Yandaşa garanti dövizle, bedeli vatandaş ödüyor

Liranın erimesi enflasyon, vergi, faiz, borç, bütçe açığı artışı olarak yurttaşa yansıyor.

Emre Deveci

TL’deki değer kaybı, akaryakıttan gıdaya, kredi faizlerinden köprü geçiş ücretlerine her alanda vatandaşın cebini yakacak.

Enflasyon yükselecek: Türkiye ekonomisinde TL’nin Dolar karşısındaki her yüzde 10’luk değer kaybı, enflasyonu yıllık bazda yaklaşık 1.5 puan artırıyor. Enerjiden imalat sanayisindeki girdilere kadar yoğun şekilde ithalata bağımlılık olduğu için kur-enflasyon ilişkisi çok güçlü. 1 Ocak’ta 3.75 seviyelerinde olan Dolar/TL kuru, dün 4.92’yi gördü. Yılbaşından bu yana TL’deki değer kaybı yüzde 30’u buldu. 

Benzin seçimi bekliyor: Türkiye’de benzin fiyatları normalde yaklaşık 1.5 dolar düzeyinde olduğu düşünüldüğünde, hükümetin geçici müdahaleleri olmasa, şu an İstanbul’da 6.25 seviyelerinde olan benzinin 7 lirayı geçmesi gerekiyordu. Vergi uzmanı Ozan Bingöl’ün hesaplamalarına göre, mevcut fiyatlarla devlet her gün motorin ve benzinde 11 milyon TL’lik vergi kaybı yaşıyor. Kurdaki artış nedeniyle bu rakamın giderek artması ve eğer aynı hükümet kalırsa seçimden sonra büyük akaryakıt zammının gelmesi bekleniyor.

Borçlar katlanıyor: Eylül 2017 itibarıyla Türkiye’nin toplam dış borcu 453 milyar dolar. Bu borcun yüzde 70’i, yani 316.4 milyar doları özel sektöre ait. Özel sektörün döviz açığı 223 milyar dolar. Türkiye’nin dış borç ödemeleri ve cari açığı kapatmak için ihtiyaç duyduğu bir yıllık finansman 240 milyar dolar. Yılbaşından bu yana TL yüzde 30 değer kaybettiği için toplam dış borç TL cinsinden 520 milyar TL arttı.

Yandaşa dolarla garanti: Kamu Özel işbirliği ile yapılan köprülerden havalimanlarına, hastanelerden otoyollara birçok büyük proje dolar üzerinden yolcu-hasta garantileri veriliyor. Örneğin Avrasya Tüneli’nde otomobil başına 4, minibüs başına da 6 dolar artı KDV garantisi verildi. Kurdaki artışla ya tünel ve köprü geçiş ücretlerine ya büyük zam yapılacak ya da vatandaşın vergileriyle oluşan merkezi bütçeden yapılan ödemeler artacak. Bu da bütçe açığını artıracak.

<haber-yatay:981601,981589,981562,981561,981541,981422,981334,981225,981112,981140>