'Yeni teşvik paketinden en fazla GAP illeri yararlandı'

Devlet Bakanı Cevdet Yılmaz, Diyarbakır Class Otel'de düzenlenen GAP Kalkınma Platformu 6. Yürütme Kurulu Toplantısı'nın açılışında yaptığı konuşmada, hükümet olarak kalkınmada kamu ve özel sektörün işbirliğine yürekten inandıklarını belirterek, özel sektörün dinamizminin sürece dahil olduğu dışa açık rekabetçi bir ekonomik yapının oluşturulması gerektiğini bildirdi.

GAP Bölgesi'nde yatırım fırsatlarının değerlendirilmesi ve yatırımların artırılması için gerekli zemini hazırladığını kaydeden Yılmaz, şöyle konuştu: ''Türkiye'nin ve Avrupa'nın, Ortadoğu pazarına açılan kapısı olan bölge, sınır ötesi işbirliği imkanlarını geliştirme potansiyeli nedeniyle yatırım açısından Türkiye'nin bazı bölgelerine göre avantajlıdır. Son dönemlerde özellikle komşu ülkelerle sıfır sorun politikamız, Suriye başta olmak üzere geliştirdiğimiz ilişkiler bu avantajı çok daha somut hale getirdi. Dinamik nüfus yapısı, tarımsal üretim kapasitesi, doğal kaynak zenginliği, hızla büyüyen pazar yapısı ve yatırımlara yönelik devlet yardımları bölgeyi yatırımcılar açısından avantajlı kılmaktadır.''
 

'Artan ticaret hacmi ve yatırımlar sevindirici'

Bakan Yılmaz, bölgedeki işgücü maliyetlerinin Avrupa Birliği'ne yeni katılan Polonya, Slovakya, Macaristan ve Çek Cumhuriyeti gibi ülkelerin oldukça altında olduğunu vurguladı.
Bölgenin pazar ve iş gücü avantajlarının yanı sıra sulama sistemlerinin yaygınlaşmasıyla yatırımcıların ihtiyacı olan kaliteli ve ucuz ham maddeye ulaşılması konusunda da önemli üstünlüğe sahip olduğunu ifade eden Yılmaz, şöyle dedi: ''Son yıllarda bölgede giderek artan ticaret hacmi ve yatırımlar sevindiricidir. Bu sermaye birikimi imalat sanayinin ve hizmet sektörünün gelişmesi, dolayısıyla nüfusun kentleşmesi sonucunu da beraberinde getirmektedir. GAP İdaresi, bölgeye yatırımcı çekme faaliyetleri kapsamında, bölge yatırım fırsatlarını, kamu özel sektör işbirliği ile değerlendirilerek, somut önerilere dönüştürmek amacıyla 2006 yılında İstanbul'da GAP için 9 ilden 90 İş Adamı Toplantısını gerçekleştirmiştir. Bu toplantıda kamu ve özel sektör temsilcileri ile bürokratların katılımıyla GAP Kalkınma Platformu oluşturulmuştur. Esas itibarı ile sivil bir kuruluş olan GAP Kalkınma Platformu temel olarak, bölgeye yapılacak yatırımların teşviki, yatırım ortamının iyileştirilmesi, bölgedeki yatırımcılar arasında sinerjinin sağlanması, bu amaçla yapılacak çalışmaların koordinasyonu ve takibi sureti ile yatırımların artırılması ve sürdürülebilirliğinin sağlanmasını amaçlamaktadır.''

GAP Kalkınma Platformu'nun önemi

Yılmaz, GAP Kalkınma Platformu Yürütme Kurulu 2006'dan itibaren Şanlıurfa, Siirt, Adıyaman ve iki kez de Ankara'da olmak üzere 5 kez toplandığını hatırlatarak, bugün 6. Diyarbakır'da düzenlediklerini söyledi. Bugüne dek düzenlenen toplantılar kapsamında birçok çalışma yürütüldüğünü ve kararlar alındığını anlatan Yılmaz, bunları şöyle sıraladı: ''Bu kararlar yetkili kurullara iletilmiştir. Ana hatlarıyla sulama yatırımlarının hızlandırılması, bu amaçla alternatif finans modellerinin geliştirilmesi, kamu özel sektör ortaklığı modellerinin irdelenmesi, kümelenme yaklaşımı ve pazar imkanları çerçevesinde illerin potansiyellerinin araştırılması, teşvikler bütününün yetkili kamu kurumlarınca bölge ve bölge dışı illerde ortak toplantılarda tanıtılması. GAP Bölge Kalkınma İdaresi tarafından GAP Bölgesi ve illerinin yatırım potansiyelleri konusunda kapsamlı bir çalışma yapılması. GAP Kalkınma Platformu'nun rekabet konseyi olarak da işlev görmesi. Bölgedeki her ilin önemli bir sorunun saptanması ve platform tarafından çözümü için gerekli girişimlerde bulunulması. Bölgemize yatırımcı çekmek, ülkemizdeki firmalarla ortak yatırım yapmalarını sağlamak amacıyla veya ticari ve ekonomik ilişkilerimizi geliştirmek amacıyla yurt dışına gezi düzenlenmesi. İş dünyasının merkezi olması dolayısıyla İstanbul'da bir Kalkınma Platformu ofisinin açılması.'' Yılmaz, Adıyaman Merkez Tevsii OSB ve Arıtma Tesisi ile Batman merkez Tevsii OSB'nin 2009 yılı yatırım programına alındığını ve ödenek tahsisleri yapıldığını da sözlerine ekledi.
 

