Yeminlerini anımsattı

Üyeliğe seçilen Menteş için düzenlen törende konuşan AYM Başkanı Arslan, “Cumhurbaşkanı ve yasama organı üyeleri, milletvekillerimiz de anayasaya göre yemin ederken ‘temel hak ve hürriyetlerin korunması ülküsünden ayrılmayacaklarına’ dair yemin ediyorlar. Bu nedenle temel hakların korunması devletin ortak hedefidir, hatta devletin varlık sebebidir” mesajını verdi.

Alican Uludağ

Törene, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, TBMM Başkanı Mustafa Şentop, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, yüksek yargı başkanları, bakanlar ve yargı üyeleri katıldı. Zühtü Arslan’ın konuşmasının ardından yemin törenine geçildi. Özgeçmişi okunan yeni üye Selahattin Menteş yemin etti. Menteş’e kisvesi Başkan Zühtü Arslan tarafından giydirildi. Tören sonrasında Cumhurbaşkanı Erdoğan, AYM Başkanı Arslan’ın makamına çıktı. Buradaki buluşmaya yüksek yargı başkanları ile bakanlar da eşlik etti.

Anayasa Mahkemesi Başkanı Zühtü Arslan, bireysel başvurular nedeniyle artan iş yükünün tek başına AYM’ye yüklenmesini eleştirirken, temel hak ve özgürlüklerin korunmasıyla ilgili yapısal sorunlara işaret etti. Arslan, “Devletin başı olan Cumhurbaşkanı ve yasama organı üyeleri, milletvekillerimiz de anayasaya göre yemin ederken ‘temel hak ve hürriyetlerin korunması ülküsünden ayrılmayacaklarına’ dair yemin ediyorlar. Bu nedenle temel hakların korunması devletin ortak hedefidir, hatta devletin varlık sebebidir. Kurumlar arası işbirliği anayasal bir gereklilik olarak karşımıza çıkıyor” mesajını verdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından Anayasa Mahkemesi üyeliğine seçilen eski Adalet Bakan Yardımcısı Selahattin Menteş için AYM Yüce Divan Salonu’nda yemin töreni düzenlendi.

Hak ve özgürlük vurgusu
Törende konuşan Başkan Zühtü Arslan, Erdoğan ve milletvekillerine yeminlerini anımsatarak, şu mesajları verdi: “Temel hak ve özgürlüklerin korunmasında kuvvetler ayrılığı çok özel bir yeri var. Anayasamızın başlangıç kısmında kuvvetler ayrılığını ‘medeni bir işbölümü ve işbirliği’ olarak tanımlanıyor. Organlar ve devletin kurumları arasında medeni bir işbölümü ve işbirliği. İşbölümünün, devlet yetkilerinin farklı organlar eliyle kullanılması, dolayısıyla denetleme ve dengeleme sisteminin oluşturulmasını ifade ediyor. Bu suretle temel hakların ihlalini engelleme yönünde önemli bir işlev görüyor. Ama işbirliği üzerinde çok fazla durmuyoruz. İşbirliği de aslında aynı amaca yönelik. İşbirliği de devletin, ülkenin ortak hedefleri doğrultusunda kurumların birlikte çalışmasını ifade eder. Ortak hedeflerin başında da hiç kuşkusuz temel hak ve hürriyetlerin korunması geliyor. Bunu en basitinden şuradan anlıyoruz. Sadece Anayasa Mahkemesi üyeleri yemin ederken, temel hak ve hürriyetleri koruyacaklarına dair yemin etmiyorlar. Ama aynı zamanda devletin başı olan Cumhurbaşkanı ve yasama organı üyeleri, milletvekillerimiz de anayasaya göre yemin ederken temel hak ve hürriyetlerin korunması ülküsünden ayrılmayacaklarına dair yemin ediyorlar. Bu nedenle temel hakların korunması devletin ortak hedefidir, hatta devletin varlık sebebidir. O yüzden devletin varlık sebebi olan bu önemli ideali gerçekleştirmek, o hedefe doğru evrilmek için kurumlar arası işbirliği anayasal bir gereklilik olarak karşımıza çıkıyor.”

‘İş yükü arttı, önlem alınsın’
AYM Başkanı giderek artan bireysel başvuru sayısı nedeniyle mahkemenin iş yükünün arttığına dikkat çekerek “Bireysel başvuru hakkının tanındığı 23 Eylül 2012’den bugüne kadar toplam 236 bin civarındaki başvurudan 190 binini mahkememiz karara bağlamıştır. Şu ana kadar derdest başvuru sayısı 46 bin kadardır. 47 ülkeden Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine yapılan başvuru sayısı 56 bin. Bu iş yüküyle başa çıkmak, sadece Anayasa Mahkemesi’nin yapabileceği bir iş olmadığı gibi sadece Anayasa Mahkemesi’nin de vazifesi olmamalı” dedi.
Arslan, “Benzer konuda AYM ihlal kararı verdiyse mahkemeler yeni bir başvuru yapılmasını beklemeden, oradaki ilkeleri, gerekçeyi değerlendirerek karar verebilir. Eğer ihlalin kanundan kaynaklandığı tespit ediliyorsa o kanunu değiştirmek ve kaldırmak gerekiyor. Aksi takdirde her geçen gün yeni bir ihlale neden olacak, aynı kanun uygulaması” dedi.