Yargı idareye ‘saygı’yı anımsattı

Anayasa Mahkemesi, idarenin çeşitli gerekçelerle memurların görev yeri değişikliğinde örnek oluşturacak dikkat çeken bir karar verdi.

Mustafa Çakır

 

Sendikaların “sürgün” olarak nitelendirdikleri, idarelerin kamu çalışanlarını çeşitli gerekçelerle başka yerlere göndermesinde, Anayasa Mahkemesi’nden dikkat çeken bir karar geldi. Ağır hasta annesine baktığı halde görev yeri değiştirilen memur, itiraz üzerine geri geldi. Ancak bu kez de amiri, birlikte bindikleri asansörden “hızlı ve kaba şekilde inerek koştuğu” gerekçesiyle memuru şikâyet etti.

Yeniden aynı yere gönderilen memur, Anayasa Mahkemesi’ne açtığı davayı kazandı. Mahkeme memurun anayasa ile güvence altına alınan “aile hayatına saygı hakkının” ihlal edildiğine vurgu yaptı.
Anayasa Mahkemesi’nin kararına göre dava süreci şöyle gelişti: Başbakanlık Denizcilik Müsteşarlığı İstanbul Bölge Müdürlüğü’nde çalışan memur, Yakuplu beldesi sınırları içerisinde bulunan Ambarlı Liman Başkanlığı’nda geçici görevlendirildi. Memur, birlikte yaşadığı annesinin ağır hasta olmasını gerekçe göstererek geçici görevlendirmenin sona erdirilmesini istedi. İdare, geçici görevlendirmeyi iptal etti. Ancak bu kez de memur işyerinde birlikte asansörü bindiği amiri tarafından şikâyet edildi. Memurun amiri, işyerindeki asansörde kendisi de varken memurun “hızlı ve kaba şekilde asansörden inerek koştuğu, daha önce de buna benzer şekilde kasıtlı davranışları bulunduğu” iddiasıyla memuru şikâyet etti. Ardından da yeniden Ambarlı Liman Başkanlığı’na gönderildi. Memur, dava açtı. İstanbul 2. İdare Mahkemesi, işlemi iptal etti. Bu arada memurun annesi, yargılama devam ederken öldü. Mahkemenin kararı ise idare tarafından temyiz edildi. Memurun karar düzeltme talebi de reddedildi.

20 bin TL tazminat kararı

Memur tüm bunların ardından Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulundu. Anayasa Mahkemesi kararında, memurun hasta ve bakıma muhtaç annesine bakabilmesi ve onun gündelik ihtiyaçlarını giderebilmesinin kolaylaştırılmasının, hukuki ve fiili engellerin ortadan kaldırılmasının, aile hayatına saygı hakkının devlete yüklediği pozitif yükümlülüklerin bir gereği olduğuna dikkat çekti. Anayasa Mahkemesi, aile hayatına saygı hakkı kapsamındaki pozitif yükümlülüklerin kamu makamlarınca yerine getirilmediğine dikkat çekti. Mahkeme, kamu görevlilerinin görev yerlerinin değiştirilmesinde takdir yetkisi kullanılırken, anayasa ile güvence altına alınan “aile hayatına saygı hakkının” devlete yüklediği pozitif yükümlülüklerin de dikkate alınması gerektiğine vurgu yaptı. Anayasa ile güvence altına alınan aile hayatına saygı hakkının ihlal edildiğine işaret eden AYM, memura verilen bin liralık tazminatı da yeterli bulmadı. Anayasa Mahkemesi, memura net 20 bin lira manevi tazminat ödenmesine de karar verdi.