Mayınlı bölgelerin temizlenmesi

Yılmaz, mayınlı bölgelerin biran önce temizlenerek organik tarıma kazandırılması konusunda Suriye sınırındaki mayınlı arazilerin temizlenerek kullanıma açılması için TBMM'den özel, bir kanun çıkarıldığını hatırlattı. Mayın temizleme işinin öncelikle Milli Savunma Bakanlığı'na verildiğine dikkati çeken Yılmaz, sözlerini şöyle sürdürdü: ''İlgili bakanlık Mayın Temizleme Yüksek Kurulu'nu oluşturmuştur. Burada çıkacak bir sorunda Maliye Bakanlığımız devreye girecektir. Geçenlerde bununla ilgili bir toplantı yaptık. Çalışmalar aralıksız sürdürülüyor. Ayrıca NATO'nun mayın temizleme faaliyetlerini yürüten NAMSA teşkilatı ile görüşmeler sürdürülmektedir. Bu tabi bizim hem bölgesel gelişme anlamında önemsediğimiz bir proje, hem komşularla ilişkiler açısından ve uluslararası taahütlerimiz açısından önemsediğimiz bir projedir. Bölge kalkınması için en önemli başlık olan sulama yatırımlarının hızlandırılması konusu GAP Eylem Planına yansımış ve kaynak aktarılarak hayata geçirilmiştir. Buradan bir kez daha hem bir bakan olarak, hem de bu bölgenin bir insanı olarak sayın Başkabakanımıza bir kez daha teşekkür etmek istiyorum. 2008 yılında GAP Eylem Planı'nın ilan edilmesiyle birlikte GAP Projesi yepyeni bir ivme kazanmıştır. 90'lı yıllardan GAP Eylem Planı'nın ilan edildiği tarihe kadar yıllar itibarı ile projeye ayrılan kaynakların toplam yüzde 6-7 civarında olduğunu görüyoruz. Ancak eylem planı sonrası 2008 yılında 1 milyar lira olan ödeneğe, 1 milyar daha eklenmiş ve toplam yatırımlar arasındaki payı yüzde 12'ye çıkmıştır. 2009 yılında 2,7 milyar lira ödenek tahsis edilmiş bununla birlikte GAP'ın payı yüzde 14'e çıkmıştır. GAP'a 2010 yılında 3,1 milyar liralık bir kaynak aktarılmıştır. Bölgedeki yatırımları da eklersek ayrılan kaynak 3.5 milyar liraya ulaşmaktadır. Bu eylem planı küresel bir ekonomik krizin ortaya çıktığı dönemde gerçekleştirilmiştir.''

Teşvikler

Yılmaz, yeni teşvik paketinin 14 Temmuz 2009 tarihinde yürürlüğe girdiğini hatırlatarak, ''Teşviklerde bölge illerimizin büyük çoğunluğu en fazla teşvik alan iller arasında yer almaktadır'' dedi. Açıklanan yeni teşvik paketinde bölgelerin sosyoekonomik gelişmişlik sıralamasına göre 4 gruba ayrıldığını belirten Yılmaz, şöyle devam etti: ''Gaziantep, Adıyaman, Kilis'i de içeren 3. bölgede ve Şanlıurfa, Diyarbakır, Mardin, Batman, Şırnak ve Siirt'i içeren 4. bölgede yatırımcılar vergi indirimi, sigorta primi işveren hissesi desteği, yatırım yeri tahsisi ve faiz desteklerinden yararlanabilir. Bu bölgelerde büyük ölçekli yatırımlarda gümrük vergisi muafiyeti, KDV istisnası, vergi indirimi, sigorta primi işveren hissesi desteği ve yatırım yeri tahsisi destekleri uygulanabilmektedir. Yeni teşvik paketinden en fazla yararlanan GAP Bölgesi illeri olmuştur. Kuşkusuz bu durum bölgedeki yatırımları daha cazip hale getirmektedir. GAP İdaresi'nin Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı desteği ile yürüttüğü GAP Bölgesi Rekabet Gündemi çalışması olmuştur. Bölgemizin rekabet gücünü arttıracak, stratejileri ve avantajlı sektörlerini öne çıkarmayı hedefleyen çalışma çıktıları, GAP Eylem Planı'nın şekillenmesinde dikkate alınmıştır. GAP Bölgesi önümüzdeki yıllar içerisinde sürdürülebilir medeniyetler beşiği olarak kendisini yenileyebilmesine dayalı katma değerli bir ekonomi haline gelebilir ve Türkiye için olduğu kadar dünyada gelişmekte olan diğer ülkelere de yeni bir örnek teşkil edebilir. Makro ekonomik göstergeler göstermektedir ki ülkemiz dünya ile bütünleşmiş durumdadır. İhracat rakamlarımız küresel rekabette yakaladığımız başarı ve bu alanda kazandığımız itibarı ispat etmektedir. En önemli konu, küresel krize karşı üretilen projelerde birlikte olmaktır. Dünyanın böylesine kriz yaşadığı bir dönemde, en yararlı çıkış yolunun GAP olduğu bir kez daha ortaya çıkmaktadır.''

Yılmaz, son yıllarda 3 tane kalkınma ajansı kurduklarını vurgulayarak, bunların da bölgenin kalkınmasında önemli rol alacağını bildirdi. Daha sonra basına kapalı olarak devam eden toplantıya Diyarbakır Valisi Hüseyin Avni Mutlu, Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Baydemir, 24 kalkınma ajansının genel sekreterleri ile bazı sivil toplum kuruluşu temsilcileri ve iş adamları katıldı. Öte yandan GAP Kalkınma Platformu 6. Yürütme Kurulu Toplantısı'na katılacağı açıklanan Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker, sabah İstanbul'dan uçağının rötarlı Diyarbakır'a gelmesi nedeniyle toplantıya yaklaşık 1 saat gecikmeli olarak katıldı.