Yemek kartlarının komisyonu çalışana
Türkiye’de 5 milyona yakın çalışanın kullandığı yemek kartlarının lokantalardan aldığı yüksek komisyonların faturası da çalışana kesiliyor. Türkiye’de firmalar yüzde 9-10 komisyon alırken, aynı firmaların Avrupa’daki komisyon oranı yüzde 3-3.5 civarında. Restoranlar, boykota hazırlanıyor.
Şehriban KıraçBir taraftan hayat pahalılığı enflasyon nedeniyle her geçen gün artan gıda fiyatları çalışanın belini bükerken, Türkiye’de 5 milyona yakın çalışanın kullandığı yemek kartlarının lokantalardan aldığı yüksek komisyonların faturası da yine çalışana kesiliyor. Maliyet artışı ve enflasyon nedeniyle sürekli yemek fiyatlarını arttıran lokantalar bir de yemek kartı firmalarının uyguladığı yüksek komisyonların yarattığı maliyeti çalışana yansıtıyor. Bölgelere göre değişmekle birlikte bir çalışan iki çeşit öğle yemeği için en az 15 TL para ödemek zorunda kalıyor. Fiyatlar yükselince çalışanın yemek kartı çoğu zaman ay ortasında bitiyor.
Sessiz kaldılar
Yemek kartı firmaları Türkiye’de lokantalardan ortalama yüzde 9-10 komisyon alıyor. Ödemeler ise 2 ayı buluyor. Aynı firmalar Avrupa’da ise yüzde 3-3.5 komisyonla çalışıyor. Lokantacıların talebi ise komisyon ücretlerinin Avrupa ortalamalarına çekilmesi. Yüksek komisyon iddialarını sormak için aradığımız yemek kartı firmaları ise sessiz kalmayı tercih etti.
200 bin restoran
Tüm Restoranlar Lokantalar ve Tedarikçiler Derneği (TÜRES) Başkanı Ramazan Bingöl, Türkiye’de 200 bine yakın restorant bulunduğunu kaydederek, 5 milyon kişinin ise bu restoranlardan yemek kartıyla yemek yediğini söyledi. Türkiye’de 10 tane yemek kartı markasının olduğunun belirten Bingöl, ancak pazarın yüzde 90’ı Sodexo, Ticket, Multinet ve Setcard’ın elinde olduğunu aktardı.
Yemekler zamlanı yor Bingöl, “Bu markalar merkezlerinin bulunduğu Avrupa ülkelerinde yüzde 3 komisyonlarla çalışıyor. Ancak Türkiye’de bu oran 10’u buluyor. 100 liralık hesabın 12 lirası komisyon olarak bu şirketlere gidiyor. Bu komisyon ücretleri işletmecileri zora sokuyor. Bu durum sürdürülebilir değil. Karımızın yüzde 40’ı bu yüksek komisyon ücretlerine gidiyor. Ödemelerimizi almamız 2 ayı buluyor. Maliyetlerimiz artıyor. Bu olunca da yemekler zamlanıyor” diye konuştu. Bingöl, İstanbul’da beyaz yakalıların yoğunlukta çalıştığı Maslak, Levent, Şişli gibi bölgelerde restoranların günlük cirolarının yüzde 80’ini yemek kartlarıyla yaptığını, yüksek komisyonlardan sektörü korumak için alternatif yemek kartları üzerinde çalışmaların da sürdüğünü açıkladı. Mayısta boykot var Ramazan Bingöl, Yemek kartı firmalarıyla komisyonların düşürülmesi için birkaç kere görüştüklerini geçen günlerde de İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı İbrahim Çağlar ile birlikte Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci’ye sorunları anlattıklarını ifade etti. Bingöl, İbrahim Çağlar’ın sorunun çözümü için hakem görevi yaptığını yakın zamanda bu görüşmelerden sonuç almayı umut ettiklerini, aksi halde mayıs ayı içinde lokantalarda yemek kartlarını boykot edeceklerini ve kullanmayacaklarını dile getirdi. Bingöl, “Yüksek komisyonlardan dolayı sadece İstanbul’da 15- 20 bin İTO üyesi esnaf olumsuz etkilendi” dedi. |