Yanukoviç ‘Maidan’a boyun eğdi

Ukrayna’da 75 kişinin ölümüne yol açan kanlı çatışmaların ardından taraflar arasında anlaşma sağlandı. Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç ile muhalif liderler, Avrupa Birliği (AB) temsilcilerinin gözetiminde ülkedeki krize son vermeyi amaçlayan anlaşmayı imzaladılar.

Muhalefet, yönetim ve AB temsilcileri arasında dün sabaha kadar süren görüşmelerden sonra konuşan Yanukoviç, ülkedeki krizi sona erdirecek anlaşma çerçevesinde devlet başkanlığı seçiminin öne alınması çağrısı yaptı, ancak tarih vermedi.

Yanukoviç, anayasa reformu ve bir koalisyon hükümeti için de görüşmelere başlanacağını söyledi.

AB adına görüşmelere katılan Polonya Dışişleri Bakanı Radek Sikorski anlaşmanın, “Ukrayna’ya barış şansı verdiğini, reform ve Avrupa yolunu açtığını” belirtti.

Sikorski’nin bir muhalif lidere, “Anlaşmayı desteklemezseniz, sıkıyönetim, ordu gelecek. Öleceksiniz” derken gösteren bir video ise tartışmalara yol açtı.

Almanya Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier de tarafların 2004 anayasasına geri dönülmesi, ulusal birlik hükümeti kurulması ve devlet başkanlığı seçimlerinin öne alınmasında anlaştıklarını, ancak bu yıl yapılacak seçimler için tarih belirlenmediğini duyurdu.

Muhalif liderlerden Oleh Tyahnibok ise anlaşma imzalanmadan önce yaptığı açıklamada, içişleri bakanı ve başsavcının, kurulacak bir geçiş hükümetinde yer almamaları koşuluyla anlaşmayı kabul ettiklerini söyledi.

Kaynaklara göre ise anlaşma, eylül ayına kadar anayasa değişikliği yapılmasını, devlet başkanlığı seçiminin aralık ayında gerçekleştirilmesini, devlet başkanının yetkilerinin sınırlandırılarak, parlamento ve hükümetin yetkilerinin arttırılmasını içeriyor.

Seçim kanunun değiştirilmesi, Merkezi Seçim Komisyonu’nda tüm tarafların eşit temsili, şiddet olaylarıyla ilgili geniş çaplı soruşturma düzenlenmesinin de gündemde olduğu belirtiliyor.

Ukrayna medyasında ise anayasa değişikliğinin 48 saat içinde yapılacağı, koalisyon hükümetinin 10 gün içinde kurulacağı yolunda haberler çıktı.

Başkent Kiev’de muhalefetin simgesi haline gelen ve “Maidan” diye tanınan Bağımsızlık Meydanı’nda dün de 20 bin gösterici toplanırken, İçişleri Bakanlığı, parlamentoya doğru yürüyüşe geçen göstericileri, polislere ateş açmakla suçladı.

Bağımsızlık Meydanı’ndaki radikal gruplar ile ılımlı muhalifler arasında da itiş kakış yaşandı. Radikal grupların bir kamyonu ateşe verdiği ve devlet başkanlığı sarayına saldırmak istediği, tartışmanın bunu üzerine çıktığı öğrenildi.

Ülkenin batısındaki Volyn bölgesine bağlı Lutsk kentinde ise önceki gün göstericileri sakinleştirmeye çalışan vali protestocu grup tarafından önce feci şekilde dövüldü, ardından meydandaki bir direğe kelepçelendi.

Russia Today’in haberine göre, göstericiler, aşırı soğuk havada üzerlerine su sıkılmasına misilleme olarak Vali Aleksandr Başkalenko’nun üzerine su da döktüler.

Göstericilerin verdiği bir istifa mektubunu imzalamayan vali, daha sonra bir binanın bodrumuna kilitlendi.

Parlamentoda ise dün Yanukoviç’in yetkilerinin kısıtlanmasını öngören bir tasarının görüşüleceği oturumun ertelenmesi üzerine milletvekilleri arasında kavga çıktı.

İçişleri bakanlığı da muhalifler arasındaki milliyetçi radikal grupların önceki gün Bağımsızlık Meydanı’nda rehin aldığı emniyet görevlilerinin salıverildiğini duyurdu. 67 polisin rehin alındığı bildirilmişti.

Yanukoviç’in Genelkurmay Başkanı Volodimir Zamana’yı görevden almasının ardından, Genelkurmay Başkanı Yardımcısı General Yuri Dumanski, hükümetin orduyu göstericilere müdahaleye zorlamasını protesto etmek amacıyla istifa ettiğini açıkladı.

Dumanski, ordunun kitlesel ölümlere yol açabilecek bir çatışmaya sürüklenmek istendiğini söyledi.

Görevden alınan Zamana’nın, Yanukoviç’le görüş anlaşmazlığı içinde olduğu biliniyordu.

Kiev’deki kanlı olayların ardından ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden’ın, Yanukoviç ile gece bir telefon görüşmesi yaptığı ve “sivillere yönelik” şiddeti kınadığı açıklandı.

Rusya Ekonomi Bakanı Aleksey Ulyukayev ise Ukrayna ile varılan 15 milyar dolarlık yardım anlaşması çerçevesinde 2 milyar doların serbest bırakılması konusunda henüz karar vermediklerini duyurdu.

Ulyukayev, Ukrayna’ya mali yardıma devam etmeleri için ülkenin geleceğinin açıklığa kavuşmasını istediklerini belirtti.

Ukrayna’da olaylar geçen kasım ayında Yanukoviç’in AB ile ticaret anlaşmasından vazgeçmesi üzerine başlamış, ardından Rusya ile yardım anlaşmasına varılmıştı.