

Bu santrallardan 5’i 1 Ocak’ta yükümlülükleri gerçekleştirene kadar kapatılmış, 1’ine kısmi izin, 4’üne iyileştirme yapmaları kaydıyla Haziran 2020 sonuna kadar geçici çalışma izni verilmiş, 3 santralın ise yükümlülükleri yerine getirdiği bildirilmişti.

‘VERİM ALINMAZ’

Orhan Aytaç kuru soğutucu püskürtme sisteminin kükürt tutma veriminin genelde yüzde 50 - 80 arasında olduğunu belirtilerek “Ancak ülkemizdeki kömürlerin içindeki kükürt oranı ve yandıktan sonra oluşan kül miktarı çok fazla olduğu için ve de santrallarımızda halihazırda var olan altyapı kısıtından bu sistemden verim alınması mümkün değildir. Altyapı sorunu çözülmediği takdirde, yeni sistemi çalıştırmak için toz salımının daha da artması olasıdır” dedi.

Afşin Termik Santralı’na ilişkin de konuşan Aytaç özetle “Duyumlarımız, bunların torba filtreler ile değiştirilmesi için çalışmalar yapıldığı ancak henüz tamamlanmadığı ve kısa sürede tamamlanamayacağı yönündedir. Bu durumda Afşin Elbistan A’da kurulan sistem kükürt salımını azaltmayacak, toz salımı da eskisinden daha çok olacaktır. Filtreler yenilenmeden veya kapasiteleri artırılmadan kurulan geçici sistemden bir fayda beklenemez” dedi.

‘ACİLEN KAPATILMALI’

Greenpeace Akdeniz Program Direktörü Deniz Bayram ise özetle şöyle konuştu: “Bu santrallerin hangi yatırımların yapılarak hangi standartların uygulanarak açıldığını bilmiyoruz. Zonguldak, Afşin Elbistan gibi hava kirliliği oranlarının çok yüksek olduğu ve sistematik olarak hava kirletici limit değerlerinin aşıldığı bölgelerde bu santrallerin bir gün bile çalışarak insan sağlığını tehdit etmesine izin verilmemeli. Çok kısa bir sürede verilen geçici faaliyet izinlerinin belirli zaman aralıkları ile uzatılması ve bu santrallerin de uzun süreler daha çevre yatırımları yapılmadan faaliyetlerine devam etmeleri mümkün olabilir. Koronavirüs salgınının bize bir kez daha temiz hava hakkının ne kadar hayati olduğunu gösterdiği bu günlerde filtresiz çalışan santrallar acilen kapatılmalı.”